දිවුල්පතාන ඉඩම් ගවයන්ට - ගොවීන් මහ පාරට -අයවැය කොකා පෙන්වයි

 

                   

               මඩකලපු දිස්ත්‍රික්කයට අයත් දිවුලපතාන පාරම්පරික සිංහල ගම්මානයේ  පදිංචිව සිටින ගොවීන් විසිතුන් දෙනාගෙන් දහතුන් දෙනෙකු ට විරුද්ධව රජයේ සන්කය ආපසු ගැනීමේ පනත යටතේ   පැවරූ නඩුව එරාවුර් සංචාරක අධිකරණයේ දින දෙකක් විභාග වූ  අතර මෙම ගොවීන් සිය ඉඩම් වලින් නෙරපීම පිණිස තීන්දුවක් ලැබී තිබේ. මෙම නඩුව පවරන ලද්දේ මහවැලි අධිකාරියේ මහවැලි බී කලාප නිළධාරීන් විසිනි. 2021 වසරේ දී පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී රාසමානික්කම් විසින් මහවැලි අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් වරයාට විරුද්ධව පවරන ලද මැන්ඩමුස් නඩුකරය ප්‍රකාරව දිවුලපතාන ගොවීන් දහදෙනෙකු ඉවත් කිරීමට මහවැලි අධිකාරිය දක්වන ලද එකඟතාවය මෙම නෙරපීමට හේතු සාධක වෙයි.

      1979 ජූනි මස 15 වන දින ගැසට් පත්‍රයකින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද මහවැලි සංවර්ධන බල ප්‍රදේශය අනුව මෙම කලාපය අයත් වන්නේ මාදුරුඔය ජලාශයෙන් පෝෂණය විය යුතු බී කලාපයටයි.1983 දී මාදුරු ඔය පැරණි මහ වැව ප්‍රතිසංස්කරණය අවසන් කිරීමෙන් පසුව එම ජලාශයේ වම් ඉවුර සංවර්ධනය කරනු ලැබිණ.පොලොන්නරු දිස්ත්‍රික්කයේ අරලගංවිල වැලිකන්ද  ප්‍රදේශ තුළ ජනතාව පදිංචි කරමින් වී ගොවිතැන සඳහා ඉඩම් ලබා දී ඇත්තේ මේ සංවර්ධන ක්‍රියාදාමය අනුවයි.අපවත්වී වදාළ පූජ්‍ය කිතලගම සීලාලංකාර දිඹුලාගල නායක හිමියන් හිටපු ජනපති ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාගෙන් කරන ලද ඉල්ලීමක් මත මාදුරු ඔය සංවර්ධන ව්‍යපෘතිය ඉදිරියට ගෙන යෑමට සැලසුම් සකස් කළ බව ප්‍රකට කරුණකි. මෙම මාදුරු ඔය බී කලාපයේ දකුණු ඉවුර සංවර්ධනය කර හෙක්ටයාර් 14500 කගොවිබිම්ඇති කර 13347ක් පවුල් පදිංචි කළ යුතු වන අතර නගර ඇති කරලීමද මහවැලි සංවර්ධන සැලැස්මේ ප්‍රමුඛ අරමුණක්ව තිබුණි. වම් ඉවුර සංවර්ධනය කරලීමෙන් අනතුරුව මෙම දකුණු ඉවුරු පෙදෙස සංවර්ධනයට ඉදිරි පියවර තැබීමට තිබුණද අසූව දශකයේ දි ඇරඹි කොටි ඝාතක යුද්ධය නිසා ඒ කිසිවකට ප්‍රවේශ වීම කළ හැකිව නොතිබුණි.නමුත් එම පෙදෙස්වල තිබූ පාරම්පරික ගොවිබිම් මෙන්ම කැලෑ ගම්මානයන් හි අහස් වැස්සෙන් සහ වැව් දියවරෙන් ගොවිතැන් කරමින් පැවතුණි.ඒ ඇතැම් බිම් වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට පවරා ගන්නා ලද සෙසු කැලෑ අතර විය.දිවුල පතාන පාරම්පරික ගම්මානයද ඒ ලෙස දිර්ඝ කාලයක් තිස්සේ ගොවීන් විසින් වගා කරන ලද ජනාවාස ව තිබූ ගොවි බිමක් විය.1989 දී මෙම ගම්මානයට එල්ල කරන ලද කොටි ප්‍රහාරයෙන් නව දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට පත් විය.

          දිවුල්පතාන මීමිනිගොල්ලෑව හික්කාගල මල්වත්ත මාරවිල ආදී මේ කැලෑ ගම්මාන අනුරාධපුර යුගයේ සිට ජනාවාස ලෙසට පැවති සශ්‍රීක ප්‍රදේශයන් වෙයි.පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව විසින් 2016 වසරේ දීකළ ගවේශණය මගින් මඩකලපු දිස්ත්‍රික්කයේ පමණක් නටබුන් පවතින ස්ථාන පන්සිය තිහක් හඳුනාගනු ලැබිණ. ඒ අතරින් දිවුලපතාන අයත්වන චෙංකලාඩි ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශය තුළ ස්ථාන එකසිය විස්සකි.දිවුලපතාන අවට ස්ථාන හතරක ස්ථූප ගොඩනැගිලි යකඩ සෑදූ ස්ථාන දක්නට ලැබේ. මීමිනිගොල්ලෑව ශිලාලේඛනයෙ මගින් දක්වා ඇතිතේ ඉසිගිරිය අමාත්‍යවරායා ගේ පුත්‍රයා  විසින් මෙම ප්‍රදේශයේ තිබෙන චුබරවලක නම් වැව (මීමිනිගොල්ලෑව ) අහපරම නම් විහාරයට පූජා කළ බවයි.මෙම ගම්මානයට සමීපතම වැදගත් ස්ථානයක් වන තොප්පිගලින් හමූවූ හත්වන සියවසට අයත් ශිලා ලේඛනයකින්ද කියැවෙන්නේ මේ ප්‍රදේශ ඉතා වැදගත් ශාසනික දේපළ ඇති භූමි භාගයක් බවයි.ඒ අනුව දිවුලපතාන යනු අනුරාධපුර යුගයේ සිට ජනාවාසව පැවති වර්තමාන ඔප්පු තිරප්පු නොමැති වුවද පාරම්පරික උරුමයක් ඇති ගම්මානයක් බව පැහැදිලිව කිව හැකිය.

        2009 කොටි සමූලඝාතනය කර යුද්ධය අවසන් කළ පසු දිවුලපතාන අවතැන් වූ ජනතාව නැවත එම ප්‍රදේශයට ගොස් වගාව ආරම්භ කරන ලදහ. මේ වන විට ජනතවගේ අවශ්‍යතාවයට සරිලතන ලෙස සමූපකාරයක් සිංහල පාසලක් පවා දිවුලපතාන ගමට අයත්ව තිබී ඇත.කොටි යුද්ධය ආරම්භ වීමට ප්‍රථම මෙම පෙදස පාලනය කරන ලද්දේ මහඔය උප දිහාපති යටතේය. චන්ද නාම ලේඛන පවා සකස්ව තිබෙන්නේ දිගාමඩුල්ල මැතිවරණය කොට්ඨාශයටයි.1989 දී පමණ දිවුල් පතාන චන්ද හිමියන් 613 ක් සිටි බව ලේඛන වලින් පෙනේ. ඒ අතර 1981 ජන සංගණනය අනුව මඩකලපු දිස්ත්‍රික්යේ සිංහලජනගහනය සටහන් වන්නේ 11255 කි. යුදධය නිමා වීමෙන් පසු නැවත පදිංචි කර තිබෙන්නේ  2397 ක් පමණි.නමුත් දෙමල සහ මුස්ලිම් ජනතාව තව දුරටත් ව්‍යාප්ත වෙමින් සිංහල ජනතාව සතු පාරම්පරික වාසභූමිද අල්වා ගනිමින් ව්‍යාජ ඔප්පු සකස් කොට පදිංචිය තහවුරු කොට ගත ආකාරය පැහැදිලිව දක්නට ඇත.

.                පෙර කී පරිදි 2021 දී මඩකලපු දිස්ත්‍රික් මන්ත්‍රී රසාමානිකම් මහවැලි අධිකාරයට විරුද්ධව නඩු මගට බැස ඇත. එයට හේතුව මඩකලපු කිරිගොවීන්ගේ ගවගාල් වලට අයත් ඉඩම් සිංහල ගොවීන් විසින් අනවසරයෙන් වගා කරන බව දක්වමිනි. දිවුලපතාන යනු  මයිලත්තමඩු මාදවනේ යනුවෙන් දක්වන ප්‍රදේශය බවත් ඒ ඉඩම් දෙමළ කිරි ගොවීන් ගේ ඉඩම් බවටත් ඔවුන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවන බවත් ඒ නඩු නිමිත්ත විය. සැබෑව නම් යුද්ධයට පෙර මේ මයිලත්තමඩු මාදවනය (දිවුලපතාන යාබද ගම ) කැලෑ ප්‍රදේශයක් වීමයි. වන සංරක්ෂණයට අයත් මේ ඉඩම් හෙළි පෙහෙළි කොට ගවගාල් තනා ඇත්තේ 2015 න් පසුවයි. ඉන්පසු ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම පරිදි මහවැලි අධිකාරිය විසින් මේ ගවගාල් වලට අවසර ලබා දී ඇති අතර වැලිකැණීමට සහ ගවයන්ට ජලය ලබා ගැනීමට වැව් හෑරීමටද අවසර ලබා දී තිබේ.චමල් රාජපක්ෂ හිටපු මහවැලි අමාත්‍යවරයාද රෝෂාන් රණසිංහ වත්මන් මහවැලි අමත්‍යවරයාද මාදුරු ඔය දකුණු ඉවුර සංවර්ධනයට කරන ලද සැලසුම් අනුව නව ඉඩම් පරිහරණ සැලැස්මක් හඳුන්වාදී තිබේ. දෙමළ අන්තවාදීන් ගේ ඉල්ලීම් සපුරාලනු සඳහා තෘණභූමි හෙක්ටයාර් 3025 ක් අලුතින් ඇති කරලීමට නිර්දේශ වී ඇත.නමුත් මහවැලි මුල් සැලැස්ම අනුව වාරි පහසුකම් යටතේ තිබූ 14500 ක ප්‍රමාණය 9412 කට අඩුකර ඇත.  මෙම තීරණයන් මුල් සැලැස්මට පටහැනිය. ඉතිහාසය පුරාවටම වාරි දියෙන් පෝෂණය වෙමින් වී ගොවිතැනට මුල් තැන් දුන් අතර ගව පාලනය සිදු වූයේ ඒ යටතේය.

    

අලුතින් තෘණභූමි වෙන් කරලීමට ගන්නා ලද තීරණය  මත දිවුලපතාන ගම තුල හේන් ගොවිතැන් කළ කුඹුරු කල ගොවීන් විශාල පිරිසකට බලවත් අභියෝගයකට මුහුණ දීමට සිදු විය. මෙම හරක් අයාලේ යන්නට ඉඩ හැරීම නිසා කුඹුරු වතු පිටි විනාශ විය. මේ පිළිබඳ කළ පැමිණිලි පොලිසිය හෝ මහවැලිය තුට්ටුවකට මායිම් කලේ නැත. ඒ වෙනුවට පෙර කී පරිදි මේ හරක් ගාල් අයිතිකරුවන්ට සහාය දෙන රාසමානික්කම් මන්ත්‍රීවරයා මහවැලියට විරුද්ධව නඩු මට බැස නීතිපති උපදෙස් මත 2022 දී තීන්දුවක් ලබාගෙන තිබේ. ඒ තීන්දුව අනුව මහවැලි අධිකාරිය විසින් දිවලපතාන වාඩි තනා සිටින සිංහල ගොවීන් 10 දෙනෙකු ඉවත් කල යුතු විය.

