දහතුන සහ දහසය වන සංශෝධනයන් මගින් එළඹෙන භයානක ඉරණම

 

 

 

                

     ජනපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා යාපනයට ගොස් 13 වන ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳ කරන ලද ප්‍රකාශය අලුත් තත්වයක් නොවේ. නිදහස් දිනයට ප්‍රථම බලය බෙදා අවසන් කරන බවටද ඔහුගේ කලින් ප්‍රකාශයක් විය. දැනට ඔහු ඉදිරියේ අභියෝගයන් දෙකක් ඇත. පොහොට්ටුවේ බලය ගිලිහෙන්නට නොදී බලයේ සිටිමින් බෙදුම්වාදී න්‍යාය පත්‍රයේ යම් කිසි කොටසක් බිම් මට්ටමේ සිදු කිරීම සහ පළාත් පාලන මැතිවරණය කල්දමා ගැනීම මගින් තමන්ට පැමිණෙන අභියෝගය තාවකාලිකව පස්සට දමා ගැනීම මේ කරුණු දෙකයි.පොහොට්ටුවේ ආයු කාලය අවසන් බව ඔහු දනී.මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ ඇවෑමෙන් තව දුරටත් පොහොට්ටුව විසිරෙන ආකාරය පිළීබඳ වැටහීමක්ද තිබෙනවා වන්නට පිළිවන. රටේ ප්‍රධානත්වයට නව නායකත්වයක් නැති පසුබිමක මාර්තු මාසයෙන් පසු ජනපතිවරනයකට යෑම සඳහා සූදානම් වීමක් මෙහිදී දක්නට ලැබේ. දෙමළ ජාතික සන්ධානය ට සහ ඉන්දියාවට දොල පිදේනි දෙමින් කල්මරමින් සිටින්නේ බලය තහවුරු කර ගැනීමේ වුවමනාවට බව පැහැදිලිය.ඒ අතර ඉන්දීය විදේශ ඇමති ජය ශංකර්ගේ පැමිණීමෙන් පසු පළාත් සභාවද පැවැත්වීමට බල කිරීමක් සිදු කර තිබේ.

          දහතුන් වන සංශෝධනය යනු ජාතිය ඉදිරියේ ඇටවූ මර උගුලකි.එවක ඉන්දීය දඩු අඩුවට අසු කර ගත් ජේ.ආර්. ජයවර්ධනයන් ඉන්දු ලංකා ගිවිසුම අත්සන් තබා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සංශෝධනයක් ගෙනවුත් පළාත් සභා පිහිටුවන්නට යෙදුණි.බෙදා වෙන් කර ගැනීමට තැත් දරන උතුර සහ නැගෙනහිර පෙදෙස් වලට අමතරව තවත් පළාත් හතක ස්වයං පාලනය සදහා නැතිනම් ෆෙඩරල් ක්‍රමය ස්ථාපිත කරලීමට ඇටවූ මේ උගුල ජේ.ආර්. ජයවර්ධනගේම කපටි උපාය මත අක්‍රීය කර ඇත්තේ ව්‍යවස්ථාවට එක් වගන්තියක් එකතු කරමිනි.පසුගිය කාලයේ කීප වරක්ම මෙම වගන්තිය ඉවත් කරලීමට බෙදුම්වාදීන් තැත්කලහ. චන්ද්‍රිකා මැතිණිය මහින්ද රාජපක්ෂ  යන දෙදෙනාම ඊට කැමැත්තක් දැක්වුවද හේතු ගණනාවක් නිසා ඒම අරමුණට ළගා විය නොහැකි විය.ජේ.ආර්. ජයවර්ධනට පසු බලයට පත් ආර්.ප්‍රේමදාස මහතා 13ටත් එහා ගොසින් දහසය වන සංශෝධනය සම්මත කර ඇත. එයින් බලාපොරෙත්තු වන ලද්දේ දෙමළ බස උතුර සහ නැගෙනහිර පෙදෙස් වල පරිපාලන බස කර ගැනීමයි. වෙනම දේශයක් වෙනම භාෂාවක් වෙන් වී යෑමට අවශ්‍ය සාධකයන්ය. අන්තර් ජාතිකව පිළිගන්නා සාධකයන්ය.මේ වන විට උතුර සහ නැගෙනහිර ප්‍රදේශයන්හි උසාවි කටයුතු සියල්ල කරනු ලබන්නේ දෙමළ භාෂාවෙනි.මේ නිසා පුරාවිද්‍යා ස්ථානයන් පිළිබද මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණ වලදී පවත්වන නඩු විභාග වලදී පුරාවිද්‍යා නිළධාරීන්ට දැඩිදුෂ්කරතා වලට මුහුණ දීමට සිදුව තිබේ.ඉදිරියේදී පළාත් සභා මගින් පුරාවිද්‍යා ප්‍රඥප්තියක් සම්මත කරගතහොත් උතුරු සහ නැගෙනහිර සියලු බෞද්ධ ස්මාරකයන් අනතුරේ වැටෙනු ඇත.

     මේ ප්‍රශ්ණයේ ඊළඟ අදියර නිර්මාණය වනුයේ මධ්‍යම පළාත අරභයාය. 2012 ජන සංගණනයට අනුව මධ්‍යම පළාත එනම් මහනුවර මාතලේ සහ නුවර එළිය දිස්ත්‍රික්කයන් හි සමස්ත සිංහල ජනගහනය 2012 ජන සංගණනයට අනුව 4599476 කි. දෙමළ බස කතා කරන ජනතාව එනම් ඉන්දියානු දෙමළ ලංකා දෙමළ සහ මුස්ලිම් ජනගහනය 2255804 කි. 2023 දී පැවැත්වීමට නියමිත ජන සංගණනයේ දී මේ තත්වයත තවදුරටත් වෙනස් විය හැකිය. මේ සංඛ්‍යා ලේඛන ගත් විට සිංහලයන් අභිබවා දෙමළ බස කතා කරන ජනයා ගේ වර්ධනයක් නොමැති බව කෙනෙකුට පෙන්වා දිය හැකිය.

