පිවිසිය

ආයුබෝවන්!
තෙරුවන් සරණයි,

වරින් වර පුවත් පත් වල සහ වාර ප්‍රකාශනයන් හි පළ වූ මාගේ ලිපි සමුච්චය මෙම බ්ලොග් අඩවියෙහි ඇතුලත්ය. ඉතිහාසය පුරාවිද්‍යාව සිංහල ගොවිතැන වාස්තු විද්‍යාව වැනි විෂයන් අරභයා සංග්‍රහ කරන ලද මෙම ලිපි එක් තැනක ගොනු කොට තැබීමෙන් පාඨකයා හට පහසුවක් සැලසීම මෙහි අරමුණය. එයට අමතරව විවිධ කේෂ්ත්‍රයන් හි කරුණු ඇතුලත් නව ලිපි ද මෙයට එක් කරමි.
වසර දෙදහස් පන්සීයයකට වඩා එහා දිව යන ඉතිහාසයක් ඇති ජාතියක් වශයෙන් අපගේ පාරම්පරික උරුමයන් හි සුරැකියාව මුල් කොට මෙම සියලු ලිපි සම්පාදනය වේ. මෙහි අඩංගු කරුණු සහ පාරම්පරික දැනුම උපුටා ගැනීමට අවසර ඇත. එහෙත් එය ජාතියේ උන්නතිය වෙනුවෙන් පරිහරණය කරන්නේ නම් මාගේ ව්‍යායාමය සඵල වූවා වෙයි.
ඉතිහාසයේ ජාතිය හමුවේ පැවති අභියෝග රැසකි. ඒවා සියල්ලටම අප සාර්ථකව මුහුණ දුන්නෙමු. අද දින ද එය එසේ විය යුතුය. සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතියෙහි හරය මැනවින් වටහා ගෙන නැවතත් ඒ අභිමානවත් මහා සම්ප්‍රදාය තහවුරු කරලීමට සැවොම ‍එක්වෙමු.

Thursday, May 31, 2012

ලංකාෙව් රත්තරන් විලිසියානු රත්තරන්

                          
                                                       
        ශ්‍රී ලංකාවේ කාන්තා ආභරණ නිෂ්පාදනයේ දී රත්තරන් සහ රිදී භාවිතා කිරීමේ පුරුද්ද ඉතාමත් දුරාතීතයට අයත්ය. එදත් අදත් රත්තරන් වල මිල ඉතා අධිකය. සියලුම භාණ්ඩ වලට වඩා එහි වටිනාකම ඉහළයයි සම්මතයක් පවතී. රන් භාණ්ඩ නිෂ්පාදනයේ දී රන් කරුවන්ගේ ශ්‍රේණිය මෙන්ම රිදී වැඩ කරුවන් ගේ ශ්‍රේණියද පුරාණයේ කොට්ටල් බද්දට අයත් විය. ඔවුහු අභරණ පට්ටලය නමින් වූ ශ්‍රේණියක වසමින් රජුට රදළවරුන්ට ආභරණ සෑදූහ. දැනුදු ඔවුන්ගේ ශේෂ ගම්වල දක්නට ලැබේ. ඒ අතර ප්‍රකට රිදී කැටයම් කරුවන් වූ නීලවල පරම්පරාව  මෙන්ම අඹන්පොල රන් කරුවන් ගේ පරම්පරාවද ඔවුන්ගේ සුවිශේෂී දක්ෂතා දක්වති.
      කැලණි ගඟේ රත්තරන් මතුවීම නිසා මේ දින වල ඒ ප්‍රදේශයට වෙසෙසි අවධානයක් යොමු වී පවතී. රත්තරන් ලෝහය ලංකාවේ පොළවේ එතරම් සුලබ දෙයක් නොවේ. එහෙත් පුරාණ රජවරුන් මෙන්ම රන්කරුවන් ද මෙහි තිබෙන රන් ලෝහය අවශ්‍ය පමණින් ලබා ගෙන වැඩෙහි යොදා ගත්හ. සේරුවිල ප්‍රදේශය ක්‍රි.පූ. සයවැනි සියවසේ දී පවා තඹ වලට ප්‍රසිද්ධ විය. එය තම්බපිට්ඨ නමින් හඳුන්වන ලදී. මේ තඹ නිධිය අභ්‍යන්තරයේ රත්තරන් ද ස්වල්ප වශයෙන් ඇති බව හෙළි වී තිබේ. ඒ අතරේ රුහුණේ නිල්වලා ගඟ ඉස්මත්තේ කතරගම ආසන්නයේ මෙන්ම රම්බොඩ ප්‍රදේශයේ ද හඳුනා ගත් රත්තරන් ඉල්ලම් තිබේ. 1907 දී නිකුත් කරන ලද ඛනිජ දෙපාරතමේන්තුවේ පරිපාලන වාර්තාවේ ජේම්ස් ඩැනියෙල් මහතා රත්තරන් ගැන කරන හෙළි දරව්වක් ඇතුලත්ය.  රත්තරන් අඩංගු යයි සැලකෙන රම්බඩ තිරුවානා නිධිය පිළිබඳව එහි වෙසෙසි අවධානයක් දක්වා ඇත. මොරවක් කෝරළයේ රන්කැටි ඇල ආසන්නයේ ද රත්තරන් පවතින බව එම පැරණි වාර්තාවේ සඳහන්ය.   මේ වාර්තාවේ මෙන්ම නිල් පොතේද මේ රත්තරන් ගැන සඳහන් වන්නේ යයි මහාචාර්ය ඩබ්.එස්. කරුණාරත්න මහතා සිය ලිපියක සඳහන් කර ඇත.  ගංගාවලින් රත්තරන් ගරා ගන්නා හැටි ආනන්ද කුමාරස්වාමි මහතා ඉතා සැකෙවින් එම වාර්තාවේ දක්වා ඇත.