          මේ නඩු කටයුතු 2023 ඔක්තෝබර් මසයේ දී ආරම්භ වන අතර එරාවුර් උසාවියේ පැවති ලඝු නඩු විගායකින් පසු ගොවීන් 13 දෙනෙකු නෙරපීමට තීන්දු කරඇත. මේ තීන්දු පිටිපස තිබෙන්නේ රාසමානිකම් ලාගේ දෙමළ අන්තවාදී දේශපාලනයයි. ඔවුහු ජනපතිවරයා මඩකලපුවට ගෙන්වා හොඳින් සංග්‍රහ කර දේශපාලන පොරොන්දුවක් ලබා ගත්හ. 2022 වසරේ දී රෝෂාන් රණසිංහ මහවැලි ඇමතිවරායා අමාත්‍යමණ්ඩලයට ඉදිරිපත් අංක IR/ 2022/32 දරණ කැබිනට් සංදේශය අනුව හෙක්ටයාර් 20000 ක් ක ඉඩම් ප්‍රමාණයක් සෘතුමය  බඩ ඉරිඟු වගාව පිණිස දිය යුතුය. ගොවීන්ට ලබා දිය යුතු වන්නේ හෙක්ටයාර් 10000 කි. එයද ආයෝජකයන් හා ගිවිසි ගොවිතැනකට පමණි.නමුත් මහවැලි මහ සැලැස්මේ නියමය නම් මාදුරු ඔය දකුණු ඉවුරේ හෙක්ටයාර් 14500 ප්‍රමාණයකට අවශ්‍ය ජලය ලබාදිය යතු බවයි. එහි ප්‍රමුඛත්වය වී ගෙවිතැනටයි.නිවාස තැනීමට මංමාවත් තැනීමට මෙන්ම කුඩා නගර ඇති කිරීමටද යෝජිතය. නමුත් වත්මන් මහවැලි ඇමතිවරයා සහ ජනපතිවරයා මේ මුල් සැලසුම් කණපිට හරවාගෙන කටයුතු කරන්නට පටන් ගෙන තිබේ.පාරම්පරික සිංහල ගොවීන් ඉවත් කර ඒ වෙනුවට තෘණ භුමි වෙන් කිරීමටත් අනෙකුත් වන සංරක්ෂණ භූමි හෙළි පෙහෙළි කොට බඩ ඉරිඟු වැවීමට ආයෝජකයන්ට ලබා දීමත් සිදු වේ. මේ ආයෝජකයන් බොහෝ විට ඉන්දීය ආයොජකයන් විය හැකිය. ඉන්දීය වුවමනාවන් මත යැපෙන ආණ්ඩුවකට වෙනත් විකල්ප නැත. නමුත් ජනපතිවරයාට ඇත්තේ කටේ නරිවාදම පමණකි. ඔහු අයවැය යෝජනාවට පම්පෝරියක් ඒකතු කර තිබේ. ඉඩම් නැති ජනතාවට ඉඩම් හිමිකම් දීම ඒ පම්පෝරියයි. නමුත් ඔහු කියන්නේ එකක් කරන්නේ ඒකක් බව දන්නෝ දනිති. දිවුලපතාන ඇතුලු උතුර සහ නැගෙනහිර පළාත්වල පාරම්පරික සිංහල වැසියන් ඉවත් කර බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් දහනවවන සියවසේ දී මෙරටට සංක්‍රමණය කරන ලද දෙමළ මුස්ලිම් කල්ලතෝනීන්ට ඉඩම් ලබා දීම ඔහුගේ අරමුණයි.ඒ අනුව   ‌ෙඒතිහාසික වාසභූමි  ද්‍රවීඩීකරණය වීමත් ජනවාර්ගික පවිත්‍රකරණයක්ද සිදු වනු නියතය.  එදා බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදීන් මුඩුබිම් පනත ගෙනවුත් සිංහලයන්ට ඉඩම් අහිමි කොට ඒ ඉඩම් සිලිං කීපයකට වතු වැවිල කරුවන්ට සහ බෝරාකාරයන්ට ලබා දුන්හ. දැන් එළඹ තිබෙන්නේ ඒ දෙවනි යටත් විජිත යුගයයි. මහැවැලි ගසට්ටුවකින් 1979 දී පවරා ගත් පාරම්පරික සිංහල වාසභූමි නැවත සංවර්ධනය කර ඒ වැසියන්ට ලබා නොදී. විදෙස් ආයෝජකයන්ට ලබා දී සිංහලයා අනාථයෙකු බවට පත් කරලීම මගින් ජනපතිවරයා බලාපොරොත්තු වන්නේ කුමක්ද දිවුලපතාන ඛේදවාචකය මගින් කියැවෙන්නේ වත්මන් සිංහලයන්ගේ අසරණ භාවයයි.හැටනව ලක්ෂයක් සිංහල බෞද්ධ චන්ද ලබා දී ලැබෙන්නට තිබෙන ත්‍යාගය මෙයද  යන්න අප හිටපු ජනපති ගෝඨාභයගෙන් විමසිය යුතුය.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

    

දිඹුලාගල කෙටූ අකුරු - දිග පළලක් ඇත සුමිතුරු

 

                           

            ශ්‍රී ලංකා කඩයිම් පොතේ සඳහන් පුරාණ තමන්කඩුව පළාතේ වර්තමාන පොළොන්නරු දිස්ත්‍රික්කයේ දිඹුලාගල අසල නාමල් පොකුණ පර්වත මස්තකයේ ගැලවී ගිය ගල්තලයක කොටවා තිබෙන සිංහල අක්ෂරයන් ගැන මේ වන විට රටේ සුවිසාල උනන්දුවක් ඇති වී තිබේ.මේ තාක් හමුව තිබෙන විශාලතම ශිලාලේඛනය මෙය බව පුරාවිද්‍යාඥයන් දක්වා ඇත. දිගින් අඩි පණහක් පමණ ඇති උසින් අඩි දහඅටක් පමණ ඇති මේ පාර්වත කැබැල්ලේ සුමට පෘෂ්ඨය මත අඟල් හයක් පමණ උසින් යුත් අඟල් තුනක් පමණ පළල අකුරින් රාජකීය සන්නසක් කොටවා ඇත. පුත්තලම් දිස්ත්‍රික්කයේ තෝනිගල ශිලා ලිපියට වඩා මෙම ලේඛනයේ පේළි ප්‍රමාණය වැඩිය.ගල්පොත ලිපියට වඩා දිගින් පළලින් වැඩිය.අඩි නවයක් උසට පේළි දහයකින් සමන් විත වන බැවින් මේ ගල් දෙබොක්කාවේ සිට ලිපිය කියැවීම පහසු නැත.නාමල් පොකුණ පුරාවිද්‍යා ස්ථානයේ සිට කි.මී. එකහමාරක පමණ දුෂ්කර ගමනික් මෙයට ළඟා විය හැකි බැවින් මෙහි වැඩ වාසය කළ භික්ෂූන් උදෙසා කල පූජාවක් හෝ කතිකාවක් මෙයට අඩංගු විය හැකි යැයි සිතිය හැකිය.දිඹුලාගල පර්වතයේ ශිලා ලේඛන බොහොමයකි.මාරාවීදිය, නාමල් ,පොකුණ, කොස් ගහ උල්පත සහ පුල්ලිගොඩ ගල්ගේ යනුවෙන් හඳුන්වන ස්ථාන ගණනාවක් දිඹුලාගල අවට තිබේ. ඒ සැම තැනකම ගල් ලෙන් වල කොටවා තිබෙන්නේ පුරාණ සිංහල අක්ෂර ලෙසින් සැළකෙන පූර්ව බ්‍රාහ්මී ලේඛනයන්ය.

                     දිඹුලාගල අවට දලුකාන සහ ඉද්දපිච්ච යනුවෙන් වැව් දෙකකි.විහාරයට ජල පහසුව සැලසීමට ඉද්දපිච්ච වැව උපයෝගී වී ඇත. දිඹුලාගල ආරණ්‍ය සේනාසනය ක්‍රි.පූ.දෙවන සියවසේ වළගම්බා සමයේ දී ථූපාරාම වාසී කුන්තගත්ත තිස්ස තෙරුණ් වහන්සේට පූජා කළ ගල්ලෙන් සහිත ස්ථානයකි. මාතුල දනව්වේ ත්‍රිපිටක ග්‍රන්ථාරූඪයෙන් පසුව කුන්තගත්ත තිස්ස මහ රහතන් වහන්සේ දිඹුලාගලට වැඩමවා ලූ බව අස්ගිරි තල්පත විස්තර කරන්නේ මෙසේය.

        ඉක්බිතිව එම කුන්තගත්ත තිස්ස මහ රහතන් වහන්සේ පිළිවෙලින් දනවු සැරිසරා දිඹුලාගලට වැඩමවා එක ගිරි ගුහාවක ධාන්‍ය සැප විඳිමින් වැඩවසන වග වළගම්බා රජුට සැලව මහ සෙනග පිරවරා එතනට පැමිණ එම ස්ථානය වල් එළි පෙහෙළි කර ඒ ගිරිලෙන ඇතුලුව  අනෙකුත් බොහෝ ගිරි ලෙන් කර්මාන්ත සහ පුෂ්පාරාම පිරිවෙන් කර්මාන්ත නිමවා බොහෝ සංඝයාට වැඩ ඉන්ඩ සලස්වා උන්වහන්සේගේ සැප විහරණයට පරිවාර ජනයන් සහ ග්‍රාම ක්ෂේත්‍රාදිය තනා පස්වාදහසක් මුලුල්ලෙහි පවත්නා ශාසනය උදෙසා ප්‍රදානය කලා හා යනුවෙන් දක්වයි.අනතුරුව ඊට අවුරුදු 1200 කට පසුව පළමුවැනි ජයබාහු රජ දවසදී එතුමාගේ සුන්දරදේවී නම් බිසවක විසින් දිඹූලාගල මාරාවිදියේ ලෙනත කළ ලිපියක සඳහන් වන්නේ ඒවකට පන්සීයක් පමණ භික්ෂූන් වහන්සේලා මෙහි වැඩ වාසය කළ බවයි.ඉන්පසු මහා පරාක්‍රමබාහු සමයේ දී දිඹුලාගල අරණ්‍යවාසීව වැඩ සිටි මහා කාශ්‍යප මහ රහතන්වහන්සේ පිලිබඳවද දඹදෙණි අවදියේ දී දඹදෙණි කතිකාවත සකස් කිරීමට මුලු දී එහි වැඩ සිටි සංඝරක්ඛිත මහාසාමී මේධංකර ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේ ගැනද සඳහන්ය.

      දිඹුලාගල ආරණ්‍ය සේනාසනයේ පරිහානිය ඇරඹෙන්නේ කාලිංග මාඝ ආක්‍රමණයන්ගෙන්ය. එහි වැඩ සිටි සංඝ පරම්පරාවෙන් කොටසක් දිඹුලාගල හැර දමා යාපහුවේ වලස්ගලට වැඩම කරන ලද වග අස්ගිරි තල්පතේ දක්වා තිබේ.කාලාන්තරයකට පසුව 1940 දීපොලොන්නරුව පලුගස්දමන ට පැමිණි පූජ්‍ය කිතලගම සීලාලංකාර හිමියන් 1948 දි දිඹුලාගල අවට භාවානායෝගීව සිට පසුව මිල්ලානේ වැදි නායක තුමාගේ සහයෝගය මත දිඹුලාගලට වැඩම කර  කටුකොහොල් අරවා එළි පෙහෙළි කර නැවත දිඹුලාගල ආරණ්‍ය සේනාසනය ප්‍රබෝධමත් කළහ.කිසිම හව්හරණක් නොමැතිව සිටි මේ ප්‍රදේශයේ සිංහලයන් ද්‍රවීඩීකරණයට ලක්ව තිබෙන කාල වකාවානුවක උන්වහන්සේ විසින් ඔවුන් හට නිසි මග පෙන්වා පාසල් ඇති කර දිඹුලාගල ප්‍රදේශය නැවත ගොවිබිමක් බවට පත් කළහ. සිංහල ජනතාව පමණක් 45000 ක් පමණ මෙහි පදිංචි කරවන ලද බව පැවසේ. .සැබවින්ම අනුරාධපුර පොළොන්නරු අවදිය වන විට දිඹුලාගල ආරණ්‍ය සේනාසනයට රජවරුන් විසින් පූජා කරන ලද සඟ සතු භූමිය වශයෙන් අක්කර අටදාහක් පමණ අයත්ව තිබී ඇත. මාදුරු ඔය දක්වා අවට විහාරගම් සියල්ල දාන ක්ෂේත්‍ර කොට බද්දෙන් පවා නිදහස් කිරීම පැරණි සම්ප්‍රදායයි.අද මාදුරු ඔය එගොඩ කෝරළේ පත්තුව දක්වා මහවැලි සංවර්ධන බල ප්‍රදේශයට අයත් වෙයි.මහවැලිය ව්‍යාපාරය ආරම්බ කරන ලද්දේ මේ සමස්ත පැරණි රජ දහන නැවත ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කර අතීත සමෘද්ධිය යළි ළඟා කරවා ගැනීමටයි.කීතලගම සීලාලංකාර හිමියන්ගේ බලාපොරොත්තුව වූයේ එයයි. නමුත් අවාසනාවකට මේ සඟ සතු බිම්කඩවල් මහවැලිය විසින් අත්පත් කරගෙන හිතූ මනාපේ අනසන්තක කරවමින් එහි විසූ පාරම්පරික සිංහල ගැමියන් නඩුකර වලට පටලවමින් ඉවත් කරවමින් තිබේ.