 

 

 නමුත් යතාර්ථය එය නොවේ.  නුවර එළිය දිස්ත්‍රික්කය තුළ ජනගහනය සලකා බැලීමෙන් සබෑ තත්වය වටහා ගත හැකිය  එහි සමස්ත සිංහල ජනගහනය 282053 කි. දෙමළ බස කතා කරන ජනයා එම දිස්ත්‍රික්කය තුළ 427856 දක්වා වර්ධනය වී තිබේ.විශේෂයෙන්ම මෙහි දෙමළ ජනගහනය 410204 ක් සිටින  අතර ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයන් තුළ ද සිංහල ජනගහනය අභිබවා දෙමළ ජනයාගේ වර්ධනයක් දක්නට හැකිය. මෙය මෙලෙස සිදු වූයේ අවසාන වශයෙන් 1987 දී සම්මත කරන ලද පුරවැසි පනත මගින් ඉන්දියාවට පිටත් කර යැවිය යුතු එතෙක් ලංකාවේ ඉදිරව සිටි සිටි ඉන්දියානු සම්භවයක් සහිත සියලුම  දෙමළ ජනයාට කිසිම කොන්දේසියක් නොමැති පුරවැසි කම පිරිනැමීමයි.

      මෙම පුරවැසි පනත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ කල්හි මෙයට සහමුලින්ම විරුද්ධ වූ ප්‍රධාන පුද්ගලයා වූයේ වර්තමාන අග්‍රාමාත්‍ය දිනේෂ් ගණවර්ධන මහතාය.මේ සම්බන්ධව ඔහු විසින් පාර්ලිමේන්තුව අමතා කරන ලද කතාව ඇතුලත් කර ජාතියේ උරුමය වැළලයි යනුවෙන් කුඩා පොත් පිංචක්  මහජන එක්සත් පෙරමුණ විසින් 1987 දී ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. එම ප්‍රකාශනයෙන් පැහැදිලි කරනුයේ පුරවැසි පනතේ හත් වන වගන්තියේ භයානක කමය.විශේෂයෙන්ම 16 වන සංශෝධනය අනුව උතුර සහ නැගෙනහිර පළාත් වල පමණක් නොව නුවර එළිය දිස්ත්‍රික්කයේ දෙමළ ජනයා වර්ධනයව  සිටින ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයන් තුළද දෙමළ බස පරිපාලන බස වන අකාරය ඔහු පෙන්වා දී තිබුණි.16 වන සංශෝධනයේ දී එම තත්වය විග්‍රහ කොට ඇත්තේ මෙසේය.

උප දිසාපති කොට්ඨාසයක් සංයුක්ති වන යම් ඒකකයක සුළු ජනගහනයට එම ප්‍රදේශයේ සිංහල හෝ දෙමළ භාෂාමය සුළු ජන කොටස දරන අනුපාතය කෙරෙහි සැලකිල්ල ඇතිව ජනාධිපතිවරයා විසින් සිංහල සහ දෙමල භාෂා දෙකම හෝ ඒ ප්‍රදේශය පිහිටි පළාතේ පරිපාලන භාෂාව වශයෙන් භාවිතා කරනු ලැබූ  භාෂාව නොවන වෙනත් භාෂාවක් හෝ ඒ ප්‍රදේශය සඳහා පරිපාලන භාෂාව වශයෙන් භාවිතා කරනු ලැබීමට විධාන කරනු ලැබීමට විධාන කරනු ලැබිය හැකිය.

         දැන් නුවර ඒළිය දිස්ත්‍රික්කයේ භාෂමය තත්වයේ අනාගත තීරණය වන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ මෙම 22 වගන්තිය අනුවයි.පසුගිය යහපාලන සමයේ දී අගමැතිව සිටි රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා නුවර එළි දිස්ත්‍රික්කයට අයත් අඹගමුව ප්‍රාදේශීය සභා බල ප්‍රදේශය කොටස් තුනකට කැඩීමට තම තනි බලය පාවිච්චි කරන ලද්දේ එවක කඳුකරයට පැමිණි නරේන්ද්‍ර මෝදී ගේ  දෙශපාලන මැදිහත් වීම මතය.දැන් මේ වන විට අඹගමුව නෝර්වුඩ් සහ හැටන් දික්ඔය යනුවෙන් ප්‍රාදේශීය සභා බල ප්‍රදෙශ තුනක් වෙන්ව පවතින අතර නෝර්වුඩ් සදහා ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයක්ද ස්ථාපනය කර තිබේ. නෝර්වුඩ් වල බහුතර ජනගහනය දෙමළ වන අතර ඉදිරියේ දී 13 සම්පූර්ණ වශයෙන් ක්‍රියාත්මක කළහොත් කඳු කර දෙමළ රාජ්‍යය සඳහාද පදනම භාෂාමය තත්වයෙන් සහතික කරනු ඇත. 1957 දී බණ්ඩාරනායක චෙල්වනායගම් ගිවිසුම ඇති කරන කල්හි. ඊට විරුද්ධ වූ එක්සත් ජාතික පක්ෂය මේ මගින් බෙදෙන රට යනුවෙන් කුඩා පොත් පිංචක් රට පුරා බෙදා හැරීය.එ පොත් පිංචේ යෝජිත දෙමළ රාජ්‍යය යනුවෙන් සටහන් කර තිබුණු ප්‍රදේශයන් වශයෙන් උතුර සහ නැගෙනහිර සහ මධ්‍යම පළාතද දක්වා තිබුණි.ඒ මධ්‍යම පළාතේ ජනගහනය අනාගතයේ දී තව දුරටත් දෙමළ ජනයාගෙන් සංතෘප්ත වුවහොත් අතැම් විට ඉන්දීය මැදිහත් වීම මත  දෙමළ ජනයා පදිංචි කිරීමෙන් හෝ පළමුව නුවර එළිය දිස්ත්‍රික්කයේ ද දෙවනුව මහනුවර දිස්ත්‍රික්කයේ ද තෙවනුව මාතලේ දිස්ත්‍රික්කයේ ද ඉන්පසුව සපරගමුව පළාත පමණක් නොව ඌව පළාත දක්වාමද දෙමළ බස පරිපාලන බස කර ගත් දෙමල රාජ්‍යයක් ස්ථාපිත වීමට තිබෙන ඉඩ කඩ බොහෝය.