      ‘මෙය සිංහලයින් විසින් ගඟ අදිනවා යනුවෙන් හඳුන්වති. මෙම ක්‍රමය උපයෝගී කරගෙන ගංඟා පතුලේ ඇති මැණීක්  ගරන අතර රන් එක්කාසු වී ඇති පරිසරයක් නම් ඔවුන් විසින් රත්තරන් ගැරීම ද කරනු ලැබේ. මේ සඳහා අඩුම වශයෙන් පුද්ගලයින් හයදෙනෙකු හෝ අට දෙනෙක් යොදා ගනිති. මේ සඳහා යොදා ගන්නා විශේෂ උදලු ගරන උදැල්ල හා පෝරු උදැල්ල යනුවෙන් හැඳින්වේ. මේ උදලු මිටි සැහැල්ලු රිටි වලින් සමන්විත වන අතර කෙටි මිටකින් ආරම්භ කර ගඟෙහි වැලි තමාගේ පාදය අසල තැන්පත් කර ගනු ලැබේ. ගඟේ සැඩ පහරට බර අඩු වැලි ගසා ගෙන යන අතර බර මැණික් සහ බර වැලි පාදය අසල තැන්පත් වේ. ඉන්පසු පුද්ගලයින් එතැනම සිට උදලු මිට රිටි බැඳ ක්‍රම ක්‍රමයෙන් දික් කරනු ලැබේ. මේ ක්‍රමයට සතියක් පමණ කාලයක් ගඟ පතුලේ ඇති වැලි අදිනු ලැබේ. ඉතිරි වී ඇති බර වැලි වන ඉල්මනයිට් සහ මොනසයිට් පොල් කටු මගින් එකුත කර නෑඹිලියකට දමා ගරා එහි රත්තරන් කැබලි ඇත්දැයි බලනු ලැබේ. මෙම ක්‍රමය උපයෝගී කරගෙන ඇලපාත මිනිරන් දෙණිය කුඩා ඇළක රන් සෙවීමේ දී රත්තරන් හමු වුණි. එමෙන්ම ඇල්ල ඒකල තානායම අසල වෙලක අඩි අටක් ගැඹුට හෑරීමෙන් පසු තිරුවානා බොරලු ඇති මාලාව සේදීමෙන් ඉල්මනයිටි ගානට් සහ සර්කොන් වැලි සමග රත්තරන් හමු වූ බව වාර්තා වේ.’
     රන්කරුවෝ මේ මිශ්‍ර රත්තරන් වෙන් කර ගැනීමට ඔවුන්ගේම ගෘහස්ථ පට්ටලය යොද ගත්හ. තඹ රිදී වැලි ආදී කුමන ද්‍රව්‍යයක් තිබුණද ඒවා කොවේ දමා මකවා ගැනීමට අවශ්‍ය තාක්ෂණය ඔවුන් සතු විය. ඖෂධීය ශාක වල ඉස්ම ඛනිජ ද්‍රව්‍ය ආදිය යොදා ගත් මිශ්‍රණයට මිශ්‍ර රත්තරන් හෝ රිදී දමා අවශ්‍ය නම් රිදී ද අවශ්‍ය නම් රත්තරන් ද ගරා ගැනීමට ඔවුහු දක්ෂ වූහ. අනතුරුව එම දියරය අච්චුවේ බහා සිසිල් වෙන්නට  තබා ගෙන රත්තරන් වාත්තුව ගත් බව පෙනේ.මේ සඳහා භාවිතා කළ වට්ටෝරු රාශියකි. පුස්කොළ ලේඛනයන්හි සඳහන් ඒවා ඇතැම් විට කවියෙන් ද වාක්‍ය ඛණ්ඩවලින් ද හමු වේ. ගංඟා වලින් ගරන මිශ්‍ර රත්තරන් වෙන් කර ගැනීමට රසදිය යොදා ගනී. එම මිශ්‍රණය යොදන්නේ ගඟේ දී නොව පට්ටලයේ දීය. නයිට්‍රික් අම්ලය යොදා මුලින් රිදී හා රත්තරන් වෙන් කර අනතුරුව රත්තරන් එක්කාසු වීමට රසදිය යොදති. තඹ හා රන් මිශ්‍ර කර මසුරන් සාදා ගන්නා ආකාරය කියවෙන කවි යුගළයක් මෙසේය.
සුද්ද තඹෙන් සය කළඳක්   අර ගන්න  -       සුද්ද රනින් එක් කළඳක් අරගන්න
තිත්ත අඟුණ කොල මල් ඉස්මේ ලන්න - සත්ත මිටක් කළ රන් මය අට වැන්න
කටහඬ ඇති දෙන්න එක තරමට ගන්න -          සොඳදිය ගන්න මිතුරන් හට එක් වන්න
බැට දෙන ඉන්න තුන් වෙලුමෙන් අඹරන්න  - තඹ සුණු ගින්න වෙයි මසුරන් දැන ගන්න 
     මේ ලෝහ මිශ්‍රණයට දේශියව මසුරන් යයි භාවිතා කළහ.විදේශිකයින් එයට විලිසියානු රත්තරන් යයි කියූවේ විලිසියානුව නමින් කාසියක් ද තිබූ බැවිනි.කෝට්ටේ යුගයේ සිටි ප්‍රකට රණ ශූරයෙකු වූ වීදිය බණ්ඩාර පරංගින් සමග විරසක වී හිර ගෙයක කොටු වී සිටියදී එයට කපන ලද උමගකින් පළා විත් තම රාජධානිය බවට පත් කර ගන්නා ලද පස්යොදුන් කොරළයේ පැලැන්ද නම් ස්ථානයේ අවට යකඩ රිදී හා රත්තරන් ගරා ගන්නා ලද ස්ථාන දැනට ගවේශණය කර ඇත. මගුරු ගඟ රිදී විට ආදී ස්ථාන වල ආචාරීන් නවත්වා යට කී ලෝහ ලබා ගත් බව ජන ප්‍රවාදයේ සඳහන්ය. වීදිය බණ්ඩාර සෙන්පතියාගේ රත්තරන් නළල් පටය මේ රන් වලින් සාදන ලද අගනා කලා නිර්මාණයකි. මැටි මුට්ටියක බහා තිබූ මේ නළල් පටය බදුරලිය කම්මලක් අසලදී 1999 වසරේ දී සොයා ගන්නා ලද අවස්ථාවේ දී එය ඉතා හොඳ තත්වයේ පැවතුණි.  පුරා විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ රසායන අංශය විසින් කරන ලද පර්යේෂණයේ දී තහවුරු වූයේ මේවා කැරට් විසි හතරේ රත්තරන් බවයි. විලිසියානු රත්තරන් යනුවෙන් එකළ හඳුන්වන ලද්දේ මේ රත්තරන්ය.