             පෙර සඳහන් කළ පරිදි දිඹුලාගල පර්වතය අවට විශාල ප්‍රදේශයක් පුරා පැතිර පවතින ගල්ලෙන් සමූහයක් ඇත.ගල් ලෙන් 113 ක් පමණ හඳුනාගෙන තිබේ යැයි කියති. පෙර පන්සීයක් මහ රහතන් වහන්සේලාට සැප පහසුව සැලැස්වූ එම ගල්ලෙන් වල තිබෙන ශිලා ලේඛන සංඛ්‍යාව අති මහත්ය. ඒ අතරින් නාමල් පොකුණ දිශාමුඛය සුවිශේෂිය. එහි ලෙන් ලිපි නවයකි. අස සුමනහ, ගපති ශිව ,අය නදහ වැනි උපාසක උපාසිකාවන් විසින් සකස් කරන ලද ගල්ලෙන් මේ අතරට අයත්ය.ක්‍රි.පූ. දෙවනි තුන්වන සියවස් වලට අයත් මේ ලෙන් ලිපි මගින් කියැවෙන්නේ දෙවනපෑතිස් රජ සමයේ සිට පැවත පැමිණෙන සිද්ධස්තානයක් බවයි. පණ්ඩුකාභය කුමරු ගේ මුණුපුරු මුටසීව කුමරු උප්පත්තිය ලබා ඇත්තේ මේ දිඹුලාගල ගල්ලෙනක බව ජනප්‍රවාදයේ එන්නකි.මෙම ගල්ලෙන් සමූහයේ ඉතා වැදගතම ගල්ලෙනක් වන පුල්ලිගොඩ ගල්ගේ තුළ පවතින බිතු සිතුවම් සිංහල චිත්‍රකලාවේ අතිශයින් වැදගත් නිර්මාණයන් ලෙසට සලකති. එම නිසා දිඹුලාගල නාමයත් එහි අතීත ශ්‍රී නාමයත් මගින් කියැවෙන්නේ මේ රටේ සැබෑ අනන්‍යතාවයයි.මේ ශ්‍රී විභූතිය වත්මන් නැගෙනහිර පළාත දක්වාද සමස්ත උතුරු පළාත දක්වාද පැතිර පවතින ශිලා ලේඛන වලින් තහවුරු කළ හැකිය.

          මීකඩන්නට වනයට වැදුණු පුද්ගලයෙකු විසින් නාමල්පොකුණ සිද්ධස්ථානයේ ඉහළ කන්දේ පැවති විශාලතම ශිලා ලේඛනයක් හඳුනාගනු ලබන්නේ 2022 වසරේ දීය. ඉන්පසු පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ ශිලා ලේඛන අංශයේ නිළධාරීන් මෙහි පැමිණ ඒව පිටපත් කරලීමට අවශ්‍ය මූලික කටයුතු සංවිධානය කර ඇත. නමුත් මුදල් ප්‍රතිපාදන නොමැතිකම නිසා මාස හයක් පමණ කාලයක් ඒ කටයුත්තට අත ගසන්නට නොලැබිණ. හිටපු පුරාවිද්‍යා වැඩබලන අධ්‍යක්ෂ ප්‍රදීපා සේරසිංහ මහත්මිය විසින් මේ කටයුත්ත සඳහා ප්‍රතිපාදන වෙන් කරවා ගත් පසු බස්නාහිර පළාත් සහකාර අධ්‍යක්ෂ මෙන්ම ශිලාලේඛන අංශයේ සහකාර අධ්‍යක්ෂ වූ ඩග්ලස් බණ්ඩාර මහතාගේ මග පෙන්වීම මත පර්යේෂණ නිළධාරී තනුර දයානන්ද මහතාගේ අධීක්ෂණය මත 2023 ඔක්තෝබර් මස 26 දින ලංකාවේ විශාලතම ශිලා ලේඛනය පිටපත් කිරීම ඇරඹිණ. මේ කටයුත්තේ පූජ්‍ය දිඹුලාගල රාහුලාලංකාර නා හිමියන් සහ පූජ්‍ය අලුත්වැව ජීවාලංකාරහිමියන්ගෙන් ලද සහය අපමණය.

   

  අතිශයින් දුෂ්කර ලෙසටළග විය හැකි ගල් පර්වතය උඩ කූඩාරමක් ගසා එහි ලැගුම් ගෙන පර්වත තලයේ පලංචි සවි කරලීම ශිලා ලේඛන නිළධාරීන්ට විශාල ආයාසයක් දරන්නට සිදු විය.වර්ෂාවෙන් මැසි මදුරුවන්ගෙන් පීඩා ලබමින් මේ විශාලතම ශිලා ලේඛනය පිටපත් කරලීමට මසක පමණ කාලයක් ගත වී තිබේ.ක්‍රි.පූ. පළමුවැන්නේ සිට තුන්වන සියවස්  දක්වා පැතිර පවත්නා පූර්ව බ්‍රාහ්මී අක්ෂර යන් ගෙන් මේ ලේඛනය කොටවා තිබේ.  මේ ලිපිය සම්පූර්ණයෙන්ම කියැවීමෙන් පසුව එහි අන්තර්ගතය විග්‍රහ කර ගැනීම ට යොමු විය යුතුය. පළපුරුදු ශිලලේඛනඥයන් පිරිසකගේ මැදිහත් වීම මත නුදුරේම එය සිදු කරනු ඇත. ලෙන් ලිපි පමණක් කොටවා තිබූ සමයක එනම් ක්‍රි.පූ. තුන්වන සියවස වැනි ඈත කාලයක මෙම ලේඛන සම්ප්‍රදාය ඇරඹීම පුරාවිද්‍යාඥයන්ට අලුත් අත්දැකීමක් වනු නිසැකය.එසේම දිඹුලාගල පිළිබඳ නව කියැවීමක් මේ තුළින් ලැබේ යැයි කුතුහලයෙන් පසුවන්නන්ට ද  නවමු බලාපොරොත්තු දනවන වෑයමක් වනු ඇත.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

 

ව්‍යවස්ථාවත් සමග සෙල්ලම් කළහොත් ලෙල්ලම් වෙයි

 

                                

          උසාවියක විනිශ්චය ආසනය ඉදිරියට පමුණුවන චූදිතයෙකුට චෝදනාවන් ඉදිරිපත් කල විට ඔහු එය නොදැන සිටීම නිදහසට කරුණක් නොවේ යන්න සාමාන්‍ය පිළිගැනුමයි.වරදක් කල පසු දැන හෝ නොදැනීම යන්න උසාවියට වැදගත් නොවේ. ඒ නිසාම වින්දිතයන් විසින් තමන් වෙනුවෙන් කතා කිරීමට නීතිඥයන් ඉදිරිපත් කරති. අදාල චෝදනාවෙන් නිදහස් කර ගැනීමට අවශ්‍ය නීතිය ගැන ඔවුහු විනිශ්චය කාරවරයා ඉදිරියේ තර්ක කරනු ලබයි. සැබවින්ම සාමාන්‍ය ජනතාව අතරින් බහුතරයක් නීතිය දන්නේ නැත. නීතිය පිළිබඳව සාමාන්‍ය දැනීමක්වත් ලබා දෙන පාසලක් රටේ නැත. ඒ අනුව නීතිය නොදැනීම යන්න පැහැදිලි සත්‍යයකි. එසේ නම් ඒ පුදගලයන්ට දඩුවම් පැමිණවීම කෙතරම් සාධාරණද යන්න කල්පනා කල යුතුය. පනත් මගින් හෝ දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය තුළ පවතින නීතිවලට අමතරව මේ රටේ මූලික නීතියක් වෙයි. ඒ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවයි. විධායකය ව්‍යවසථාදායකය සහ අධිකරණය පැවැත්විය යුතු ආකාරය එහිදී විග්‍රහ වේ.පාර්ලිමේන්තුව විසින් පණවනු ලබන නීති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි නම්  ඉහල අධිකරණයකට පැමිණිලි කොට තර්ක කොට ඒ ප්‍රතිපාදන වෙනස් කිරීමේ බලයක් ජනතාවට තිබේ. නමුත් එතනදීද විනිශ්චයකාර තුමා ඉදිරියේ කරුණු දක්වන්නේ තීතිඥයන් විසිනි. නොදන්නා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ගැන කතා කිරීමට සාමාන්‍ය ජනතාවට නොහැකිය.

   මෙම මූලික නීතිය මේ වන විට 21 වතාවක් සංශෝධනය කර තිබේ.ඒ සෑම විටකම ඒ වෙනස් කම් සම්බන්ධව ජනතාව දැනුම්වත් වූයේ නැත. විශේෂයෙන්ම 13 වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ගෙන එන ලද්දේ ඉන්දීය බලහත්කාරය මතය. එකල පැවති ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාගේ අත කරකවා බිය පත් කර ඔහු ලවා සම්මත කරවන ලද මූලික නීතිය මගින් ලංකාවට පළාත් සභා ව්‍යුහයක් ආදේශ කරන ලදී. උතුර සහ නැගෙනහිර පළාත් වල අයිතිය වෙනුවෙන් සටන් වැද සිටින ත්‍රස්තවාදී සංවීධානයක් වූ කොටි සංවිධානයද ඔවුනට අනුබල දුන් විදේශ රටවල්ද මේ යෝජනාව ගෙන ඒ මට දහිරිය දෙන ලදී. දෙමළ ජනතාවට අවශ්‍ය බලය ලබා දීම මෙහි අරමුණ වුවද සාමාන්‍ය දෙමළ ජනතාවට ලැබුණු බලයක් නැත. ඒ වෙනුවට කොටි සංවිධානයේ දේශපාලන සංවීධානය වූ ටී.එන්. ඒ.පක්ෂයේ අනුගාමිකයන් හට බලය ලැබුණි. නැතිනම් දේශපාලනය කිරීමට බලය ලැබුණි. ඒ ආකාරයටම දකුණේ දේශපාලන පක්ෂ වෙතද බලය ලැබුණි. තම පක්ෂයේ රැළි සඳහා ජනතාව බස් වල පටවා ගෙන පැමිණීම ද පෝස්ටර් ගැසීමටද පළාත් සභා වලට වෙන් වන මුදල් වලින් කොටසක් මංකොල්ල කෑමටද මහ ඇමතිට අවශ්‍ය වාහන පාවිච්චි කිරීමටද තිබෙන ඉඩකඩ විශාල නිසා පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරනු ලබන කිසිම දේශපාලන පක්ෂයක් පළාත් සභා අහෝසි කරලීමට පක්ෂ නැත.

         මේ තත්වය දඩමීමා කර ගන්නා උතුරේ දේශපාලන පක්ෂ  වර්තමානයේ පත්වන සිංහල නායකයන් ට බලපෑම් කරමින් උතුරේ බෙදුම්වාදී ප්‍රවණතාවයන්ට අවශ්‍ය පහසුකම් ලබා ගනිති.චන්ද ප්‍රතිශතය වෙනස් කර ගැනීම දෙමළ රාජ්‍ය භාෂාව කිරීම පොලිස් හා ඉඩම් බලතල ලබා ගැනිමට උත්සාහ කිරීම. උතුරෙන් සිංහල හා මුස්ලිම් ජනතාව එළවා දැමීම ආදී තත්වයන් නිර්මාණය වීම නිසා පළාත් සභාව රටට මර උගුලක් වී තිබේ. විශාල මුදල් කන්දරාවක් නිකරුණේ නාස්ති වී යෑම මෙහි ප්‍රතිඵලයයි.මේ වෙනස් කම් පිළිබඳ උනන්දුවක් ජනතාව තුළ නැත. ඔවුන් බහුතරයක් තමන්ගේ පක්ෂය අනුගමනය කරන පිළිවෙත අනුගමනය කරති. පක්ෂයේ අනුගාමිකයන් වශයෙන් පුද්ගලිකව ඔවුන් ලබන වර ප්‍රසාදයන්ට ගිජු වී මූලික නීතියේ රටට නොගැලපෙන වෙනස් කම් දෙස නොදුටුවා සේ සිටිති.

        මේ වන විට රටේ සම්පත් බහුතරයක් විදේශයන්ට පාවා දී සිටින වත්මන් ජනපතිවරයා  කටයුතු කරන විට මූලික නීතිය නොදත් රටේ නීතිය නොදත් ජනතාව  නිහඬව බලා සිටිති. තමන්ගේ පක්ෂය විරුද්ධ වන්නේ නම් පමණක් පෙළපාලි යති.ව්‍යවස්ථාදායක සභාවන් ගැන කොමිෂන් සභාවන් පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තුව තුළ පණ්ඩිත කතා කියමින් ජාත්‍යන්තරයට ඇමතූ වත්මන් ජනපති වරයා. අද ව්‍යවස්ථා දායක සභාවත් කොමිෂන් සභාත් නොසලකා හරිමින්  ව්‍යවස්ථා විරෝධි ව කටයුතු කිරීම පාර්ලිමේන්තුවට දැනෙන්නේ කෙලෙසදැයි විමසුවහොත් ලැබෙන උත්තරය නම් පක්ෂය තීරණය කරන දේට පිටින් යෑමට නොහැකි බව පැවසීමයි.ඒ නිසා ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳ ගෞරවයක් නැති එය නොපිලිපදින මිනිසුන් සහ දේශපාලනඥයන් සිටින යුගයක ඒ ව්‍යවස්ථාවටම නවතම කෑලි එල්ලා ඇතැම් විට විෂ මරා ඉදිරිපත් කිරීම විහිලුවට කාරණයකි. හිටපු ජනපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ විසින් ඔහුගේ පාලන කාලය තුළදී නව ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කිරීමට කමිටුවක් පත් කර තිබුණි. රොමේශ් ද සිල්වා මහතා ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් රැස්වුණු ඒ කමිටුව විසින් සකස් කර ලද වාර්තාවද ජනපති වරයාට භාර දී තිබුණි. නමුත් හිටපු ජනපති වරයා එය ජනතාව වෙත ඉදිරි පත් නොකළේය.හේතුව අපි නොදනිමු. මීට කලින් රනිල් වික්‍රමසිංහ හිටපු අගමැතිවරයා විසින් පත් කරන ලද ජයම්පතී වික්‍රමරත්න කමිටු වාර්තාව නම් සමාජ ගත වී ඒ පිළිබඳ මහත් ආන්දොලනයක් ද ඇති විය.