   හැට නව ලක්ෂයක් ගෝඨාභය රාජපක්ෂට චන්දය භාවිත කරන ලද්දේ මේ ටික කරගන්නට නොවේ.ඔහු සියලු සිංහලයන් පාවා දී පැන ගියේ රනිල් වික්‍රමසිංහ වැනි බෙදුම්වාදියෙකුට රට පවරා දීමෙන් පසුවයි.රනිල් වික්‍රමසිංහ මේ මෑතකදී උලමා සංවිධානයේ සමුලුවකදී ප්‍රකාශ කරන ලද්දේ නූතනත්වය අනුව අපි බටහිර ශිෂ්ඨාචාරයට නතුවී අවසන් බවයි. ඒ අනුව සිංහල කමද බෞද්ධ කමද අප අත්හැරිය යුතුය.ඒ ඔහු ගේ බටහිර ගැති ආකල්පයන්ය. නමුත් වර්ෂ දෙදහස් පන්සීයක් තිස්සේ පමණක් නොව මෑතකදී පැවති කොටි ත්‍රස්ත සමයේ දී පවා ජීවිත පූජා කරමින් රැකගත් මාතෘ භූමිය මේ මනස්ගාත වලට යට කළ යුතු නොවන බව අප සමස්ත සිංහල ජාතිය වවටහා ගත යුතුය.ඒ නිසා ඉන්දීය මැදිහත් වීමත් බටහිර න්‍යාය පත්‍රයත් අප විසින් පරාජය කිරීම අනිවාර්ය සාධකයක් වනු ඇත.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

     

උතුර සහ නැගෙනහිර පෙදෙස්හි දාගැම් බෑඳීම සහ දාගැබ් බිඳීම

 

 

 

                     

            දීර්ඝ කාලීනව පැවති කොටි ත්‍රස්ත යුද්ධය නිමා වීමෙන් පසුව යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය වීමත් සමග ඇති වූ පරිවර්තනය බඩාත්ම  බලපෑම් ඇති කරන ලද්දේ වෙහෙර විහාරස්තාන ගොඩ නැන්වීම සම්බන්ධයෙනි. නිදහස ලැබූ අවදියේ දී නාග ද්පීපය සේරුවිල දහ දීඝවාපිය වැනි අතිශය වැදගත් බෞද්ධ සිද්ධස්ථානයන් නැවත පිළිසකර කරනු ලැබූවේ දකුණේ විසූ සැදැහැවත් බෞද්ධ පින්වතුන් ගේ දායකත්වයෙනි.මේ පරිවර්තනයත් සමග විහාරස්ථානයන් සමග දකුණේ වෙළඳ ව්‍යාපාරයන් පවා උතුරේ විවෘත විය. දකුණේ බේකරි කර්මාන්තය යාපනයට පැමිණියේ මෙලෙසිනි. නමුත් අසූව දශකයේ දී විහිදුවන ලද දෙමළ ඊළාම් ද්‍රවිඪීකරණ සංකල්පය  මත ඇවිලවූ යුද්ධය නිසා 1987 වන විට උතුරේ සිටි සිංහලයන් පළවා හැරීමේ ව්‍යාපාරයක් බවට පත් විය.මෙම යුද්ධය අවසන් වීම මත නැවත පෙර පැවති තත්වයට යා යුතුවව තිබුණි. උතුරු නැගෙනහිර ජීවත් වූ දෙමළ ජනතාව සමග පෙර පැවති සහෝදරාත්මක ජීවන රටාව නැවත ගොඩ නැන්විය යුතු විය.මේ සඳහා උතුරට වැඩම කරලූ ගරුතර මහාසංඝරත්නයෙන් ඉටු වූයේ මහඟු යුතුකම් සමුදායකි. යුධ හමුදාවත් අනෙකුත් ආරක්ෂක අංශත් තමන් ගේ කඳවුරු භූමියෙන් පිට ජීවත් වන ජනතාවට සලකන ලද්දේ බේදයකින් තොරවයි. ඒ නිසා උතුරේ විහාරස්ථාන ගොඩ නැගීම යනු දෙමළ ජනතාවට විරුද්ධ වීමක් ලෙසට ඔවුහු කල්පනා නොකළහ.