      යටකී ලෙස ගංගා වලින් ගරා ගන්නා ලද විවිධ මිශ්‍රණවලින් යුක්ත රත්තරන් කොවේ දමා මකවා ප්‍රයෝජනයට ගන්නා ලදී. රිදී ප්‍රමාණය වැඩි නම් රිදී වෙන් කර ගන්නා ලදී. රිදී සෑදිම යනුවෙන් සඳහන් පුස්කොළ ලේඛණයක් දැනට බ්‍රිතාන්‍ය කෞතුකාගාරයේ ඇත. එහි ඇතුලත් මේ වට්ටෝරු මගින් රත්තරන් හා රිදී වෙන් කර ගන්නා සාම්ප්‍රදායික තාක්ෂණය  පෙන්නුම් කරයි.
      ‘රසදයි කළන් එකයි සාදිලිංගම් කළන් එකයි තුත්තනාගම් කළන් එකයි රත්තරන් පාසානම් කළන් එකයි. මේ දේ කලු අත්තන කොළ යුෂයෙන් අඹරා කෝවක දමා දහයියා වලින් දෙවරක් ගිනියම් කර ඉක්බිති හැර ගෙන තබා කළඳට මංචාඩි හතක බර දමා මකුනු. මෙහි සඳහන් බොහෝ දේ රස වෙදකමට ගැනෙන ඛනිජ ද්‍රව්‍යයන්ය. දහයියා මැදි කර පොල් කටු අඟුරෙන් ගිනියම් කරන ලද කෝවකකට දමා මකවා ගැනීම පැරණි සම්ප්‍රදායයි.’ මේ තවත් වට්ටෝරුවකි. ‘රත්තරන් අල්මාරි දෙකළඳයි රසදිය මංචාඩියයි. එලුමරින්දු ඇතුලේ සාරා දමා නුහුල් පොටකින් වෙනුවැන්න කිරි නෙල්ලි යුෂ තල තෙල් මෙකී දේ මුට්ටියක දමා ලිප තබා මැටි බැඳ ගිනියම් කර නැවත ගෙන කුඩු කර දෙකළඳ මංචාඩි තුන බැගින් ගෙන කෝවේ දමා මකවා ගැනීමෙන් රිදී ලබා ගත හැකිය.’
    මේ ආකාරයට රන් රිදී හා තඹ ආදී ලෝහ මිශ්‍රව පවතින ස්ථාන සොයා බලා අමිශ්‍ර ලෝහ සාදා ගැනීම ලංකාවට විශේෂිත වූවක් යයි සිතමි. නිධි වලින් ගරා ගැනීමට වඩා මෙලෙස සුද්ද කර ගන්නා ලද ලෝහ ඇතැම් විට මිශ්‍රව යෙදීමෙන් බුදු පිළිම වැන අගනා නිර්මාණ රැසක් කරන ලදී.  යටත් විජිත යුගයේ සිට මේ අගනා කර්මාන්තය ගැන තොරතුරු රැසක් ගොනු වී තිබුණද ප්‍රමාණවත් තරම් අවධානයක් මෙතෙක් එයට යොමුව නැත. මෑතකදී කැළණි ගඟෙන් මතුවන්නට පටන් ගත් රත්තරන් කැබලි ද මේ ලෙස රටේ වාසනාවට මතුවීමක් ලෙස කල්පනා කළ හැකිය.  රුවන් මැලි සෑය ගොඩ නගන අවදියේ දී  ඒ උතුම් කාර්යයේ ශ්‍රද්ධා භක්තිය නිසා රටේ විවිධ ප්‍රදේශ වලින් රන් රිදී මැණික් මතු වූ හැටි මහා වංශයේ ඇතුලත්ව තිබේ. රත්තරන් මතු වූයේ අනුරාධපුරයට ඊශාන දෙසින් තුන්යොදුනක් ගිය තන්හි ආචාරවිට්ටි නම් ගමෙහිය. රිදී විහාරය පිහිටි ලෙනකින් එලෙසම රිදී පහළ වූවායයි කියා තිබේ. මෙලෙස නොයෙකුත් ඛනිජයන් පහළ වීම මැනවින් කලමණාකරනයට ලක් කල හොත් ලංකාවේ අතීත සම්ප්‍රදායට සරිලන පරිදි අගනා කර්මාන්ත රැසක් යළිත් පණ පිහිටුවා ගත හැකිය. එහෙත් මැණික් හා ස්වර්නාභරණ අධිකාරියේ වර්තමාන කාර්යභාරය වී තිබෙන්නේ රන් කරුවන් ගෙන් හා ගරන්නන් ගෙන් බලපත්‍ර ගාස්තු ලබා ගැනීම පමණකි. කැලණි ගඟේ රත්තරන් ගැරීමට ද රුපියල් දෙදහක මුදලක් අය කිරීමට තීරණය කර ඇත.  සාම්ප්‍රදායික රන් කරුවන් රාශියක්ම ලංකාවේ විවිධ තැන්වල විසිර සිටී. ඔවුන් ගේ කර්මාන්ත ආරක්ෂා කරලීමට හා දියුණු කරලීමට රජයට විධිමත් වැඩපිළිවෙලක් ද නැත. මීට වසර විස්සකට පණ ප්‍රථම රන්කරුවන්හට රත්තරන් කෝටාවක් ලබාදී ඇත.
     ආත්මාර්ථකාමී චේතනාවන්ගෙන් පිරි දෙශපාලකයින් හා නිළධාරීන් අරක් ගෙන සිටින රජයේ ආයතන වලින් පොදු ජනතා සුභ සිද්දියක් සිදු වේ යයි  වර්තමානයේ නම් විශ්වාශ කළ නොහැකිය. කැළණි ගඟේ රත්තරන් මතුවීමේ සිද්දියෙන්ද මේ ඛේදවාචකය ඉස්මතු වී ඇත.එබැවින් මේ වාසනාව අවාසනාවක් වන්නටද වැඩි කලක් ගත නොවනු ඇත. පෙර රජවරන් තැන්පත් කළ නිදන් වස්තු වලට කරන විනාශය ගැන කල්පනා කළ හොත් මේ කොල්ල කෑමේ තරම වටහා ගත හැකිය.
                                                                                                                                                                                        