          මේ කියන ව්‍යවස්ථාව සකස් කර තිබුණේ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙනි. එහි සිංහල පරිවර්තනයක් ලබා දීමටද කමිටු සාමාජිකයන් අසමත් වී තිබුණි. එවැනි අවස්ථාවක පසුගියදා එය ජනගත කරලීමට රැස්වුණ විට එහි අඩංගු කරුණු පිළිබඳ දැඩි විරෝධයක් එල්ල විය. අවසාන මොහොත දක්වා එහි සත්‍ය පිටපත ජනතාව වෙත ඉදිරිපත් නොවුණු අවස්ථාවක එවැනි විරෝධයක් මතුවීම ස්වභාවිකය. එසේම ඒ පිළිබඳ යම් සංකථනයක් පැවැත්වේ නම් ඊට කලින් එහි සිංහල සහ දෙමළ පිටපත් සමාජය වෙත් මුදා හැර තිබිය යුතු වෙයි. එසේ නොවූ  විට මෙය ව්‍යවස්ථා සෙල්ලමක් විනා වෙනත් යමක් නොවන බවට සමාජ මතයක් ඇති වීම ස්වභාවිකය. ඉදිරි වර්ෂයේ දී පැවැත් වීමට නියමිත ජනපතිවරණය අවලංගු කර ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කර අගමැති රටේ නායකයා කරලීමේ නව ව්‍යවස්ථාවක් කරළියට පැමිණෙන වගටද මේ අතර ආරංචියක් වෙයි.එහි අරමුණ නම් වත්මන් ජනපති වරයා අගමැති වී නාමික වශයෙන් තමන්ට හිතවත් පුද්ගලයෙකු ජනපති බවට පත් කර ගැනීමයි. 1978 ව්‍යවස්ථාවේ බොහෝ සංශෝධන ගෙන එන ලද්දේ පක්ෂ වලට හෝ විධායකයට අවශ්‍ය පරිදි බලය සීරු මාරු කර ගැනීමටයි. මේ තත්වය නිසා ව්‍යවස්ථාව පීලිබඳ තිබෙන ජනතා විරොධය දිනෙන් දිනම උත්සන්න විය. එසේම ජනපති ක්‍රමය පීලිබඳවද විශාල විරෝධයක් උත්සන්න විය.රටට ගැලපෙන ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කර ගැනීමද එහි තුළ තිබෙන විධායකය රටට ගැලපෙන ආකාරයට සකස් කර ගැනීමටද තවමත් අසමත්ව තිබෙන්නේ පෙර කී පරිදි බලය සීරු මාරු කර ගැනීමට වලිකන ආත්මාර්ථකාමී දේශපාලනඥයන් සහ පක්ෂ දේශපාලනය විසින් රටට දායාද කරන ලද බල පොරය බව කිව යුතුයි.

     ජනපති ක්‍රමය රටට අවශ්‍ය බල යන්ත්‍රණයකි. සිංහල බෞද්ධයන් ගේ මුදුන්මල්කඩ වන දළදා වහන්සේ පිළිබඳ භාර ධූර වගකීමද රටේ ආරක්ෂාව පිළිබඳ භාර ධූර වගකීමද පැවරී තිබෙන්නේ රටේ නායකයා වෙතය. එවැනි නායකයෙකු පත් විය යුත්තේ සමස්ත දිවයිනේම ජනතාවගේ චන්දයෙනි. නැතහොත් පෙර සිරිත පරිදි රාජකීය පවුල් වලිනි. එලෙස ජනතා සම්මතයෙන් පත් වූ රාජ්‍ය නායකයාට තිබෙන බලතල සම්මත ව්‍යවස්ථාවෙන් සහ චාරිත්‍ර ව්‍යවස්ථාවලින් බැඳී පවතී. මල්වතු නායක ස්වාමීන් වහන්සේ විසින් පැල්ක් ආණ්ඩු කාරයාට පැවසූ පරිදි රජෙකුට හිතූමතේ කටයුතු කරන්නට නොහැකිය. ඔහු පෙර සිරිත මගින් සහ දශ රාජ ධර්ම වලින් බැඳී සිටිති. එසේ නොකළහොත් තමන්ගේ  හිස සත්කඩකට පැලේ යැයි විශ්වාසයක් පැරණි සිරිත් වල තිබුණි. ඉදින් ජනපතික්‍රමය පිළිබඳ අපට බියක් ජනිත කර තිබෙන්නේ රටේ ස්වාධීනත්වය ශූන්‍ය කොට රට බෙදුම්වාදයට ඇදගෙන යන චන්ඩාලයන් විසිනි. අගමැතිවරකුට මේ බර දරන්නට නොහැකිය.පාර්ලිමේන්තුව ජනතා පරමාධිපත්‍යට යටත් නොවේ.එය යටත් වන්නේ නොපෙනෙන දෙවියෙකුටයි. එසේම සල්ලි වලට විකිණෙන පාර්ලිමේන්තුවකට ඒ බර දරන්නටද නොහැකිය. ඒ නිසා යම් කිසිවෙකු ජනපකි ක්‍රමය අවලංගු කර අගමැති ක්‍රමය ඉදිරියට ගෙන ඒමට තැත් දරන්නේ නම් ඔහු රට ආගාධයකට රැගෙන යයි. ඒ නිසා ව්‍යවස්ථාව සමග අනවශ්‍ය සෙල්ලම් නොකර විදේශ බලවේගයන්ට එරෙහි සටන ශක්තිමත් කර ගැනීම අද දවසේ වගකීම බව පැහැදිලිව සඳහන් කළ යුතුය..

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

සංඝමිත්තා බෝධි මලුව ඇමද සුවපත් වූ දෙමළ කාන්තාව

 

                     

           දේවානම් පියතිස්ස රජ දවස මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ ප්‍රමුඛ දූත පිරිස ලංකාවට වැඩම කරන ලද්දේ ධර්මාශෝක අධිරාජයා ගේ ධර්ම දූත මෙහෙවර සම්පූර්ණ කිරීමට යි.මිහින්තලා පුදබිමේ දී සම්මුඛ වූ මෙම දූත පිරිස පිළිබඳව රජු සැබවින්ම කල්තියා දැන සිටින්නට ඇතැයි සිතේ .කාලාන්තරයක් තිස්සේ ශාක්‍ය රාජ වංශයත් සමග මෙරට රජවරුන්ට තිබූ අවිච්ඡින්න සම්බන්ධය මීට හේතුවයි.විඩූඩභ විසින් කරන ලද ශාක්‍ය සංහාරයෙන් අනතුරුව රාජ වංශිකයන් සෑහෙන පිරිසක් ලංකාවේ නැගෙනහිර පළාතට පැමිණියහ. ඒ ප්‍රදේශයෙන් හමු වූ ශිලා ලේඛන සහ පූජනීය ස්ථාන වලින් හමුවන සාධක ඊට සාක්ෂි සපයයි. මෙරට සිටි රාජ වංශිකයන් සහ කාලිංග රජ පෙළපත් අතර ඇති වූ විවාහ සබඳතා පිළිබඳවද යම් මූලාශ්‍ර දක්වන තොරතුරු මගින්ද අපට පෙන්වා දෙන්නේ දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ රජ පෙළපත් අතර තිබූ බැඳීමයි. දෙවන පෑතිස් රජ දවස දී පිහිටවූ බුද්ධ ශාසනයත් අනතුරුව සංඝමිත්තා තෙරණින් වහන්සේ ගේ වැඩම වීමත් ශ්‍රී මහා බෝධියේ දක්ෂිණ ශාඛාවක් මෙරට රෝපණය කිරීමත් අහඹු සිදු වීම් ලෙසට සැළකිය නොහැකිය.අනාගතයේ දී බුද්ධ ශාසනය පිහිටන දිවයින සිංහල ද්වීපය වීම මෙයට ප්‍රධාන හේතුවයි.

       බෝධිවංශයේ සඳහන් ආකාරයට ජයශ්‍රී මහා බෝධි ශාඛාව ලංකා ධරණී තලයේ රෝපණය වී පැතිරී යන්නේ මෙසේය.'දෙවනපෑතිස් රජ එක දවසින් දඹුලු තොටට ගොස් සන්හුන්වූ රළ ඇති සමුද්‍රයෙහි සුපිපි පස්වනක් පියුම් දැක පහවූ සමුද්‍ර ඝෝෂා ඇති  ආකාශයෙහි දිව්‍යා තූර්ය නාදය අසා සියලු පංඤ්චාංගික තූර්ය නාදයෙන් පිරිවරන ලදුව දෙදුම්මල් පහන් ආදියෙන් පූජා කොරෙමින් ප්‍රීති වේගයෙන් කරවටක් පමණ සමුද්‍ර ජලයට බැස එම්බල කොල දශබල ධාරී වූ බුදු රජානන් වහන්සේ ගේ සිනිඳු වූ ඕජාවත් වූ  රශ්මි ජාලිවන් විහිදවන්නා වූ මහබෝධින් වහන්සේ වැඩිසේක් වේදැයි ප්‍රසන්න සිත් ඇතිව මහා බෝධින් වහන්සේ ඔසවා මුදුන් මස්තකයෙහි පිහිටුවා මිනිසත් බව ලැබීම සඵල යැයි සිතමින් බෝධි ගුප්ත කුමාරයන් ප්‍රධාන කොට ඇති සොලොස් ජාති සම්පන්න කුලයන් හා සමග හිසින් ගෙනවුත් සමුද්‍රයෙන් ගොඩ නැගී සමුද්‍ර තීරයෙහි සිත්කලු මණ්ඩපය ක වඩා සියලු ලංකාද්වීපයෙහි රාජ්‍යයෙන් මහා බෝධින් වහන්සේට පූජා කොට සොලොස් කුලයන්ගේ අතට රාජ්‍යය හැර තුමූ දොරටුපාල තනතුරෙහි සිට තුන් දවසක් මුළුල්ලෙහි අනේක ප්‍රකාර පූජා කරවූහ.'

          දෙවන පෑතිස් රජු ඉන් ඉක්බිතිව නැගෙනහිර තිස්ස විහාරය පිහිටන්නා වූ තැනට බෝධින් වහන්සේ වැඩම කොට අනතුරුව අනුරාධපුරයට මහත් හරසරින් වැඩම කළ බව වංශ කතා වල දක්වා තිබේ.අනුරාධපුර මහමෙව්නා උයනෙහි බෝධි රෝපණය කරවූ දිනයෙහි.අසූ රියනක් පමණ ඒ බෝධින් වහන්සේ අහසට පැන නැගී ප්‍රාතිහාර්ය පෑ බව සඳහන්ය. ඉන් පසු එයින් අටගත් බෝ ඵල අටක් විය. ඒ අෂ්ඨ ඵල බෝධින් වහන්සේ ලා අතරින් පළමු බෝධි අංකුරය දඹුලු තොටින් එන ගමනේදී බෝධිය පිහිටි තැන රෝපණය කළ බව බෝධි වංශය සඳහන් කරයි.අනෙක්වා තිවක්ක බ්‍රාහ්මණ ග්‍රාමයෙහිද සෑගිරියහිද කසුන්ගිරියෙහිද ථූපාරාමයෙහිද  ප්‍රථමක චෛත්‍ය ස්ථානයෙහිද කාජරගාමයෙහි සහ චන්දන ග්‍රාමයෙහිද පිහිටුවා ලූ බව දක්වා ඇත.මේ අතරින් ප්‍රථම අෂ්ඨ ඵල බෝධින් වහන්සේ හඳුන්වනු ලබන්නේ සංඝමිත්තා බෝධිය යනුවෙනි.

    වර්තමාන දඹකොළ පටුන නොහොත් සම්බිලිතුරෙයි එකළ ප්‍රසිද්ධ වරායකි. මෙම ස්ථනයෙහි මුහුද යම් තාක් දුරකට යනතෙක් නොගැඹුරුය. නාවුක යාත්‍රා  නැංගුරම් ලෑමට සුදුසුය. පැරණි යාත්‍රා මන්ඩපයක සලකුණු එහි ඇත. මෙම ස්ථානයෙහි තිබී පුරාවිද්‍යා අංශ වලට ලැබුණු පුරාවස්තු කීපයක් ඇත.හිරිගල් වලින් තැනූ කොත් කැරැල්ලක් ඒ අතර වෙයි.අතීතයේ දී මේ අසළින් සිරිපතුල් ගලක් හමුව තිබේ.ඒ පැරණි වාලුකා විහාරයේ නටබුන්ය.නමුත් මෙම ස්ථානය අවට දැනට රෝපණය වී වැඩී තිබෙන්නේ පසුගිය ත්‍රස්තවාදී සමයෙන් පසුව නාවුක හමුදාව විසින් රෝපණය කරන ලද බෝධින් වහන්සේ නමකි.ඒ නිසා සැබෑ සංඝමිත්තා බෝධිය කුමක්දැයි මෑතක් වන තුරු පැණයක් නැගී තිබුණි.