          උතුර සහ නැගෙනහිර ප්‍රදේශයන්හි 2009 වර්ෂයෙන් පසු විශේෂයෙන්ම 2012 වර්ෂයේදී පමණ ආරම්භ කරන ලද පුරාවිද්‍යා ගවේෂණ කටයුතු වලදී අනාවරණය වූ පුරාවිද්‍යා ස්ථාන 1700 කට වැඩි තරම්ය. 1981 දී සිරිල්මැතිවි මහතා විසින් පළ කළ යුනෙස්කොවට ඉදිරපත් කරන ලද වාරතාවේ තිබුණේ 276 ක් පමණි. නමුත් ඒ සීමාවට වඩා එහායින් මෙම ස්මාරකයන් විසිරී පවතින බවට තොරතුරු හෙළි විය.මේවායින් සාතිශය බහුතරයක් බෞද්ධ ස්මාරකයන් බවටද හෙළි විය. ඒ තත්වය තුළ අරිසිමලේ සෙම්බු මලේ මාතොට විහාරය කුරුන්දි විහාරය සපුමල්ගස්කඩ කන්කසන්තුරේ තිස්ස විහාරය මුහුදු මහා විහාරය සහ දීඝවාපිය ආදී ඉතා වැදගත් බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන රැසක් පීළිසකර වන්නට විය. දීඝවාපීයට ප්‍රථම වරට හමුදාවේ දායකත්වය ලබා දෙමින් එහි ගර්භය බැඳීමේ කොටස නිමා කරන්නට උත්සුක වී තිබේ.

    දාගැම් බඳින්නෝ දෙවිලොට යති දාගැබ් බිඳින්නෝ අපාය ගාමී වෙති. වෙතරණි නම් නරකයේ උපදිති.මේ පීලිබඳ පොත පතින් පමණක් නොව  අපේ ගම්වල විහාරස්ථානයන් තුළ බිතු සිතුවම් මගින් ද පෙන්නුම් කර තිබේ.විහාරස්ථානයක තිබෙන වැදගත් අංග අතරින් බෝධිය සහ චෛත්‍ය ප්‍රධාන වෙති පිළිම ගෙය හැදුණේ පසු කාලීනවයි.සිරිපතුල් ගල් ආසනඝර ආදී බෞද්ධ වාස්තු විද්‍යාවේ වැදගත් සන්ධිස්ථානයන් පසු කර යන විට මේ විහාර අංග පිළිබඳ වැදගත් කමත් ඒවා වන්දනාමානයෙන් සිදුවන කුසල් පිළිබඳවත් අපට දැනුමක් ලබා දේ.මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ කලක් බුදු රදුන් නොදුටු බැවින් දඹදිව වඩිනු කැමතිව දේවානම් පියතිස්ස රජුට සැළ කරසිටියහ. මිහිඳු මා හිමියන් මෙයින් අදහස් කරන ලද්දේ සර්වඥ ධාතු නුදුටු හෙයින් බව අවබෝධ කරගත් රජු ධාතු නිධාන කොට ගත් චෛත්‍යක් ගොඩ නන්වා යොදුනෙන් යොදුනටද කුඩා චෛත්‍ය ගණනාවක් ද කරවූ බැව් සඳහන්ය.ධාතු පිහිටුවා දාගැබක් කරවීම බුදු රදුන් ඒ විහාරස්ථානයෙහි වැඩ වාසය කරවා ගැනීමක් ලෙස සලකා තිබේ. චෛත්‍යය වැඳ බෝමලුවට පිවිස බුසු රදුන් හමුවෙහි මෙන් යටහත් පහත් පැවතුම් දක්වා බෝධිය වැඳිය යුතු යයි සූත්‍ර දේශනා වල සඳහන් ය.

 

චෛත්‍යක් වන්දනා කිරීමේ දී අනුගමනය කළ යුතු ක්‍රමයක් වීය. එම වන්දනා ක්‍රමය සකස්ව තිබෙන්නේ බුදුන් වහන්සේට වන්දනා මාන කළක්‍රමය අනුව යයි සිතිය හැකිය.සැරියුත් මහ රහතන් වහන්සේ බුදුන් වහන්සේට කළ අවසන් වැඳුම පිළිබඳව ධර්මග්‍රන්ථයන්හි විස්තර වෙයි. තෙරුන් වහන්සේ තුන් වරක් බුදු රදුන් පැදකුණු කොට සිව් තැනක සිට වැඳ වැටී හිමියනි මම ඔබගේ දැකීම පැතුවෙමි. මාගේ ප්‍රාර්ථනාව සමෘධ වී යැයි කීය.ඔබ වහන්සේ දුටු වෙමි. ඒ මුල් දැකීමයි. මේ අන්තිම දැකීමයි.මෙසේ වදාරා දොහොත් මුදුන් තබා වැඳගෙනම පේන තෙක් දුර මුහුණ බලාගෙනම පසුපසට ගොස් මෙතැන් පටන් චුති ප්‍රතිසන්ධි වශයෙන් නැවත කිසිම තැනක ඉපදීමක් නැතැයි වැඳ වැටුණු බව දක්වා ඇත.

   මේ සම්ප්‍රදාය අනුගමනය කළ සිංහල බෞද්ධයන් ට ඔවදන් දුන් භික්ෂූන් වහන්සේලා මෙසේ කීහ. මහා සෑයක් නම් තෙවරක් පැදකුණු කොට සතර තැනක පසඟ පිහිටුවා වැඳිය යුතුය. කුඩා සෑයක් නම් එසේම ප්‍රදක්ෂිණා කොට අට තැනක සිට පසඟ පිහිටුවා වැඳිය යුතුය. දුටු ගැමුණු මහ රජතුමා විසින් කරවන ලද රුවන්වැලි මහා චේතිය  මහා චෛත්‍යය නමින් හැඳින්වේ. අන්‍ය චෛත්‍ය වලට වඩා පූජනීය වස්තු නිදන් කොට ඇති හෙයින් අසදෘස මහා සෑය නමින්ද ප්‍රකට ය.මෑත කාලයේ දී අසදෘෂ සෑයක් බැඳ වී නම් ඒ කූරගල අසදෘෂ ශාක්‍ය සිංහ චෛත්‍ය රාජයාණන් වවහන්සේය.චෛත්‍ය විකාශනයේ දී නොයෙක්  අංග එකුතු වී තිබේ. බුබ්බුලාකාර ධාන්‍යාකාර පද්මාකාර ඝණ්ඨාකාර ඝඨාකාර ආදී වශයෙන් හැඩයන් කීපයකි.මල් පිදීමේ තැන් වශයෙන් පුප්ඵදාන නැතිනම් මල් පියවසා යනුවෙන් වේදිකාවකි.මෑතකදී සංරක්ෂණය කරන ලද කුරුන්දි විහාර පද්මාකාර ස්ථූපයේ තුන් මහල් පේසාවක් ඇත.පොළොන්නරු යුගයේ දී තවත් අතකින් චෛත්‍ය නිර්මාණයන් විකාශනය විය. රන්කොත් වෙහෙර සහ කිරිවෙහෙරේ පාදයන් වටා බුදු පිළිම සහිත කුඩා පිළිම ගෙවල් අටක් පිහිටා තිබේ. අනුරාදඵුර මුල් යුගයේ එසේ නැත.