Sunday, May 20, 2012

කපුටන් බල්ලන් වන්නට කැමති නම් නිදන් හාරන්න

                                        පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේනතුව ප්‍රකාශ කරන පරිදි පසුගිය වර්ෂයේ නිදන් හෑරීම් 1063 ක් වාර්තා වී ඇත.මෙහි උච්චතම සිද්දිය වාර්තා වූයේ මහ විලච්චිය පළාතෙනි. එහි වැව ඉස්මත්තේ බැකෝ යන්ත්‍ර යොදා වලවල් හෑරීමේ නිරත වූ විශේෂ කාර්ය බලකා සෙබලු කණ්ඩායමක් ගම්මුන්ගේ අත්අඩංගුවට පත් වීමෙන් නිදන් හොරකම් ගැන රජයට ද ඇඟිල්ල දික් වූයේය.ඉපැරණි ශිෂ්ඨාරයක් හිමි රටක මෙවැනි තත්වයක් උදාවීම බෙහෙවින්ම ඛේදනීය කරුණකි.
            ලංකාවේ බෙහෝ පළාත්වල පැරණි රාජධානි පිහිටා තිබූ බව ඉතිහාසයේ සදහන්ය. බස්නාහිර තෙත් කලාපයේ පවා වනදුර්ග අතර මෙවැනි බලකොටු පිහිටා තිබී ඇත. නමුත් වැඩි වශයෙන්ම පැරණි රජරට නොහොත් උතුරේද රුහුණේද නැගෙනහිර පළාතේද මෙවැනි රාජධානි දීර්ඝකාලයක් පැවතී ඇත. එසේම මේ පළාත්වල සෑම වැවක් ආසන්නයේද පැරණි සිද්ධස්ථානයක් පිහිටා තිබුණු තරමටම බුද්ධ ශාසනය ලංකාව පුරාම ව්‍යාප්ත වී තිබුණි.මෙවැනි ස්ථාන  දාගැබ් පෙති පිළිම මෙන්ම බොහෝ පුරාවස්තු වලින් ගහනය. සතුරු ආක්‍රමණ වලින් පසුව මේ ස්ථාන නටබුන් වී ගිය පසු ගඩොල් ස්ථර ඇරුණු කොට ඉතිරිව ඇත්තේ ගලින් නෙලන ලද විවිධාකාරයේ පුරා වස්තු පමණකි. ඉතිහාසයේ සඳහන් පරිදි මේ ස්ථානයන් සඟසතු කොට පූජා කරන අවස්ථාවලදී ධාතු නිදානයන් කර ඇත.අැතැම් සැදැහැවත් රජවරු මෙන්ම උපාසක ඇත්තන්ද තමන්ගේ ශ්‍රද්ධාව නිසා තමන් පරිභෝග කළ නොයෙකුත් වස්තූන් ඒවායේ තැන්පත් කළහ. එම නිසා ධාතු නිදාන හා චෛත්‍ය නිදාන යනුවෙන් සඳහන්කළ ක්‍රියාවලියක් තිබූ බව අප පිළි ගත යුතුය. එසේම සිංහල වෛද්‍යවරු තමන් සතුව පාරම්පරිකව පැවත ආ වෙදකම මෙන්ම ප්‍රතිකාර ක්‍රමයන්ද ඇතුලත් පුස්කොළ පොත් මෙන්ම හෙණරාජ තෛලය වැනි බලගතු තෙල් වර්ග යම් යම් ස්ථානයන්හි තැන්පත් කරන ලද්දේ සතුරන් ගෙන් ආරක්ෂා කර ගැනීම පිනිසය. ඒවා හැඳින්වෙන්නේ බෙහෙත් නිදාන ලෙසිනි. මීට අමතරව රජරට වැව් ශිෂ්ඨාචාරය පණ ගැන්වූ රජවරු මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ වැව් මෙන්ම මහා වැව්  නඩත්තු කරනු පිණිස වැව් අසබඩ වස්තුව නිදහන් කළ බව පැවසෙයි. මේවා හැඳින්වෙන්නේ වැව් නිදහන් වශයෙනි. මේ සියල්ලටම වඩා වෙනස් නිදන් වර්ගය වස්තු නිදන් යනුවෙන් හැඳින්වේ. රජවරුන් අමාත්‍යවරුන් සතුරු ආක්‍රමණයන් අවස්ථාවලදි පලා යන විට හෝ සැඟවී ගත් විට ඔවුන්ගේ වස්තුව නිදන් කිරීම මෙහිදී සිදුවෙයි. අපවත් වී වදාල පූජ්‍ය කිරිඇල්ලේ ඥාණවිමල නාහිමියන් මේ පිළිබඳව වෙසෙසි විමර්ශණයක් කර ඇති බව උන් වහණ්සේ ගේ ලිපි ලේඛන විමසා බැලීමෙන් පෙනේ.