      ත්‍රස්තවාදී  යුද්ද සමයට ප්‍රථම යාපන අර්ථ ද්වීපය සමකාමි ප්‍රදේශයක් විය. ලන්දේසි සමයේ ගෙනවුත් පදිංචි කරන ලද මලබාර් දෙමළ ජනයාගෙන් මෙම ප්‍රදේශ නැවත ජනාවාස ව තිබුණද අතීත ප්‍රෞඩ සංස්කෘතික සළකුණු එහි දක්නට  ලැබුණි. ලන්දෙසි සමයේ දී ඔවුන්ගේ රෙපරමාදු දේවස්ථාන මේ ප්‍රදේශයේ පිහිටුවා ලීම කල අතර ඒවා සාදන ලද්දේ සැබවින්ම බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන තිබූ තැන් වල බව පිලිප්පුස් බල්දෙයස් නම් ලන්දේසි පූජකයා විසින් දක්වා ඇත. නමුත් අතැම් ස්ථාන නිරුපද්‍රිතව ජනයා අතර හුදකලාව පිහිටියේය. දඹකොළ පටුනට කිලෝමීටර දෙකක් පමණ දකුණෙන් චුලිපුරම් නම් ග්‍රමයෙක් වෙයි. එහි සිංහල තේරුම චූලපුරයයි. ශ්‍රී මහා බෝධින් වහන්සේ වැඩමවා පැමිණි සොලොස් කුලයන් අතර ලම්බකර්ණ වංශයට අයත් බෝධිගුප්ත සුමිත්ත යන දෙකුමරුවන් අතුළු කුමරුවන් අට දෙනෙක් වූහ. ඒ පිරිස සමග විවාහ වූ කීරවැලි පරපුරද චන්ද්‍රවංශික පරපුරුද දූල වංශයට අයත්ය. මේ චූල වංශික පරපුරු වලට වාස භූමි වූ ස්ථානයක් ලෙසින් චූලපුර හඳුන්වා දිය හැකිය.

        අෂ්ඨ ඵල බොධි අංකුර දිවයිනේ නන් දෙස පිහිටුවා ලූ පසු මෙම චූලංශයට අයත් පරපුරු ඒ බෝධි ශාඛාවන් සමග පදිංචි කරවා තිබෙන බව පෙනේ.යාපන අර්ධද්වීපයේ වත්මන් මල්ලාකම් උතුරු පෙදෙසට අයත්ව පිහිටා තිබෙන චුලිපුරම් ගම්මානය මෙලෙස චූලවංශික පරපුරට දායාද කළ ගම්මානයක් විය.බෝධීන් වහන්සේ රෝපණය කරන ලද්දේ එහිය.බෝධිය රෝපණය කොට තැනූ විහාරස්ථානයත් එයට යාබද ජල පොකුණත් නිසා එහි විශේෂත්වයක් තිබේ. මෙම විහාරය ලන්දේසි සමයේදී විනාශයට පත්වන්නට ඇත. පසුව මෙම ස්ථානය අසල මඩමක් නොහොත් අම්බලමක් පැවති බවට සාධක හමුවෙයි. ඊට හේතුව මනා ජල පහසුවක් තිබීමත් කාරතිවු හරහා යාපනයේ නැගෙනහිර දෙසට ගමන් කිරීමේ මාවත් මේ හරහා පිහිටීම නිසාත්ය.1940 දශකයෙන් පසුව පරාලෙයි යනුවෙන් වර්තමානයේ දක්වන මෙම පෙදෙස තුළ පිහිටි බෝධිය අසළ ඝනදෙවි කෝවිලක් ඉඳි කර තිබේ.ඉන්පසු 1950 දශකයේ දී යටකී මඩම ආශ්‍රිතව මුරුගන් කෝවිලක් ස්ථාපිත කර වැඩි දියුණු කර තිබේ.

    මෙම මුරුගන් කෝවිලේ සිටි බලගුරු සාමි නම් පූජකවරයා මේ මෑතකදී මිය ගිය අතර ඔහු හොඳින් සිංහල සහ ඉංග්‍රීසි භාෂා හැසිරවූ තැනැත්තෙකි. ඔහු මෙම ස්ථානය පිළිබඳ කියා ඇත්තේ මෙවැනි අදහසකි. 'ඉස්සර දකුණේ අය නයිනතිවු යන්න කරත්ත වලින් එනවා. ඇවිත් ඉස්සරම මෙතැනට වඳිනවා.භාර වෙනවා. ඊට පස්සේ නයිනතිවු යනවා.ඔවුන් කීවේ සංඝමිත්ත බෝධිය කියලයි.මුරුගන් කෝවිල අතුගාලා පිරිසිඳු කළ අම්මා කෙනෙක් ඉන්නවා.  මේ අම්මාට පිළිකාවක් තිබෙනවා කියා දොස්තරලා කීවා. මේ අම්මා හැමදාම බෝධිය ළඟ අතුගාලා පහන් පත්තු කරනවා. පස්සේ ඒ පිළිකාව සනීප වුණා. ඒ වගේ හාස්කම් තිබෙනවා. යුද්දෙන් පස්සෙ දකුණේ අය එන්නේ නෑ. ඔවුන්ට එන්න කියන්න. මේතැන ඔවුන්ට වැදගත් තැනක්'.

            යාපන අර්ධ ද්වීපයේ සැඟ වුණු ‌ෙඑතිහාසික බෞද්ධ උරුමයේ වැදගත්ම තැනක් ලෙසට දෙමළ ජනතාව විසින්ද සළකන මේ ‌ෙඑතිහාසික බෝධිය 2022 වර්ෂයේ දී පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ස්මාරකයක් ලෙසට ගැසට් මගින් ප්‍රකාශයට පත් කර තිබේ. මේ සිද්දිය ආරංචි වූ යාපන දිස්ත්‍රික් පාර්ලමේන්තු මන්ත්‍රී ශ්‍රී ධරන් එයට විරෝධය පළ කොට ජනපතිවරයාට  කරුණු ඉදිරිපත් කර ඇති බව වාර්තා වී තිබේ.ලන්දේසි සමයේ පැමිණ උතුරේ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන අතර පදිංචි වුවද බෞද්ධයාගේ වන්දනා මානය ගැන උපේක්ෂා සහගතව සිතන සාමාන්‍ය දෙමළ ජනතාවට වඩා මේ දේශපාලනඥයන් බලන්නේ වෙනත් කෝණයකි. ඔවුහු තමන්ට නැති උරුමයක් මවා පාමින් දෙමළ තරුණයන් අවුස්සා ත්‍රස්තවාදයට පොළඹවති. එසේත් නැති නම් ජාත්‍යන්තරයට ගතු කියති.ශිවසේනා නාග සේනා වැනි ඉන්දීය බළල් අත් බවට පත් වී සංහිඳියාව නැති කරති. වෙසක් පොසොන් සමයේ යාපනයේ ජනතාව බලා සිටින්නේ අතීතයේ මෙන් යළිත් දන්සැල් විවෘත වන තුරුය වන්දනා නඩ පැමිණෙන තුරුය. ඒ ඔවුන් අත තිබෙන යමක් විකුණා යමක් හරි හම්බ කර ගැනීමටය. දෙමළ ජාතිවාදී අන්තවාදී දේශපාලඥයන්ට මේ සංස්කෘතිය වහකදුරුය. තමන්ගේම ජනතාව කුල හීනයන් ලෙසට සළකා පිළිකෙව් කරන ඔවුහු මානව හිමිකම් ගැන පැමිණිලි කිරීමට ජිනීවා යති. අපට සංඝමිත්තා බෝධිය වැදගත් වන්නේ  බුදුදහම මෙරටට පැමිණි පසු ඇති වූ වැදගත්ම සිද්දිය වන ජය ශ්‍රී මහා බෝධින වහන්සේ වැඩමවීමෙන් ඇතිවූ ප්‍රබෝධය ට පසුබිම් වීමට හේතු වූ බැවිනි.. ඒ ජය ශ්‍රී මහ බෝධින් වහන්සේගෙන් හටගත් අෂ්ඨ ඵල බෝධින් වහන්සේ අතරින් අග්‍ර ඵලය රෝපණය කළ ඒ ශුද්ධ භූමිය තවමත් බෞද්ධයන් වෙනුවෙන් විවෘතව තිබේ.දෙමළ ජනතාව සමග ඒ මිතුදම අලුත් කරගන්නට මේ බෝධින් වහන්සේ උපස්ථම්බක වේනම් එය කෙතරම් වාසනාවක්ද.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

               

දේශගුණික විපර්යාස මුවාවෙන් ගොඩ නගන ගෝලීය ආධිපත්‍ය

 

 

 

                        

         දැඩි නියන් තත්වයක් හමුවේ උඩවලව ජලාශය සිඳී යෑමත් සමග පරිසරය හා බැඳුණු සංසිද්ධින් රැසක් මේ වන විට කතාබහට ලක් වෙමින් පවතී.දේශගුණික විපර්යාස හමුවේ ඇති වන එල්නීනෝ තත්වයක් මීට හේතු වන බව විද්‍යාඥයන් දක්වා ඇත. අප දන්නා පරිදි අවුරුද්දේ නිකිණි මාසය යනු ඉඩෝර සමයකි. යල් මෝසම් අහවර වි ගොයම් කපා පාගන ලංකාවට සුර්යා මුදුන් වන සමයකි. එම කාලය තුළ වැව් සිඳී යෑම ගංගා ඇළ දොළ ජලය හිඟව යෑම දක්නට හැකිය. පොළවේ ජල මට්ටම පහත බැස ළිං ජලය පවා වේලි යන බව අප පැරැන්නන් අත් දැකීමෙන් දනිති. මෙවැනි තත්වයකට එල්නිනෝ යයි නමක් තැබීම පිළිබඳ යම් කිසි විමතියක්ද ඇති වේ. කෙසේ වෙතත් මෑත කාලයේ සිදු වූ දැඩි පරිසර හානි එනම් කැලෑ කැපීම් කඳු කැපීම් වගුරු බිම් විනාශ වී යෑම ආදී කරුණුද මහවැලියේ අත්තනෝමතික සංවර්ධනය නිසාවෙන්ද මෙන්ම පාලකයන් ගේ අධර්මිෂ්ඨ ක්‍රියා මත කලට වැසි නොවැටීම මෙන්ම වැසි සමයේ සිදු වන ගං වතුර විනාශයන් අපට දක්නට හැකිය.නමුත් පාලකයන් ගේ ඇස් ඇරී නැත. ඔවුහු ලෝකයට පෙනෙන්නට ගෝලීය සමුළු වලට සාභාගි වෙමින් නොයෙකුත් ගිවිසුම් වලට අත්සන් තබති.

     එක්සත් ජාතීන් ගේ සංවිධානය හරහා මුළු දුන් පරිසර සංවාදයන්හි අවසන් ප්‍රතිඵලය ලෙසට හැඳින්විය හැක්කේ පරිසරය ආරක්ෂා කර ගැනීම උදෙසා සම්මුතීන් වලට එකග වීමයි.කාර්මික විප්ලවය හේතු කොට ගෙන බිහි වූ නව කර්මාන්ත කෘෂිකර්මයට යොදා ගැනෙන පලිබෝධ නාශක ආදී සියල්ලම යම් කිසි පාලනයකට යටත් විය යුතු යැයි නීති රීති පැනවිණ.අසූව දශකයේ දී මෙරට පරිසර අමාත්‍යංශයක් පවා පිහිටුවනුයේ මෙකී විෂයයන් ඔස්සේ රාජ්‍ය සංවර්ධන කටයුතු තුලිත කර ගැනීමටයි.මේ සඳහා විදේශ අරමුදල් වලින් ලැබුණ දායකත්වය සුළු පටු නොවේ. ලංකාවේ විදේශ සංචිත තර ගැනීම පිණිස මෙම විෂය යොදවා ගන්නට ඇතිය යන සිතුවිල්ල පැණ නගින්නේ වර්තමානය වන විට පරිසර අංශයන් වෙත ගලා එන අරමුදල් අඩු වී ඇති බැවිනි. කෙසේ වෙතත් වෙන කවරදාටත් වඩා අද වන විට දේශගුණික විපර්යාස නමැති මාතෘකාව ඔස්සේ විදෙස් අරමුදල් සක්‍රීය වී ඇත.1997 වර්ෂයේ දෙසැම්බර් මස දී ජපානයේ කියෝතෝ හි ඇති කර ගත් සම්මුතිය එනම් රටවල් 191 ක් විසින් ගිවිස ගත් කෙටුම්පත අනුව හරිතාගාර වායුන් අවම කර ගැනීමට එකඟ විය. ඉන්පසු 2015 නොවැම්බර් මස දී රටවල් 128 ක් එක්වී පැරිස් සම්මුතියට 2016 දී අත්සන් කළහ. ගෝලීය උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක දෙකකින් පමණ් ඉහළ යා හැකිය යන පුරෝකථනය අනුව එය ඉහළ යෑම වළක්වා ගැනීමට හරිතාගාර වායුන් අවම කර ගැනීමට සියල්ලෝම කටයුතු කළ යුතු යැයි එහිදී ද එකඟ වී තිබේ.නමුත් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ජනාධිපතිවරයා 2017 දී මෙම සම්මුතියෙන් ඉවත් වීම සඳහා පියවර ගනු ලැබූයේ. ඒ මගින් ඇමරිකාවේ සංවර්ධනයට බාධා ඇති වන බව පවසමිනි.