   චෝල අක්‍රමණයන් නිසාද කාලිංග මාග ආක්‍රමණ නිසාවෙන්ද නටුබන්ව ගිය චෛත්‍ය නැවත ගොඩනැන්වීම ආරම්භ කරන ලද්දේ විසිවන සියවස්හි මුල් භාගයේ සිටය. සැදැහැවතුන්ගේ ධන පරිත්‍යාගයෙන් කරන මේ කටයුතු  බුදු රදුන් වෙනුවෙන්මය යන පැරණි මග සිංහල බෞද්ධයන් අතින් අනුගමනය විය. රුවන් මැලි සෑය කතරගම කිරි වෙහෙර  ආදිය නැවත එලෙස පිලිසකර කර සුදෝ සුදුවන්ව බබළන ස්වරූපයෙන් කොත් පැළන්දුවද පුරාවිද්‍යාවට පවරා ගැනීමෙන් පසු ජේතවනයත් අභය ගිරියත් පමණක් නොව පොළොන්නරු රන්කොත් වෙහෙර කිරි වෙහෙර ආදියද කපලාරු කිරීමටද නොහැකි විය.ජේතවනාරාම පුවරුලිපියෙහිදී සතරවන මිහිඳු රජු පවසා ඇත්තේ නවකම් කිරීමටය.නොබෝසත්හු නොරජ් වම් යැයි එතුමා පවසා ඇත්තේ මෙවැනි පුණ්‍යකර්මයන් නොකර රජකම් කළත් පළක් නැතැයි හඟවන්නටයි.ඉතින් ජේතවනයත් අභය ගිරියත් සුණු පිරියම් කොට කොත් පැළැන්දූ දිනයට රටම එකසේසත් වනවා නිසැකය.

     වර්තමානයේ දී විශේෂයෙන්ම උතුරු නැගෙනහිර චෛත්‍යක් තහවුරු කරවන්නටද බාධක පවතී නීතිමය බාධා පවතී.කිලිනොච්චියේ උරතිපුරම් දාගැබත් කන්නියා උණු වතුර ළිං ළඟ තිබෙන දාගැබත් තහවුරු කරවීමට ගිය නිළධාරින්ට බැණ තර්ජනය කොට ආපසු එවූහ. නඩු දැමූහ.මේ දාගැබ් හි පේසාව ළඟින්ම ගිහියන්ගේ ටොයිලට් වලවල් හෑරීමටද නිවෙස් සෑදීමටද උත්සුක වී සිටිති. සමලන්කුලම දාගැබ සහ  යාපනයේ වෙහෙර පිටිය දාගැබ් උදාහරණ වෙති.මේ ඉඩම් මැන වෙන් කිරීමට ආරක්ෂා කිරීමට ඇමතිවරුන් පමණක් නොව ජනපතිවරුන්ද අගමැති වරුන්ද තහංචි පණති. යහපාලන සමයේ දී ඒවැනි තහංචියක් පැණවූ පුද්ගලයා අද ජනපති වී සිටී.මේ තත්වය නිසා දාගැබ් හැදීමේ සීඝ්‍රතාවයට වඩා දාගැබ් කැඩීමේ ඩෝසර කිරීමේ ක්‍රියාවලිය යස රඟට සිදු වේ.මඩකලපුවේ හිරිකෝවිල් දාගැබ දෙපළු කරලූයේ ඉඩම් තණ්හාවටයි.ප්‍රථමයෙන් පැහැදිලි කළ ලෙස දාගැබ් සෑදීමෙන් දෙව්ලොව වෙතද දාගැබ් බිඳිමෙන් නරකයෙහිද උප්පත්තිය ලැබීමට හේතු වෙයි.මේ ගැන නිමි ජාතක කතා වස්තුවෙහි හොඳින් පැහැදිලි කර දී තිබේ.ඉතින් අද උතුරෙහි සෑදෙන දාගැබ් දෙස බලමින් අප සාධු කාර නොදෙන්නේ මන්ද.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

 

     

සිංහලයන්ගේ කාඩ් කුඩු කිරීම සහ දෙමළුන් ගේ කාඩ් පොලිෂ් කිරීම

 

 

 

                      