       අනුරාධපුර රාජධානිය වැඩි වර්ධනය වන විට බුද්ධ ශාසනය ට වෙසෙසි රාජ්‍ය අනුග්‍රහයක් හිමි විය.රජවරු ශ්‍රද්ධා භත්තියෙන් විහාරස්ථාන වලට ඉඩකඩම් පූජා කළහ. ඉන් පසු ඒ දීමනාවන් ගැන ජනතාවට දැන ගත හැකිවන පරිදි අත්තාණි කණු පිහිටවූහ. ඇතැම් විට ගල් පර්වත වල සටහන් කර තැබූහ. පසු කාලයේදී බහුලව තඹ සන්නස් මගින් මේ ඉඩ කඩම් පූජා කළහ. මෙවැනි ගල් ටැම්වල දීමනා පාඨ වලින් පසු කපුටා බල්ලා වටාපත ආදී සළකුණු ද කොටා තිබේ. මෙයින් අදහස් කරන්නේ යම්කිසිවෙකු මේ ප්‍රදේශ වල තිබෙන පෙති පිළිම චෛත්‍ය ආදියට හානියක් කරන්නේ නම් එම පුද්ගලයා මරණින් පසු තිරිසන් ආත්ම වල උප්පත්තිය ලබන බවයි. කවුඩු බලු වෙත්වා යන පාඨය මෙහිදී අවධානය කර ඇත. මෙලෙස ශාසනික පරිභෝගික වස්තූන්ට හානි කිරීම බරපතල පාපකර්මයක් ලෙසට සලකන ලදී. වැව් ආශ්‍රිතවද යම් යම් වස්තූන් නිදහන් කරන ලද්දේ වැවේ නඩත්තුව පිණිසයි.  කෙනෙකු එම වස්තුව ගොඩ ගෙන පුද්ගල පරිභෝජනයට ගනී නම් එයද බරපතල පාපකර්මයක් ලෙසට සලකන ලදී. බෞද්ධ ධර්ම දේශනා වල හරය මැනවින් තේරුම් කර ගෙන සිටි පැරණි ජනතාව පවට බිය ඇති පිරිසක් වූහ. එසේම රාජ නීතියටද බිය වූහ. මේ නිසා ඔවුන් අතින් මේ පූජා වස්තු වලට කිසිම හානියක් සිදු නොවූහ. සතුරු ආක්‍රමණ වලදී දාගැබ් බිඳ වස්තුව පැහැර ගත් අවස්ථා රාශියක් වාර්තා වී ඇත. එහිදී වුවද සාමූහිකව එම ස්ථාන ආරක්ෂා කර ගන්නට සටන් වැදුණු ජනතාව ගැන ඉතිහාසයේ ඇත.
      . වස්තු තණ්හාවෙන් සහ රාජ්‍ය ලෝභයෙන් සිටි සිරිනාග නම් බ්‍රාහ්මණ පුත්‍රයෙකු ගැන සද්ධර්මාලංකාර කතා වස්තුවේ තිබේ. ඔහු රජ්‍යත්වය හා බලය ලබා ගැනීම පිණිස අනුරාධපුරයේ දකුණු දාගැබ බිඳවන්නට උත්සාහ කලේය.මේ දාගැබ ආරක්ෂා කරන හෙල්ලොලිය නම් ගමේ ප්‍රධානියා ද අවනත කරගන්නට උත්සාහ කලේය. නමුත් පවට තිබෙන බිය නිසා ඔහු ඊට අකමැති විය. මේ ප්‍රධානියා ඇතුලු පිරිස උල හිඳුවා මරණ ලද අතර සිරි නාග වෙනත් දාගැබ් රාශියක් බිඳවා  වස්තුව එක් රැස් කොට ජන බලය ද ගෙන රජ්‍ය  පැහැර ගත්තේය. නමුත් ඔහුට යහතින් සිටින්ට නොහැකි විය. අවසානයේ දී තමන් කළ අකුසල කර්මයන් පලදී තමන් විසින් තමන්ගේම   බඩ පලා ගෙන නිරයට ගියේය. එහි විපාකයන් සද්ධර්මාලංකාරයේ සඳහන්ව ඇත්තේ මෙසේය. යම් කිසිවෙක් බුදුන්ගේ උතුම් වූ ශාරීරික ධාතු පිහිටුවා බැඳි දාගැබක් බින්දේ නම් එසේ වූ පව් කළ තැනැත්තන් පාපිෂ්ඨ වූ සිරි නාගයන් පරිද්දෙන් ම අවීචි මහා නරකයේ උපදන්නේමය. තවද යම් කිසි වෙක් බුද්ධ රූපවල අත් පා කන්නසා සිඳ බිඳ නැසූයේ නම් එවැනියන් එපරිද්දෙන්ම මෙම ජාතියෙහි බොහෝ දුක් විඳ නිරයේම උපදනේය. තවද යම් කිසි කෙනෙකුන් සංඝයා වහණ්සේට කිසියම් අපරාධයක් කලාහු වී නම් එසේවූ සත්වයෝ නරක තිර්‍ය්‍යයක් ප්‍රේත අසුර කාය යන සතර අපායෙහිම මහ දුක් විඳිනාහුමය.