       දේශගුණික විපර්යාස යනු මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් මධ්‍යයේ වායුගෝලයේ සමතුලිත්වය බිඳ වැටීමයි යන්න සාමාන්‍ය අර්ථ දැක්වීමයි.මිනිසා ගේ ක්‍රියාකාරකම් විශේෂයෙන්ම කර්මාන්ත මගින් පිටවන හරිතාගාර වායුන් නිසා පෘතුවියේ උෂ්ණත්වය වෙනස් වීම නිසා ගෝලීය දේශගුණික තත්වයන් විපර්යාසයට බදුන් වන බව විද්‍යාඥයන් පවසා ඇත. 19 වන සියවස වන විට සාමාන්‍යයෙන් පෘතුවියේ පැවති උෂ්ණත්වය වනුවේ සෙල්සියස් අංශක 1  ට අඩුවෙන්ය. මේ වන විට සෙල්සියස් අංශක 1.2 දක්වා එය වැඩිවී තිබේ යැයි කියති. 

 2050 වන විට සෙල්සියස් අංශක 2.0 දක්වා වැඩි වී හිමකඳු දිය වී ගංවතුර ඇති වී නියන් සායෙන් පීඩිත වී මහ විනාශයක් සිදු වීමට ඉඩ ඇතැයි ඔවුන් අනතුරු අඟවති. ඒ නිසා 2030 වන විට මෙම උෂ්ණත්වයට ප්‍රධාන හේතුව වන කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව නිකුත් කිරීමේ තත්වය බිංදුව දක්වා අගයකට පැමිණිය යුතු යැයි සම්මුතියක් ඇති වී තිබේ. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා 2020  දී ස්කොට්ලන්තයේ ග්ලාස්ගෝව් හිදි පැවති cop 26(ගෝලීය දේශගුණික විපර්යාස සමුලුව ) සමුළුවට සාභාගි වී ප්‍රතිඥා කීපයක්ම ඉදිරිපත් කරන ලද්දේය. පුනර්ජනනීය බලශක්ති වෙත පූර්ණ වශයෙන් පරිවර්තනය වීම පොසිල ඉන්ධන දහනය කරන වාහන වලින් ඉවත් වීම ආදීය එහි විය. එසේම ඒ වන විට ඔහු ක්‍රියාත්මක කරලීමට පටන් ගෙන තිබූ කාබනික කෘෂිකර්ම ව්‍යාපෘතිය පිළිබඳවද ඔහු දීර්ඝ පැහැදිලි කිරීමක්ද කර ඇත. ඒ මගින් ඔහු බලාපොරොත්තු වන්නට ඇත්තේ මේ ව්‍යාපෘතියට අවශ්‍ය විදේශ අරමුදල් ලබා ගැනීමටයි.   

     ගෝඨභය රාජපක්ෂ අභිබවා යමින් මේ වන විට රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පැරිස් සම්මුතියට අත්සන් කර තිබේ.පෙර සඳහන් කළ පුනර්ජනීන බලශක්තියට පරිවර්තනය වීම මෙහි ප්‍රධන ඉලක්කයකි.රට පුරා සූර්ය බල ශක්ති ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කරලීම විදුලි වාහන ප්‍රචලිත කිරීම සඳහා විශේෂ වැඩ සටහනක් කිරීමට ඔහු බලපොරොතතු වේ.මේ සඳහා දැන් සෘජුවම ඉන්දියාවේ අදානි වැනි සමාගම් මැදිහත්ව සිටී. සූර්ය බලාගාර සුළං බලාගාර   ආදියේ ආධිපත්‍ය තුල නව පරිසර ධනවාදයක් නිර්මාණය වෙමින් තිබේ.මොවුන් ගේ මූලික සංකල්පය නම් දේශගුණික විපර්යාස සිදු කරන පොසිල ඉන්ධන භාවිතයෙන් ඉවත් වීම සිදු කළ යුතු බවයි. ධනවාදී රටවල් එය වඩාත් කර්යක්ෂමව භාවිතා කරමින් තෙවනි ලෝකයේ රටවලට ඒවායින් ඉවත් වීමට බල කර ඇත. යටකී ගිවිසුම් ඒ සඳහාය. නමුත් ඔවුන් නොකියන කාරණයක් මේ වන විට එළියට පැමිණ තිබේ. එනම් පෘථිවි චුම්බක ක්ෂේත්‍රය ක්‍රමයෙන් දුර්වල වීමයි.රොයිටර් පුවත් සේවය වාර්තා කරන ආකාරයට පසුගිය වසර 160 ක කාල වකවානුව තුළ මේ වෙනස් වීම මැන ඇත.

          චුම්බක ක්ෂේත්‍රය තුල සිදුවන මේ වෙනස් කම් ගැන රොචෙස්ටර් විශ්ව විද්‍යාලයේ භූ භෞතික විද්‍යාඥ වරයෙකු වූ ජෝන් ටාර්ඩුනෝ දක්වන අදහස අපට වැදගත්ය. අතීතයේ දී පෘථිවි චුම්බක ක්ෂේත්‍රය පෙරළී උතුර සහ දකුණ මාරු වී අද පවතින තත්වයකට පත් වූ බව කියයි. මෙවන් වෙනසක් අවසාන වරට සිදුව ඇත්තේ වසර 780000 කට පෙර බව මෙහිදී දක්වා ඇත.අධික ගෝලීය උෂ්ණත්වයට ද ලොව පුරා පැතිර යන වසංගත තත්වයන්ටද මෙම වෙනස්වීම් හේතු සාධක වන බව ලෝක ප්‍රකට සඟරාවක පළ වූ ලිපියක් මෙහි දී උපුටා දැක්විය හැකිය.(  Iraqi Geological Journal Hijab and Al-Dabbas 53 (2C), 2020: 13-2) ඒ සඟරාවේ පල වූ ලිපිය අනුව වර්ෂ 1790 දී රුසියාවේ ඇති වූ වසංගත තත්වයේ සිට 2020 ලෝකයේ ඇති වූ කොරෝනා වසංගත තත්වය දක්වා තිබෙන දත්ත පරිශීලනය කිරීමෙන් චම්බන ක්ෂේත්‍රයේ වෙනස්කම් අනුව ලෝකයේ දේශගුණික සහ සෞඛ්‍ය විපර්යාසයන් සිදු වන බවට යම් මතයක් ඇති කර තිබේ.

       නමුත් ගෝලීය ධනවාදය විසින් අපට බල කරනුයේ පොසිලඉන්ධන දහනයෙන් ඉවත් වීමට පමණය. එසේම ඔවුහු දේශගුණය පාලනය කිරීමටද දැන් උපක්‍රම හඳුනාගනිමින් ඇත. ඒ සඳහා තුන්වන ලෝකයේ රටවල දක්ෂ පක්ෂ විද්‍යාඥයන් නාසා වෙත් කැඳවා ගෙන ශිෂ්‍යත්ව දී ඒ රටවල යම් දැනුම් සම්භාරයන් උකහා ගැනීමටද තුන්වන ලෝකයේ රටවල් වලට එරෙහිව යොදා ගැනීමට උත්සාහ දරමින් ඇත. මෙයින් ලබා ගත් දැනුම උපයෝගී කර ගනිමින් ස්වභාවික විපර්යාස වෙනුවට කෘතිමව සකස් කළ විපර්යාස වෙත අප යොමු කරමින් සිටී.යම් යම් කලාප වලට පමණක් බලපාන  භූමි කම්පා  අධික වැසි තත්වයන් මෙන්ම නියන් තත්වයන්ද නිර්මාණය කරගැනීමට දැන් ඔවුන් සමත් වී ඇති බව වාර්තා වේ. 

 ලංකාවේ මෑත කාලයේ දී සිදු වූ පරිසර වෙනස් කම් සහ දේශගුණික වෙනස් කම් පමණක් නොව කොරෝනා වසංගත තත්වයන්ද අතිශයින් ගුප්ත කාරණා මත පදනම් වන බව අපට දැනේ.රටක් දේශපාලන වශයෙන් වෙනස් කිරීමට පමණක් නොව ආර්ථික වහයෙන් කඩා වැට්ටවීමට සමත් මෙම කුරිරු තාක්ෂණික විප්ලවයන් හැටේ දශකයේ දී සිදු වූ හරිත විප්ලවයට වඩා භයානක වේ.උඩවලව ජලාශය අරභයා පැණ නැගී ඇති ගැටළුව සමනලවැව ජලාශයෙන් වතුර නිකුත් නොකිරීම යන තැනට ඌණනය කර තිබේ.ඒ නිසා ගැටළුව දෙශපාලන පක්ෂ වල ගොදුරක් බවට පත් වෙමින් තව තවත් උගුල් වලට සිරවෙමින් සිටිමු.වලවේ පෝෂක ප්‍රදේශ සහ උඩවලවට ජලය ලැබෙන බෙලිහුල්ඔය අවට වසර පහලොවකට පමණ පෙර සිට තේක්ක වැවීම ගැන දැන් කතාබහ නොකරති.මෙවැනි ප්‍රශණයන්ට අදාල පසුබිම විග්‍රහ කිරීම වෙනුවට විද්‍යුත් මාධය විසින් ජනතාව තොරොම්බල් කරලීම විශාල ඛේදවාචකයකි. මේ  අතර පොසිල ඉන්ධන පළවා හැරීමෙන් ඇතිවන රික්තය පුරවන අදානිලාගේ බහුජාතික සමාගම්ද දක්නට හැකිය. ජල විදුලිය නැති වන විට ගල් අඟුරු හෝ ඩීසල් විදුලියද ඔවුනට කැපය. සුළං බලාගාර සඳහා ඔවුන් ඉල්ලන භූමිය අප ලබා දිය යුතුය.රට වටා තිබෙන ඉන්ධන සම්පත හාරා ගැනීමට ඉඩක් නොලැබේ.පැරිස් සම්මුතිය යනු මේ හිර කිරීමේ ගිවිසුමයි. රනිල් වික්‍රමසිංහ සිදු කරනුයේ මෙම කොන්ත්‍රාත්තුව සම්පූර්ණ කිරීමයි.මන්ද එරික් සෝල්හයිම් ප්‍රධාන තැන් ගන්නා ගෝලීය දේශගුණික සමුලුවේ රනිල් වික්‍රමසිංහයන්ටද යම් භූමිකාවක් හිමිව ඇති බැවිනි.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

 

මහා විහාර ව්‍යාපෘතිය පෙන්වා ත්‍රිකුණාමලය බිලිදෙන ට්‍රෝජන් සංකල්ප

 

         අග්‍රාමාත්‍ය නරේන්ද්‍ර මෝදි හමු වී මෙරටේ ආර්ථික දේශපාලනික ව්‍යුහයට  ඉන්දීය මැදිහත් වීම තහවුරු කළ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ලංකාවට පැමිණි විගසම සිදු කරන ලද්දේ අනුරාධපුරයට ගොස් අටමස්ථාන නායක ස්වාමීන් වහන්සේලා මුණ ගැසී සංස්කෘතික සාකච්ඡාවකට මුල පිරීමයි.ඉන්දීය බලහත්කාරය ඔස්සේ බලය බෙදීම හරහා රට දෙකඩ වන තත්වයකට තල්ලු විය හැකි බව හොඳින්ම දැන දැන ගිවිසුම් කීපයක් අත්සන් කළ ජනපතිවරයාට වහාම මහා විහාරය මතක් වූ යේ ඇයි. මීට කලින් කුරුන්දි විහාර ප්‍රශ්ණය සහ ඉඩම් ප්‍රශ්ණය ඇද ගත් අවස්ථාවේ දීද මහා විහාරයට වඩා කුරුන්දි වෙහෙර  ඉඩම් ලොකුද යන්න ගැන විවාදයක් ඇති කල බව කවුරුත් දනී.එම කතාව මගින් කියැවෙන්නේ  මහා විහාර සීමාවේ පවතින ස්ථාන කැණීම් කොට සංරක්ෂණය කරනවා විනා  රටේ විවිධ ස්ථාන වල පවතින ‌ෙඑතිහාසික නටබුන් කැණීම් කොට සංරක්ෂණය කිරීම ට හදිසි නොවිය යුතු බවයි.

            මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ මිස්සක පව්වට වැඩම කොට ලක් බුදු සසුන ස්ථාපිත කළ පසු දේවානම්පියතිස්ස රජතුමා අලි ඇතුන් ඈදා රන් නගුලින් අනුරාධපුර මහා  සීමාව ලකුණු කළ  හැටි මහා වංශ ගත ඉතිහාසයෙන් දැන ගත හැකිය.මහා වංශයේ දැක්වෙන පරිදි පණ්ඩුකාභය රජතුමා පැරණි අනුරාධ ගමෙහි වෙසෙමින් නව අනුරාධ නාගරය නිර්මාණය කර තිබේ. මේ නගරයට අදාල වැදගත් ස්ථාන විසි අටක් ගැන සඳහන් වේ. ඒ අතරින් අභය වැව ජය වැව කාලවේල දෙවොල චිත්‍රරාජ දෙවොල වාලමුඛී නිවස්නය නීච සූසානය සැඩොල් ගම් ආදිය ගැන වෙසෙසින් සඳහන් කරයි.පූර්ව අනුරාධපුර සමයේ පැරණි අනුරාධ ගම දැනට තිබෙන පස් තට්ටු වලින් යට අඩි ගණනාවක් ගැඹුරින් පිහිටා තිබූ බව ඇතුලු නුවර කැණීමෙන් සනාථ වී ඇත. අබි අනුරදිය යනුවෙන් සඳහන් වළන් කැබැල්ලක් හමු වීමෙන් පසු ස්ඵුට වූයේ බ්‍රාහ්මී අක්ෂර වල පරිණාමය මහින්දාගමනයට ප්‍රථම සිදු වූ බවයි.

        දෙවන පෑතිස් රජු   මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේගේ උපදෙස් පරිදි මහා සීමාව පිහිටුවාලූයේ පැරණි අනුරාධපුර නගරයේ පැරණි ස්ථානයන් අසු වන පරිද්දෙනි.මහා සීමාව කොලොම්හොයේ පහණ තොටින් ඇරඹී දක්ෂීණා වෘත්තව ගමන් ගෙන දක්ෂිණ ස්ථූපයට දකුණෙන් ගමන් කර විජයාරාමඋයන පසු කර අභය වැවේ බටහිර පැත්තේ වූ කොක්ගල අසළින් උතුරට හැරී මහා සූසානයට ඇතුළු වී තිබේ.ඉන්පසු  මහා සූසානය මැදින් ගමන් කර නැගෙනහිරට බරව ගොස්  පුර දොවොල් පසු කරමින් පසු බැස නැවත දකුණු දිශාමුඛව ගමන් කර ඇත. එහිදී හමු වන්නේ දිගු ගල් විල නොහොත් දීඝ පාෂාණයයි. මෙය වත්මන් බුලන් කුලම යයි මහාචාර්ය ඒ .ඇස් හොට්ටි ආරච්චි මහතා පවසයි. අනතුරුව කම්මාර දේවතාවගේ දොවොල් හමු වෙයි.ඉන්පසු නීච සූසානයයි. එයද පසු කළ කල්හි මස්තොටු පිරිවෙනයි.පසුව පරිභ්‍රාජකයන් සිටි තැන පියමන් කරමින් ගොස් කොලොම් නදියේ දී මහා සීමාව සම්පූර්ණ කර තිබේ.අනුරාධපුර මහා සීමාවේ එක් පර්ශවයක් තනිකරම කොළොම් නදියෙන් ආවරණය වන්නේය.

      දේවානම් පියතිස්ස රජු ගෙන් පසුව අනුරාධපුර නගරය බෞද්ධ කේන්ද්‍රස්ථානයක් වශයෙන් ක්‍රමානුකූලව ගොඩ නැන්වෙයි.රුවන් මැලි සෑය ජය ශ්‍රී මහා බෝධිය ථූපාරාමය ජේතවනය  මිරිසවැටිය ඉසුරු මුණිය ආදී වශයෙන් සංඝාරාම උපෝසථ ශාලා දන් ගෙවල් පිරිවෙන් භෛෂජ්ජ ශාලා රජ මාළීගා වැව් අමුණු තැනවේ.නමුත් මෙරට වාසීන් තුළ බෞද්ධ සංකල්ප බිහිවන්නේ මහින්දාගමනයටත් පෙර සිටය. 

 මහා වංශයෙන් ඊට ලැබෙන ආලෝකය මද වුවද බුදුන් වහන්සේගේ ඥාති පරම්පරාව සමග තිබූ අඛණ්ඩ සම්බන්ධතාවය මත අනුරාධපුරයත් දිවයිනේ නැගෙනහිර පළාතත් සංවර්ධනය වූ බව පැහැදිලි කරගත හැකිය.අනුරාධපුර ශිෂ්ටාචාරය සතුරු ආක්‍රමණ හමුවේ බිඳ වැටීමෙන් පසුව සිංහල රාජධානිය ක්‍රමයෙන් පොලොන්නරුවටත් අනතුරුව දඹදෙණිය යාපහුව කුරුණෑගල ගම්පළ කොට්ටේ සීතාවක සහ මහනුවර වශයෙන් විතැන් වීම සිදු වෙයි. මෙහිදී මහා විහාර වාසී භික්ෂුන් වහන්සේලා සිය රැකවරණය උදෙසා රජුන් සමිපයේ ද දිඹුලාගල වැනි වනපත්‍ය ආරණ්‍ය වලද අච්ඡගිරි නොහොත් වලස්ගලද පැවැතුණු බව ශාසන ඉතිහාසය දක්වයි. අවසාන වශයෙන් සෙංකඩගල මහනුවර අස්ගිරියටත්  පුෂ්පාරමයටත් වර්ධනය වී වත්මන් මහා විහාරය නිර්මාණය වෙයි.

          රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනපතිවරයා මහා විහාරය පිළිබඳ පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරියටත් මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදලේ අධ්‍යක්ෂ වරයාටත් පාඩම් කියාදෙන තත්වයට වැටී තිබෙන බව පෙනේ. ජනපතිවරයාගේ ඉතිහාස කීයවීම තුළ ඔහු දෙමළ නිජබිම පිළිගනී. ඒ අනුව නොර්වේ ඇමරිකා මෙන්ම ඉන්දියාව සමගද අවබෝධතා ගිවිසුම් අත්සන් කරයි. උතුර සහ නැගෙනහිරට ස්වයං පාලනයක් දීමටද ඉඩම් බලතල දේශපාලඥයන්ටද දීමට උත්සුක වන්නේ මේ මිථ්‍යා අදහස් වලින් ඔහු තරව බැඳී ඇති බැවිනි. මෙලෙසම ඔහු මහා විහාරය ගැන හිතලු මවාගෙන සිටින්නේ යැයි මට සිතේ.මහාවංශය, මහා සම්මත මනු වංශය, මහා විහාර ආදී වදන් වල මහා යන්නෙන් නැගෙන අදහස විවිධය.මහා වංශය යනු උභයකුල පාරිශුද්ධ සූර්යවංශ රාජ පරම්පරාවයි.  බුදුන් වහන්සේ ගේ ශ්‍රාවකයන් ගෙන් පැවතෙන භික්ෂුන් වහන්සේලාගෙන් මහා විහාර පරම්පරාව සමන්විත වේ. .අනුරාධපුර යුගයේ සිට අඛණ්ඩව මෙම පරම්පරාවන් සීතාවක යුගය දක්වා පැවත පැමිණ ඇත. නමුත් සතුරු ආක්‍රමණ හමුවේ ශාසනික පැවැත්ම අභියෝගයට ලක් වීමෙන් පසු උපසම්පදාවට භික්ෂූන් නොමැති විය. කීප වරක්ම උත්සාහ කොට සියම් දේශයට හසුන් පත් සමග දූතයන් පිටත් කර සියම් උපාලි හිමියන් මෙහි වඩම්මවා නැවත මහා විහාර පරම්පරාව ස්ථාපිත කර ඇත.

             රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අනුරාධපුරයේ වැඩ සිටින මහා විහාර වංශික භික්ෂූන් වහන්සේලා අභීමුවේහිදී මහා විහාරය ලෝක පූජිත තැනක් කිරීමට අවශ්‍ය කැණීම් සංරක්ෂණ කටයුතු යෝජනා කරයි.ඒ සඳහා පුරාවිද්‍යාඥයන් කොපමණ සිටින්නේ දැයි ප්‍රශ්න කරයි.මෙම ප්‍රශ්ණයට පිළිතුර  කල්තියා බුද්ධ ශාසන අමාත්‍යංශයේ ලේකම් වරයාගෙන් ලැබ ගත හැකිව තිබුණි. නමුත් මාධ්‍ය ඉදිරියේ ඔහු එය ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ වෙනත් අදහසක් ඇතිව යැයි සිතේ. ඒ අතර ලුම්බිණයේ කැණීම් වලින් මතු කරගත් දේ ගැනද දක්වයි. ඒ කැණීම් කරන ලද්දේ  රොබින් කණින්හැම් නම් පුරාවිද්‍යාඥයෙකි.ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තු නිළධාරීන් පැත්තකට දමා විදෙස් රටකින් පුරාවිද්‍යාඥයෙකු ගෙන්වා පර්යේෂණ කිරීම රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනපතිවරයාට නම්බුවකි.මහාචාර්ය ශිරාන් දැරණියගල ද එසේ කර ඇත.ඒ නිසා සමනල වැව යකඩ උදුන්ද අපට අහිමි විය.මෙවැනි විදෙස් විද්වතුන් පර්යේෂණයන් කරන විට ජාත්‍යන්තර න්‍යාය පත්‍රයක් ක්‍රියාත්මක වේ. මහාවිහාර සීමාවේ පවතින පැරණි පිරිවෙන්  යටින් මේ විදේශීය විද්වතාට කෝවිල් වල නටබුන්ද සොයා ගන්නට වුවමනාවක් ඇති වේ නම් එයද සිදු විය හැකිය.පොලොන්නරුවේ ශිව දේවාල පරිශ්‍රයේ පර්යේෂණ අගල් කීපයක් ඇති කලේ ඒ සඳහාය. නමුත් එහිදී බෞද්ධ පිළිමගෙයක නටබුන් මතු වූ බැවින් ඒ පර්යේෂණය නවතා දමා ඇතැයි කියති.මෙරට වර්තමාන ඉතිහාසය දෙමළ ඊලාම් ඉතිහාසයක් බවට පත් කිරීමට වලි කන පිරිසකට උඩගෙඩි දෙන ජනපතිවරයා මහා විහාරය ගැන කතා කරමින් උතුර සහ නැගෙනහිර පෙදෙස් වල බෞද්ධ නටබුන් සුන්නත්දූලි කිරීමට විදේශීය සමාගම් වලට අවසර දේ. 

මේ වන විට ත්‍රිකුණාමලයේ සාම්පූර් පෙදෙසේ අක්කර පන්සීයක භූමි කඩක සුළං බල ව්‍යාපෘතියක් ඇති කිරීමට අදානි සමාගමට අවසර දී ඇත. මොවුන් සුළං ජනන යන්ත්‍ර සවි කිරීමට යන තැන් අතර ගල්ලෙන් ආරාම සංකීර්ණ සහිත කඳු මුදුන්ද හමුවේ.පුරාවිද්‍යා හානි අගැයුම් වාර්තාවක්ද නොමැතිව මෙම ව්‍යාපෘතීන්ට අවසර දීමට උත්සාහ කරන අතර  ඉන්දියාවට ගොස් මෙවැනි ව්‍යාපෘති කීපයකට අවශ්‍ය ගිවිසුම් වලට අත්සන් තබා තිබේ.මහා විහාර භික්ෂූන් වහන්සේලා ගේ අවධානය අනුරාධපුරයේ තබා රට වටා තිබෙන ජාතික උරුමය ඩෝසර කිරීමට සහ ඉඩම් මංකොල්ලයට  පසුබිම සකසන නූතන නිදහස් ආර්ථික පිළිවෙත මගින් කියැවෙන්නේ බෞද්ධයනි නුඹලා වැඩි වශයෙන් දඹදිව වන්දනාවට පැමිණෙත්වා. නුඹලාගේ බෞද්ධ ස්මාරක කෝවිල් බවට පත් කර ඉන්දීය සංචාරකයන් ලංකාවට පැමිණෙන්නට මග සලසමි යන්නයි. ත්‍රිකුණාමලයේ වැදගත්ම බෞද්ධ ස්මාරකය වන ගෝකණ්නය අද හින්දු කෝවිලකි. එම භූමිය තුළ ඉන්දීය සංචාරකයන්ට විශ්‍රාම ශාලාවක් සෑදීමට නැගෙනහිර ආණ්ඩුකාරවර සෙන්දිල් තොන්ඩමන් වලිකයි.ලංකාව ඉන්දියාවේ ආර්ථික දේශපාලනික ප්‍රාන්තයක් බවට පත් කිරීමට මෙම මෙහෙයුම ප්‍රමාණවත්ය.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

ඉන්දියානු ආක්‍රමණයේ තවත් පැතිකඩක් ආයුර්වේද පනතින් හෙළිවෙයි

 

 

                        

            දේශීය වෛද්‍ය ඇමති සිසිර ජයකොඩි මහතා  ගේ අමාත්‍යංශයෙන් සකස්කරන ලද ආයුර්වේද සංශෝධන පනතක් පසුගිය ජූනි මස 12 වන දා ගැසට් පත්‍රයේ පළ කරතිබේ.එම පනත 2023/0705 වන දින  පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර ඇති අතර ඉතා ඉක්මනින් සම්මත කරගන්නා බව මේ වන විට දැනුම් දී තිබේ.මෙම පනතේ තිබෙන විවිධ පරස්පරතා සහ අඩුපාඩු පැහැදිලි කර දීමට අමාත්‍යවරයා හමු වීමට ගිය පාරම්පරික වෛද්‍යවරුනට සහ සිවිල් ක්‍රිකාරීන් කීප දෙනෙකුට ඔහු පවසා තිබෙන්නේ  ආයුර්වේද පනත සංශෝධනය කිරීම මගින් බාධාවක් නොමැතිව කංසා නීතිගත කිරීමට හැකි වන බවයි.කෙසේ වෙතත් මේ වන විට මෙම සංශෝධන පනත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි බව පෙන්වා දෙමින් දේශීය වෛද්‍යවරු පිරිසක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කර තිබේ.