              වැවිලි ආර්ථිකය ලංකාවෙ ගොඩ නගන්නට ඉංග්‍රීසීන්ට විශාල ප්‍රතිසංස්කරණ රැසක් කරන්නට සිද්ධ වූඅකාරය අපට ඉතිහාසයෙන් දැන ගත හැකියි. මුඩු බිම් පනත එහි එක් පියවරක් විය.මෙරට සිංහල ජනතාව සතුව තිබූ පාරම්පරික වගා බිම් සහ මූකළාන් රාජ සන්තක කොට ඒවායේ කෝපි තේ සහ රබර් වැවීම ආරම්භ වූයේ දහනව වන සිය වසේ මැද භාගයේ දීය .රාජකාරිය තහනම් කිරීම මගින් සිංහල පරිපාලන ක්‍රමය අවලංගු කොට නව ශ්‍රම බලකායක්  ආදේශ කිරීම ඉංග්‍රීසීන්ගේ උත්සාහය විය. සිංහල ජනතාව කම්මැලි පිරිසක් බවද ඔවුන් වැඩ නොකරන නිසා දෙමළ කම්කරුවන් ඉන්දියාවේ සිට ලංකාවට ගෙනා බව කීම පට්ටපල් බොරුවකි.ඉංග්‍රීන්ට අවශ්‍ය වූයේ සිංහලයන්ගේ බල පරාක්‍රමය හීන දීන කොට ආර්ථිකය නට්ටන් කර විදේශික ශ්‍රම පිරිසක් සමගින් රට ඉදිරියට ගෙන යෑමයි.වෙල්ලස්ස අරගලයේ අමිහිරි පාඩම් සහ මාතලේ නිදහස් සටනේ අමිහිරි පාඩම් නිසා ඉංග්‍රීසීන් මදක්වත් පසුබට වූයේ නැත.නව ආඥා පනත් සම්මත කරමින් සිංහල ජනතාව අඩපණ කිරීම දිගින් දිගටම සිදු වුණ හැටි පෙන්වා දීමට හැකිය.

          මහ මූකළාන් හෙළි පෙහෙළි කොට වතු වැවිල්ලට බිම් සකස් කිරීම යනු රටේ හදවත බඳු උඩරට කඳුකරය විනාශ කිරීමකි.අඛණ්ඩව ගලා ගිය ස්වභාවික දිය උල්පත් මේ විනාශය නිසා මළ දොළවල් බවට පත් වීමට වැඩි කලක් ගත වූයේ නැත. තේ වතු වවල අදටත් දක්නට තිබෙන කලෑ කට්ටි ඔවුන් ඉතිරි කලේ මේ දිය උල්පත් හිඳෙන්නට පටන් ගැනීම නසයි.ඒ වගේ ම දොළක රක්ෂිතය දම්වැලක ප්‍රමාණයකට ඉතිරි කර ඇත .එහෙත් සුද්දන්ගෙන් කලු සුද්දන් රට භාර ගැනීමත් සමග මේ කැලෑ කුට්ටිත් එළි කරමින් වතු වගාව පුළුල් කළ අතර කටු පොල් වගාව නිසා අද වතු වැව්ල්ලේ බොහෝ ඉඩම් නිසරු බිම් බවට පත්වී ඇත.නදිහස ලැබී වසර හැත්තෑ පහක් ගත වීද කඳුකරයේ සිට ගලා බසින මේ දෙළවල් වල රක්ෂිත වෙන්කොට වන වගාව පුළුල් කිරීමට අපට නොහැකිව තිබෙන්නේ මන්ද.

      වතු වැවිල්ලට දෙමළ පිරිස් ලංකාවට ගෙන පැමිණියේ තලේ මන්නාරම් තොටින්.ඉන්පසු මැදවච්චිය හරහා උඩරට කඳු කරයටත් පසු කාලයක රත්නපුරයට සහ දුම්රියෙන් කලුතරටත් ගෙන පැමිණි බව සංඛ්‍යා ලේඛන අනුව පෙනේ.1917 -18 කාලේ මෙරටට පැමිණෙන දෙමළ කම්කරුවන් ස්පාඤ්ඤ උණට ගොදුරු වී මිය යන්නට වූ අතර ඔවුන් මගින් සිංහල ගම් වලටත් රෝගය බෝ වූ හැටිත් පැරණි පරිපාලන වාර්තා වල දක්නට ඇත. දෙමළ කම්කරුවන් ගෙන පැමිණියේ දකුණු ඉන්දියාවේ විවිධ දිස්ත්‍රික්ක වලින් ලංකාවට රැගෙන ආ පසු කංගානි කෙනෙක් යටතට පත් කරන අතර එක් එක වතු වල ලියාපදිංචි කර තිබේ.දෙමල කම්කරුවාට අදාල විස්තරය තිබෙන්නේ පත්තු සීට්ටුව නම් කඩදහියකයි.මේ කඩදහියේ කම්කරුවා පැමිණි රට දිස්ත්‍රික්කය ජන වර්ගය සහ කුලය ආදී වශයෙන් සියල්ල දක්නට ඇත.දෙමළ කම්කරුවන් රෝග වලින් මන්ද පෝෂණයෙන් පිරුණු පිරිසකි. තරුණ අය චණ්ඩයි. ඒ නිසා වතු පාලකයන් නිරතුරු ඔවුන් පාලනයටද විවිධ උපක්‍රම යොදනු ලැබූ අකාරය දක්නට හැකියි. තුවක්කු ගත් පිරිස් යෙදවීම එකක්.අනෙක තමයි පත්තුසීට්ටුව අවලංගු කොට පිටමං කරන්නේ යැයි තර්ජනය කිරීම. පත්තුසීට්ටු තාන් කුඩ කරද යනුවෙන් ව්‍යවහාරයට පත්ව තිබෙන්නේ එයයි.ලයිම් කාමර වලට ගාල් කොට වහලුන් මෙන් වැඩ ගත් දෙමළ ජනතාවට පුරවැසි කම් දෙන්නට ගත් උත්සහයන් වාර්තා වන්නේ පණහේ දශකයේ දී පමණ.