     වර්තමානයේදී මේ සියලු පාපකර්මයන් වලට පෙළඹිමක් සමාජය තුල ඇතිවී තිබේ.කොටි ත්‍රස්වාදීන් හෝ යුරෝපීය යටත් විජිතවාදීන් නොකළ තරමේ විනාශයක් රටේ පූජ්‍ය ස්ථාන වල සිදු වේ. ආරක්ෂක අංශවලින් පවා මෙවැනි අපරාධ වලට රුකුල් දීමක් සිදු වන බව වාර්තා වේ. මෙම තත්වය පාලනය කිරීමට පත් කර ඇති පුරාවිද්‍යා දෙපාරත්මේන්තුව කටයුතු කරන ආකාරය දෙස බලන කල්හි අඩුපාඩු රාශියක් ම දක්නට ලැබෙන බව කිව යුතුය. පළවැනි කාරණය නම් පැරණි නිදන් වස්තු පිළිබඳ ඔවුනට තිබෙන අනවබෝධයයි. උදාහරණයක් වශයෙන් යම්කිසි ගල් පර්වතයක් බෝර ගසා එහි තුල තිබෙන යම්කිසි වස්තුවක් ගැනීමට උත්සාහ කළ අවස්ථාවක දෙපාර්තමේන්තුව නිරුත්තර වේ. ඊට හේතුව සළකුණු සෙල්ලිපි හෝ භෞතික ඉඳිකිරීම් නොමැත්තේ නම් එම ස්ථානය පුරවිද්‍යා ස්ථානයක් ලෙසට ඔවුන් නොපිළිගැනීමයි. නමුත් නවීන ස්කෑන් යන්ත්‍ර පවා ගෙන්වා ගෙන නිදන් කොල්ලකරුවන් ඒ ස්ථාන වල තිබෙන භෞතික වස්තූන් නිරීක්ෂණය කරති. එවැනි ස්ථාන රාශියක් ගැනම දිවයින සෑම තැනින්ම වාර්තා වී ඇත. මේ ස්ථාන ගැන තිබෙන නොතේරුම් කම නිසා ඇතැම් විට නිළධාරීන් විසින්ම මේ ගල් පර්වතයන්හි ගල් වලවල් දැමීමට අවසර පත්‍ර නිකුත් කරති.නිදන්හාරන්නන් මේ මගින් නිදන්හෑරීමට නීතිමය ආවරණයක් ලබා ගනිති.
       යටත් විජිත සමයේ පිහිටුවා ලූ පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව තවමත් ක්‍රියා කරන්නේ එම මානසිකත්වය අනුවයි. ඔවුන් ගේ බෙහෝ වාර්තාවන් හෝ සෙල්ලිපි සංග්‍රහයන් සිංහල භාෂාවෙන් පළවන්නේ නැත. මේ නිසා සෙල් ලිපි ගැන හෝ වෙනත් පුරා වස්තු ගැන සාමාන්‍ය ජනතාවට අවබොධයක් නැත. මේ නිසා ටැම් ලිපි රාශියක්ම නිදන් හාරන්නන්ගේ යකුලු පහරට ලක් වී ඇත. කෙසේ වෙතත් පාසල් අවදියේ සිටම මේ පූජනීය වස්තු ගැන වැටහීමක් ලබා දිය යුතුය. පවට බිය ඇති කීරීම මෙන්ම අදාල නීති නිසියාකාරව ක්‍රියාකිරීමද අත්‍යවශ්‍ය කරුණකි. පොළව යට තිබෙන නිධි රජය සතු වුවත් ඒවා දේශපාලකයිනට ලබා ගැනීමට අයිතියක් නැත. මේ පුරා වස්තු විනාශයට ප්‍රධාන හේතුව රජය සිය කාර්යභාරය මග හැර සිටීම යයි කිය යුතුය. ජාතික උරුමයන් පිළිබඳ අමාත්‍යංශයට දක්වන කුඩම්මාගේ සැලකිල්ලෙන්ම ඒ බැවි සනාථ වේ.
                                               