            ලන්දේසීන් සහ ඉංග්‍රීසීන් යටතේ පැවති ආණ්ඩු ක්‍රමයන්හි දේශීය වෙදකමට නිසි තැනක් අත් වූයේ නැත. ග්‍රාමීය වෛද්‍යාවරයා ඔවුන්ට වෙදරාළ විය.ඒයි වෙදරාළ මෙහෙට වරෙන් යයි ඇමතූ සුදු දිසාපතිවරු මෙන්ම සිංහල දිසාපතිවරුද  එකල වූහ. 1926 දී පමණ රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවේ දී දේශීය වෙදකමට ලැබිය යුතු තැන පිළිබඳ කතාබහක් ඇති විය. ඒ අනුව බාලසිංහම් නම් මන්ත්‍රී වරයා යටතේ ස්වදේශ වෛද්‍ය උපදේශක සභාවක් පත් කරන ලදී. මෙම තත්ත්වය මත 1928 කෝට්ටේ පාරේ වෛද්‍ය විදුහලක්ද රෝහලක්ද බෙහෙත් සාදන ස්ථානයක්ද ඇති කරන්නට ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුව කටයුතු යෙදූහ. පසුව එස්.ඩබ්.ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායක මහතා මෙම උපදේශක සභාවේ සභාපති වූවායින් පසුව 1937 ද පමණ කවිරාජ් දාස් ගුප්තා මහතා යටතේ කොමිෂන් සභාවත් පත් කර තිබේ. එසේම 1950 දී සිංහල වෙදකම පිළිබඳ පැවැත්වූ කොමිෂන් සභා වාර්තාවක් ඇති අතර රජය අද පිළිගනු ලබනුයේ 1947 වසරේ මුලු දුන් ආයුර්වේද කොමිෂන් සභා වාර්තාවේ නිර්දේශයන්ය  මෙහි කොමිෂන් වාර්තාව අනුව ආයුර්වේද දෙපාර්තමේන්තුවක් පිහිටුවා වෛද්‍ය වරු ලියාපදිංචිය ඇරඹී දේශීය ආයුර්වේදය නව මුහුණු වරකින් ඉදිරියට පැමිණියේය.

         1956 ජයග්‍රහණයේ දී බණ්ඩාරනායක මහතා නැවතත් දෙශීය වෙදකමට අවශ්‍ය ස්ථානය ලබා දීමේ අභිප්‍රායෙන් සිටියද එතුමාගේ හදිසි අභාවයෙන් පසුව එය ඇණ හිටින. නමුත් 1960 බලයට පත් වූ සිරිමා බණ්ඩාරනායක රජය යටතේ ආයුර්වේද පනතක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන ලදී. මෙම පනත ඉදිරිපත් කරන ලද්දේ සෞඛ්‍ය ඇමති වෛද්‍ය ජේ. පී. ඔබේසේකර මහතා විසිනි.මෙම පනතේ දී ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමය තුළට දේශීය වෙදකම ඇතුලත් කර වෛද්‍යවරුන්ට ලියාපදිංචිය ලබා දී ඇත. නමුත් දේශීය වෙදකම පිළිබඳ ග්‍රාමීය වෛද්‍යවරුන්ට තිබෙන පරිචය සහ පළපුරුද්ද මත තවමත් ආයුර්වේදයට වඩා ග්‍රාමීය වෛද්‍යවරුන් ගෙන් ජනතාවට සේවයක් සිදු වේ.ඒ නිසා 1961 ආයුර්වේද පනත වෙනස් විය යුතු යැයිද දේශීය වෛද්‍යවරුන්ගේ අනන්‍යතාවය සහතික කරන්නා වූ පනතක් සකස් කරගත යුතු යැයිද හඬක් වූ බැවින් රාජිත සේනාරත්න සෞඛ්‍ය අමාත්‍යවරයා ගේ පාලන සමයේ දී ඒ සඳහා කමිටුවක් පත් කර පනත් කෙටුම්පතක් භාර දී ඇත. නමුත් මෙම පනත් කෙටුම්පත් ද සැළකිල්ලට නෙගෙන නව සංශෝධිත පනත ඉදිරිපත් කර ඇති බවද ග්‍රාමීය වෛද්‍යවරුන්ගෙන් හෝ සංරක්ෂණ සභා වලින් කිසිම යෝජනාවක් නොගෙනම යම් කිසි රහස්‍ය ක්‍රමවේදයකට සකස් කර ඇති බවද වෛද්‍යවරු චෝදනා කරති.          1961 පනතේ ආයුර්වේදය යන අර්ථනිරූපනයට සිද්ධ යුනානි දේශීය චිකිත්සා ක්‍රමවල වෛද්‍ය කර්මය හා ශල්‍ය කර්මයද ආසියාතික රටවල දේශීය වූද ඒ ඒ රටවල රජය මගින් පිළිගනු එසේ යැයි  පිළිගනු ලැබූද වෙනයම් වෛද්‍ය ක්‍රමයක්ද ඇතුළත් වෙයි යන්න අඩංගුය.

 

 

 මෙම සංශෝධිත පනතේ දී එම නාමය  කප්පාදු කර දේශීය චිකිත්සා ඖෂධ ප්‍රතිකාර යනුවෙන් ලඝු කර තිබේ. ඒ අනුව ඖෂධ ප්‍රතිකාර නොවන මැතිරීම් නූල් බැඳීම් ආදිය මෙන්ම විවිධ කෙම් ක්‍රමයන්ද ගෙඩි පැලීම් ආදී දේශීය ශල්‍ය කර්මද ඇතැම් විට නස්‍ය කර්මද තහනම් වන අතර එවැනි ප්‍රතිකාර කරනු ලබන දේශීය වෛද්‍යවරුන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට බලය ලබා දී තිබේ. එසේම ඔසු උයන් පවත්වාගෙන යෑමට පෞද්ගලික අංශයටටද ඉඩ ලබා දෙනු ලබන අතර අපනයනය සඳහා එම ඔසු භාවිතා කළ හැකි වේ. මෙම පනතේ සගවා තබා ඇති කාරණය නම් කංසා වගාව ප්‍රචලිත කිරිමයි. දේශීය වෛද්‍යවරුයෙකුට සිය වට්ටෝරුවකට අනුව කංසා පැලෑටියක් වගා කර ගැනීමට සහ යොදා ගැනීමට නීත්‍යනුකූල තත්වයක් මෙහිදී ඇති කර නොමැතිය. ඒ වෙනුවට ඔහුගේ සමස්ත ඔසු වගාවත් ලියාපදිංචි කරවීමට බල කර තිබේ.සැබවින්ම කංසා වගාකිරීමට දේශීය වෛද්‍යවරුන්ට අවසර ලබා ගත් හැක්කේ අන්තරායකර ඖෂධ පනත ට වගන්තියක් එකතු කිරීමෙන් පමණකි.මෙම පනතේ ප්‍රතිපාදන යටතේ විදේශික සමාගම් වලටද ඖෂධ වගාවට  අවස්ථාව හිමිවන අතර දැන ගන්නට තිබෙන අතර උතුරේ ඉඩම් ඩයස්පෝරාවට සහ  ඉන්දියානු සමාගම් වලට ලබා දී වැඩි දියුණ කරන ලද (හයිබ්‍රිඩ්) කංසා වගාව මගින් අපනයනය සඳහා පමණක් වගා කිරීමට දරන උත්සාහයක් ද ප්‍රකට වෙයි.වෙසෙසින්ම ඉන්දියානු ප්‍රතිකාර මධ්‍යස්ථාන මෙරට විවෘත කරලීමටද දේශීය වෙදකම සමතලා කොට උතුර සහ නැගෙනහිර පෙදෙස්වලද පසුව මුලු ලංකාවේමද ඉන්දියානු ආයුර්වේදය ප්‍රචලිත කිරීමේ වෑයමක්ද මෙහි වෙයි.දැනට ලංකාවේ වගා කරන කංසා මෙරටට ආවේණික පාරම්පරික පැලෑටියකි.අපනයනය සඳහා සැකසීමේ දී එවැනි පැලෑටි වලට දැනට වෙළෙඳ පළක් නැත. එබැවින් වැඩි දියුණු කරන ලද කංසා යොදා ගැනීමට උත්සාහ කරනවා විය හැකිය.අපනයනය මගින් ඩොලර් ඉපැයිය හැකියැයි අමාත්‍යවරයා සඳහන් කරනුයේ මෙකී අරමුණු පදනම් කොට ගෙනය. ජනපතිවරයා විසින් මෙම පනත පිළිබඳ දැඩි උනන්දුවක් දක්වා ඇත්තේ ෙපර කී පරිදි උතුර සහ නැගෙනහිර පෙදෙස් වල ඉඩම් ඩයස්පෝරාවට සහ විදේශික සමාගම් වලට ලබා දීමට මෙයින්  මග විවර වන බැවිනි.

        මෙරට සිංහල වෛද්‍යක්‍රමයට තිබෙන ඉතිහාසය අනුව විවිධ යුග වල නොයෙකුත් දැනුමින් පෝෂණය වෙමින් ඒ ඒ පළාත්වල ඔසු වර්ග භාවිත කරමින් සාර්ථක ප්‍රතිකාර ලබා දෙන පාරම්පරික වෛද්‍ය කමයක් පවත්වාගෙන යන පිරිසක් ඇති වූහ.වට්ටෝරු වෙදකම් යයි සමහරක් බටහිර වෛද්‍යවරුන් විසින් ගර්හාවට පත් කරන ලද්ද් මෙම පාරම්පරික වෙදකමයි. තමන්ගේ පළාතට ආවේණික ඖෂධ වර්ග භාවිතා කරන හෙයින් ද තමන් විසින්ම ඖෂධ නිෂ්පාදනයේ යෙදෙන හෙයින්ද මේ ප්‍රතිකාර ක්‍රම වල සාර්ථකත්වය ඒ වෛද්‍යවරුද ජනතාවද අත්දුටුවහ.එදා වෛද්‍යවරයා ප්‍රතිකාර කරන ලද්දේ බුලත් අතටය. මුදලට නොවේ.බෞද්ධ සාරධර්මයන්ගෙන් හැඩ ගැසුණු වෛද්‍ය  සම්ප්‍රදායට බුදුන් වහන්සේ විසින් දේශනා කළ අනු දැන වදාල ක්‍රමවේදයන්ද ඇතුළත්ව තිබේ.දැන් මෙම පනත මගින් සිංහල වෛද්‍ය සම්ප්‍රදායට අනුව සකස් වී තිබෙන මෙකී බොහෝ දේ ක්‍රමානුකූලව ශූන්‍ය කිරීමට උත්සාහ දරා තිබේ.එසේම සම්බාහන ශිල්පීන් සහ ශිල්පිනියන් යනුවෙන් මෙම පනතේ ස්ත්‍රී ලිංග පුරුෂ ලිංග පද යෙදීමද සැකයට තුඩු දෙන්නකි. වෙනත් කිසිම පනතක නැති මෙම විලාශය මෙයට ආදේශ කරන්නට ඇත්තේ සම්බාහන මුවාවෙන් ගණිකා වෘත්තිය නීතිගත කිරීමට දැයි සැකයක් උපදී.කොරෝනා සමයේ දී වීරයෙක් බවට පත්වුණු සිසිර ජයකොඩි අමාත්‍යවරයා ද්‍රෝහියෙකු කර ඔහු ලවා කොස් ඇට බෑවීම තුළින් එක ගලෙන් කුරුල්ලන් කීප දෙනෙකුම මරා ගැනීමේ වෑයමක් ද තිබෙන්නේ යැයි මෙහිදී  අප තේරුම් ගත යුතුය.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්