 

 

           ලංකාවට නිදහස ලැබීමෙන් පසු පුරවැසි පනතක් සම්මත වූ අතර නේරු කොතලාවල ගිවිසුම මගින් ඉනිදියාවට වතු කම්කරුවන් ආපසු යෑවිමටද යම් උත්සාහයක් ගැනුණු බව පැහැදිලියි.. ඉන්පසු හැටේ දශකයේ දී දෙමළ වතු කම්කරුන් පිරිසක් ඉන්දියාවට පිටත් කර යැවීමටත් සුලු සංඛ්‍යාවක් ලංකාවේ රඳවා තබා ගැනීමටත් සිරිමා ශාස්ත්‍රී ගිවිසුම ඇති කලා.මෙලෙස පිටත්ව ගිය පිරිස විවිධ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වල උදව්වවෙන් නැවත ලංකාවට ගෙනවුත් කිලිනොච්චියේ පදිංචි කිරීම සිදු වන්නේ අසූව දශකයේ දී පමණ.ජේ.ආර්.ජයවර්ධන රජය විසින් වතු කම්කරුවවන් බොහෝ දෙනෙකුට දිව්රුම් පෙත්සමක් පමණක් පාවිච්චි කොට පුරවැසි කම දුන්නේ සිංහල ජනතාවගෙන් විමසා නොවෙයි. ඒ නිසා මධ්‍යම කඳු කරයේ මධ්‍යම පළාතේ චන්ද පදනම වෙනස් කොට තිබේ. වර්තමානය වන විට මධ්‍යම කඳු කරය මලය නාඩුවක් බවට පත් කිරීමට කැසකවන දෙමළ දේශපාලඥයන් බිහි ව තිබෙන්නේ වතු කම්කරුවන් ගේ චන්ද වලට ලොභ කළ සිංහල දේහපාලකයන් නිසයි.යහපාලන සමයේ දී 2017 දී රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා විසින් තම හිතූමතයට සීමා නිර්ණ කොමිසම් වාර්තාවද නොසලකා හැර අඹගමු ප්‍රාදේශීය සභාව කඩා නෝර්වුඩ් මස්කෙළිය සහ අඹගමුව යන නමින් පළාත් පාලන ආයතන කීපයක් බිහි කොට ඇත්තේ ජාතිවාදී පදනමිනි.ඒදෙමළ දේශපාලඥයන්ගේ  චන්ද පදනම ශක්තිමත් කිරීමටයි. ඒ වගේම උඩරට කඳුකරයේ සිංහල බලය විනාශ කිරීමටයි.

        රනිල් වික්‍රමසිංහ නියෝජනය කරනුයේ බටහිර නව යටක් විජිත පාලනයයි. ඔහු සේවය කරනුයේ ඉංග්‍රීසීන්ට සහ ඇමරිකානුවන්ටයි.දෙමළ වතු කම්කරුවන් ලංකාවට ගෙනවුත් වසර දෙසීයක් පිරීම නිමිත්තෙන් ඔවුන් අගැයීම සඳහා කැබිනට් අනුමැතිය ගත් බවටපුවත් වාර්තාවක් පිටව ඇත.එය සත්‍යයක් නම් රනිල් ගේ නවතම චන්ද තුරුම්පුව එය බවට පත්වෙයි. අනාගතයේ දී ජනපතිවරණයකදී තමන්ගේ ජයග්‍රහණය වෙනුවෙන් හෝ පක්ෂයේ ජයග්‍රහණය වෙනුවෙන් සිංහල ජනතාව ගේ බලය ශූන්‍ය කොට දෙමළ සහ මුස්ලිම් ජනතාවගේ බලය වැඩි කිරීම ඔහුගේ අරමුණ වෙයි.වතුකම්කරුවන් ලංකාවට ආනයනය කළ සමයේ ඉංග්‍රීසීන්ට තිබූ අරමුණ දැන රනිල් වික්‍රමසිංහ තුළ ද ඇත.සිංහල තරුණ තරුණියන්ට රට යෑමට දිරි දෙන්නේ ඔවුන්ට ඇති ආදරයට නොවේ .සිංහලයන්ගේ හිස් වූ රටක දෙමළ ජනතාව රජ කිරීම රනිල් වික්‍රමසිංහගේ බලාපොරොත්තුව බව පැහැදිලිය. පත්තු සීට්ටුව පුරවැසි කම බවටත් පුරවැසි කමෙන් මෙරට ප්‍රධන ජාතිය බවටත් ඉන්පසු ක්‍රිස්තියානියට හරවා ගැනීමත් මේ අරමුණ අතර තිබේ. දැනටමත් විශාල දෙමල කම්කරුවන් පිරිසක් ක්‍රිස්තියානි ආගම වැළඳගෙන සිටිති.වසර දෙසීයක් සපිරීම වෙනුවෙන් රනිල් වික්‍රසිංහ ජනපතිවරයා නැටීමට යන නාඩගම සිංහලයන්ට නොතේරේ නම් මහා අවාසනාවක් බව කිව යුතුයි. මීට පෙර පරංගින් මෙරට පැමිණීම සැමරීමට ගිය රනිල් ගෙන් රටේ ඒකීය බව බලාපොරෙත්තු විය හැකි නොවේ.සිංහලයන්ගේ කාඩ් කුඩු කොට දෙමළ ජනතාවගේ කාඩ් පොලිෂ් කිරීම දක්වා මේ යටත් විජිතකරණය ඉදිරියට පැමිණ තිබේ. මෙය කෙතරම් ඛේදවාචකයක්ද.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

ශ්‍රැන්ග්‍රිල්ලා ගුනෝමයේ අරමුණ කුමක් විය හැකිද

 

 

                               