     

   
      

Sunday, May 6, 2012

වී අර්බුදයට තිබෙන පිලියම් මොනවාද

                                               
          මාස් කන්නයේ වී අස්වනු නෙලමින් පවතින මේ කාල වකවානුවේ යලිත් වී මිල ප්‍රශ්නය කරළියට පැමිණ තිබේ. ඇතැම් පලාත් වල ගොවීන්  සිය දිවි නසා ගැනීමට පවා පෙළඹී ඇතැයි කියැවෙන සිද්දි දඩ මීමා කර ගෙන  දේශපාලන කලබගෑනි ඇති කරලීමේ උත්සාහයන් ද පවතී. මේ වන විට වී ගැණුම් මිල රුපියල් දාසයට බැස  ඇත. රජයේ මිල රුපියල් විසි අටත් තිහත් අතර ප්‍රමාණයක තිබුණද වී අලෙවි මණ්ඩලය මිලදී ගන්නේ සමස්ත වී අස්වැන්නෙන් සියයට දහයකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් පමණි.1995 වර්ෂයේ එවකට චන්ද්‍රිකා බන්ඩාරනායක මැතිණිය යුගයේ දී වත්මන් අගමැති වරයා කෘෂිකර්ම ඇමතිව සිටි කාලවකවානුවේ වී අලෙවි මණ්ඩලය අහෝසි කරලීමට කෙටුම් පත් සකස් කළ අතර පසුව එය කළ නොහැකි වූ තැන මණ්ඩලය අක්‍රීය කර නිළධාරීන් කීප දෙනෙකුට පමණක් පඩි ගෙවමින් තාබා ගත්හ. එසේම වී අලෙවි මණ්ඩලය සතු ගබඩා ප්‍රසිද්ධ ටෙන්ඩර් කැඳවා විකුණා දැමීමට කටයුතු කළහ.(එකසත් ජාතික පක්ෂ රජය කාලයේ සිට එය සිදු විය) එහිදී ඉන් වැඩි ප්‍රතිලාභ ලැබූයේ  බහුජාතික සමාගම්ය.රජය විසින් ගොඩ නගා නඩත්තු කරනු ලැබූ රජ්‍ය සමිපත් වන බිත්තර වී ගොවිපළවල් වල පරම අයිතිය පවා ලබා ගන්නට මේ සමාගමි සමත් විය.
     ලංකාවේ වී නිෂ්පාදනය මෙට්රික් ටොන් දශලකෂ 3.8 ක් පමණ වේ. මේ අස්වැන්නෙන් රජය මිලදී ගන්නා පුමාණය ඉතාමත් සීමිතය. ගබඩා විකුණා දැමූ හෙයින් ඒ සම්පූර්ණ ප්‍රමාණය වුවද දැනට මිලදී ගත නොහැකිය. එම නිසා ගන්නා වී සමූපකාර වල ද ගබඩා කරන්නට දැනට සිදු වී ඇත. රජයේ නියම මිලට වී මිලදී ගැනීම පිණිස කළ යුත්තේ වී ගබඩා ප්‍රමාණය වැඩි කර ගැනීම නොවේ. එය දිගටම  කළ නොහැකි දෙයකි. නමුත් පෞද්ගලික අංශය මිලදී ගන්නා ප්‍රමාණය මගින් ගොවියාට සහන අත් කර දීමේ ක්‍රියාවලියට රජය ට සෘජුව මැදිහත් විය හැකිය. ඉන් එක් ක්‍රමයක් නම් වී සඳහා පාලන මිලක් ඇති කරලීමයි. දැනට රුපියල් විසි අටට තිහට තිබෙන මිල තව වැඩි කිරීමේ යම් කිසි සාධාරණත්වයක් ඇත. එයට හේතුව ඉන්ධන මිල වැඩීවීම හා ශ්‍රමයට ගෙවන මිල වැඩි වීම නිසාය. පොහොර සහනාධරය දුන්නද ඒ මගින් සමස්ත නිෂ්පාදන වියදම අඩු කරලීමට එතරම් බලපෑමක් සිදු වන්නේ නැත.
      දැනටමත් පාරම්පරික දේශීය සහල් වලට රුපියල් පණහේ සිට රුපියල හැට දක්වා ශක්තිමත් මිලක් ලැබෙන අතර එය ස්ථායිව පවතී. ඒ නිසා ඒ සහල් වල් මිලද රුපියල් සියයට වඩා ඉහලින් පවතී. සාමාන්‍ය වී වල මිල රුපියල් තිස් පහේ මට්ටමේ පැවතුනහොත් සහල් මිල රුපියල් හැත්තෑවකට ආසන්නයේ තබා ගත හැකිය. මෙහිදී ලංකාවේ දළ ජාතික නිෂ්පාදනයට එයින් ලැබෙන රුකුල සුලු පටු නොවේ. දැනට රජය සිදු කරනුලබන්නේ පිටරටින් ණය ලබා ගෙන ඩොලර් මුදා හැරීමයි. නමුත් ආනයනය සීඝ්‍ර ලෙසට ඉහළ ගොස් ඇති නිසා විශාල වෙළෙඳ ශේෂයක් පවතින බව කිව යුතුය. එවිට  ඩොලර් වලින් රුපියල ස්ථායි ලෙස තබා ගැනීමට  රුපියලේ අගය අඩු කර ගනිති. මෙම ක්‍රියාවලිය ආර්ථික විද්‍යාවේ නරකම පියවරකි.
      නමුත් සැබෑ ලෙසටම කළ යුත්තේ ලංකාවේ දළ ජාතික නිෂ්පාදනය වැඩි කරලීම උදෙසා ක්‍රියා මාර්ග ගැනීමයි.වී නිෂ්පාදනය ගත හොත් එය කළ හැක්කේ හාල් වශයෙන් රට පැටවීම නොව නිමි ආහාර වශයෙන් රට පැටවීමෙනි. එවිට අපනයනයන් වැඩිවී අපගේ ගිණුම් සංචිතයන් පොහොසත් කර ගත හැකිය. පාරම්පරික සහල් මගින් නිමි ආහාර නිෂ්පාදනය කරන්නේ නම් විශාල අපනයන වෙළෙඳපලක් ඇතිවනවා නිසැකය. 1972 දී වී අලෙවි මණ්ඩලය පිහිටුවාලීමෙන් පසුව මේ අරමුණ උදෙසා විවිධ වැඩ සටහන් ක්‍රියාත්මක විය.එහිදී වී තැම්බීමේ ක්‍රියාවලිය පෙන්වා දියහැකිය. කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුවේ  නිර්මාණ කරුවෙකු විසින් සෑදූ එකවර වී තම්බන වියළන යන්ත්‍රය ඒ කාලයේ හැටියට විශාල පරිවර්තනයක් සිදු කලේය. නමුත් ආර්ථික ඝාතක නිළධාරීන් විසින් මේ වැඩසටන කලකදී කඩාකප්පල් කරන ලදී. වී අලෙවි මණ්ඩලයේ පර්යේෂණ අංශයක් විලසට ඇරඹු අනුරාධපුර සහල් සැකසුම් මධ්‍යස්ථානය සහල් ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන ඇති කරලීමේ පුරොගාමීන් වෙයි. එම ආයත්නය 1991 වර්ෂයේ දී පමණ නිපද වූ රතු සහ සුදු සහල් පිටි නූඩල්ස් (සියයට සියයක්ම සහල් පිටි ) ලක් ජනතාව අතර ඉතා ඉක්මනින් ජනප්‍රිය විය.එහෙත් මේ නිපයුම් අපනයනය සඳහා යොමු කරලීමට වැඩ සටහනක් ඇති නොවීය. එයට හේතුව වී අලෙවි මණ්ඩලය අක්‍රීය වීම විය හැකිය.
         එසේම චීන ආධාර යටතේ ලැබුණු එහි නිෂ්පාදන යන්ත්‍රයන් එම ආයතනය තුල තවමත් ක්‍රියාත්මක කරනවා විනා ලෝකයේ නව තාක්ෂණයට අනුව වැඩි දියුණූ වී නැත. එහෙත් එම ආයතනය විසින් ඔවුන්ගේ තාක්ෂණය නොයෙකුත් ව්‍යපාර ආයතන වලට ලබා දී තිබේ. සම්පූර්ණ කුරක්කන් යොදවා නූඩල්ස් නිෂ්පාදනය කිරීමටද ඒ තාක්ෂණය රටට දීමට ද ඔවුන් සමත් වතිබේ.      ඒ අනුව දේශිය ධාන්‍ය මත පදනම්ව ආහාර සකස් කරන විවිධ සමාගම් රාශියක් සහල් පිටි ආශ්‍රිතව ආහාර නිපදවීමේ ක්‍රියාවලියට දැනට අවතීර්ණ වි ඇත. නමුත් ලෝකයේ  ඒ සඳහා තිබෙන දියුණු යන්ත්‍ර සූත්‍ර ගෙන්වා ගැනීමේ දී මේ ආයතන දැඩි දුෂ්කරතාවයන් ට මුහුණ දෙති. එයට වග කිව යුත්තේ  බාණ්ඩාගාරයේ ආර්ථික ඝාතක නිළධාරීන්ය. කොමිස් කුට්ටි වලට යටවූ බොහෝ නිළධාරීන් මෙවැනි දේශප්‍රේමී ක්‍රියාවලීන්ට කැමති නොවේ. ඒ නිසා සහල් ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන කර්මාන්තය තවමත් ලංකාවේ පවතින්නේ ළදරු තත්වයකය.
       අනුරාධපුර සහල් සැකසුම් ආයතනය ඇරුණු කොට කාර්මික තාක්ෂණ ආයතනය හා කාර්මික සංවර්ධන මණ්ඩලය ද මේ නව නිෂ්පාදනයන් ගැන විශාල වැඩ කොටසක් සිදු කර ඇත.ඇඹිලිපිටියේ කැතිරිච් ආයතනය තුලද මේ නිර්මාණ රාශියක් කළ එලි දක්වා තිබේ. ඒ අතර සහල් පිටි පාන් විස්කෝතු ළදරු ආහාර බීම වර්ග ආදී කෑම රාශියක් ඇත. පාරම්පරික සහල් පදනම් කර ගෙන නිෂ්පාදනය කරන ලද වියළි කැඳ චූර්ණය හා කුරුඳු සාරය අඩංගු සහල් බීම වර්ගය මෑතකදී කාර්මික තාක්ෂණ ආයතනයේ ආහාර තාක්ෂණ අංශයේ දී නිර්මාණය විය. එකස්කෘඩර් වැනි යන්ත්‍ර භාවිතා කොට මේ ආහාර නිෂ්පාදනය කෙරේ. එහිදී  පීඩනයකට ලක්වූ සහල්  පොරි බවට පත් වී ඉන් පිට වේ.මෙ වැනි ආහාර ශරීරය තුලදී ඉති ඉක්මනින් ජීර්ණයට පත් වන අතර ක්ෂණිකව සාදා දිය හැකිය. කැඳ සකස් කරලීම පිණිස සාදා ඇති චූර්ණය  ද විශේෂත්වයක්ගනී. එය රෝගීන්ටද ඉතා ඉක්මකික් සාදා දිය හැකි ආහාරයකි. මෙම නිර්මාණයන් අපනයනයට යොමු කරලීමේ කර්මාන්ත ඇති කිරීම කාලීන අවශ්‍යතාවයකි. රජය එයට තවමත් සූදානම් නොමැත.
       පාන් සෑදිම උදෙසා සහල් යො දා ගැනීමේ පර්යේෂණයන් ද ආරම්භ කර ඇත්තේ මීට දශක දෙකකට පමණ ඉහත සිටය. තිරිඟු පිටි වලට සහල් පිටි කලවම් කළ හැක්කේ සියයට විසිපහේ සිට පණහ දක්වා ප්‍රමාණයක් පමණි. පාන් නිපදවීමේ ප්‍රචලිත තාක්ෂණයන් වැඩි දියුණු කර එසේ කළ හැකිය.සහල් වල ගලූටන් නොමැති හෙයින්  සියයට සියයක් ම සහල් පිටි යොදා ගැනීම කළ නොහැකි බව ඇතැම් පර්යේෂකයින් ගේ මතයයි. එහෙත් සාම්ප්‍රදායික පාන් ගෙඩිය වෙනුවට පොෂ්‍ය දායි නිමි අහාරයක් හඳුන්වා දන් පුද්ගලයෙකු ගැන ද මේ අවස්ථාවේ මතක් කළ යුතුය. මාතර රීගල් බේක් හවුස් අධිපතිව සිටි වීරසේකර මහතා මේ නිර්මාණ කරුවාය. ඔහු දේශීය ධාන්‍ය වර්ග රාශියක් යොදා බනිස් හා පාන් අහාර වැඩි දියුණු කලේය. එහිදී යොදා ගත් තාක්ෂණයේ දී බහුලව පොල් කිරි යොදාගත් බව සඳහන්ය. අද මේ නිර්මාණ කරුවා ජීවතුන් අතර නැතත් ඔහුගේ වෑයම ආදර්ශයට ගෙන දේශීය පාන් ගෙඩියක් සෑදීමට උත්සාහයන් ගත හැකිය. අවශ්‍ය වන්නේ නව ආරකින් සිතන්නට පෙළඹීමයි. එසේම සුදු පාන් රුචිකත්වය වෙනස් කරලීමේ පරිවර්තන ක්‍රියාමාර්ගයන් ද රටට අවශ්‍ය වේ. වී නිෂ්පාදනය හා පරිභෝජනය සමබර කර ගත හැක්කේ එවිටයි.