            නීතිඥ ජීවිතයට වසර පණහක් පිරීම නිමිත්තෙන් පසුගියදා ශ්‍රැන්ග්‍රිල්ලා හෝටලයේ දී උත්සවයක් පැවැත්විණ. ඒ ජනපති රනිල් වික්‍රමසිංහයන්ට සුභ පැතීම පිණිසය.අප දන්නා පරිදි නීතිඥයකු වශයෙන් රනිල් වික්‍රමසිංහ උසාවි වල පෙනී සිටින්නේ නැත.ඒ වෙනුවට ඔහු පාර්ලිමේන්තුවේ සිටිමින් නොයෙකුත් නීතිමය ගැට නිර්මාණය කරමින් දේශපාලන පෙරළි සාදයි. 2015 දී යහපාලන පෙරළිය එවැනි ගැටයකි.19 වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයද එවැනි ගැටයකි.2022 දී අරගල ගුනෝමයෙන් ජනපති පුටුව කරා යන්නටද ඔහුට තිබූ නීතිමය ව්‍යවස්ථාමය අවබෝධය ඉවහල් විය.ඒ අතින් බලන කල්හි නීතිඥ වෘත්තිය කෙසේ වෙතත් සටකපට දේශපාලනඥයකු වශයෙන් නම් ඔහු අගැයීමට ලක් විය යුතුය.

        ගුනෝමය(Grundnorm) යනු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව බලයට පත් වූ ආන්ඩුවක් පෙරළීම පිණිස පාර්ලිමේන්තුවෙන් පිට ඇති කරන නීතිමය ව්‍යවස්ථාමය අරගල ස්වරූපයක න්‍යායික මූලධර්මයකි. ඔස්ට්‍රියන් ජාතික හෑන්ස් කෙල්සන්  විසින් මෙවැනි ක්‍රියාවලියකට ගුනෝමය යන ජර්මන් වචනය යොදා ගෙන තිබේ.1972 ව්‍යවස්ථාව සම්මත කරන ලද්දේ පාර්ලිමේන්තුවේ නොව නවරඟහල් පරිශ්‍රයේදීය.එයද එක්තරා විදියකට ගුනොමයකි. නමුත් එතැනදී සිරිමාවෝ මැතිණියට ලැබූ ජන වරම විශාල ශක්තියක් බවට පත් විය. විශේෂයෙන්ම යටත්විජිතකරණයෙන් පූර්ණ වශයෙන් නිදහස්ව ස්වතන්ත්‍ර ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සාදා ගැනීමටද එය සම්මත කර ගැනීමටද රැජිනගේ ආධිපත්‍යයෙන් මිදීමටද මේ ගුනොමය ඉවහල් විය.ඒ ක්‍රියාවලිය රටට හිතකර වූවක් බව ප්‍රගතිශීලීන් විශ්වාස කරති.1815 දී ගිවිසුමකින් පවරා දුන් රටෙහි නීතිය සහ දේශපාලන ක්‍රියාදාමය සම්පූර්ණයෙන්ම උඩු යටිකුරු කරමින් ඉංග්‍රීසින් විසින් සිය ආණ්ඩු ක්‍රමය සහ නීතිය ආදේශ කරන ලද්දේය. එයද ගුනොමයකි. ඉන්දියාවේද මෙය අත්හදා බලා තිබෙන්නකි.

         අතීතයේ සිට දෙමළ රජවරු සහ සිංහල රජවරු ලංකාව දෙකට බෙදාගෙන පාලනය කළ බව දෙමළ ඉතිහාසඥයන් මෙන්ම වත්මන් දෙමළ ‌දේශපාලනඥයන්ද කියති. මෙය තනිකරම මිථ්‍යාවකි.මෙම සංකල්පය ගෙන එන ලද්දේ ප්‍රථම වරට හියු ක්ලේගෝන් වාර්තාවෙනි. ඉන්පසු 1819 දී ඇමරිකන් චර්ච්  ඇතුළු  මිෂනාරීන් විසිනි. ගාල්ලේ දී සිදුවූ මිෂනාරි සමුළුවකදී මෙම තීරණය ගත් බව (Notes on Jaffna) ග්‍රන්ථයේ ඇත.මෙම මිථ්‍යාව මෙතරම් කාලයක් රටේ මුල් බැස ගෙන ඔඩු දුවා තිබෙන්නේ යටත් විජිත අධ්‍යාපනය හා පාලනය නිසා අප වෙත ඇති කර දුන් හීන දීන මානසිකත්වය නිසාවෙනි.නිදහසින් පසුව වුවද මේ තත්වය වැඩි දියුණු වූවා මිසක තුනී වී ගියේ නැත. ඒ නිසා චෙල්වනායගම් වැනි අන්තවාදීන් පණහට පණහේ ඉල්ලීම් ඉදිරිපත් කරමින් බලය බෙදා ගැනීමට කැස කැවූහ.පසුව ඇමරිකාවේ සහ ඉන්දීය බලපෑම් මත රට දෙකඩ කිරීම උදෙසා සන්නද්ධ ව්‍යාපාරයක් ඇති කළහ. මෙරට ත්‍රිවිධ හමුදාව සිය ඇස් මස් ලේ සහ ජීවිත පුදකරමින් කුරිරු ත්‍රස්තවාදය අවසන් කර රටේ ඒකීය බව සුරකින ලදහ.නමුත් 1819 දී ඇති කරනලද බෙදුම්වාදී මානසිකත්වය මෙරට දේශපාලනඥයන්ගේ මනසින් බැහැර නොවීය. ජාතික ප්‍රශ්ණයට දෙශපාලන විසඳුමක් කියමින් ඔවුහු නිතර දෙමළ අන්තවාදීන් ගේ කප්පම් වලට යටවී බෙදුම්වාදී න්‍යයා පත්‍ර සම්මත කර ගැනීමට උත්සාහ කළහ. අන්තර් පාලනය ස්වයං පාලනය බෙදුම්වාදී පැකේජය ඔරුමිත්ත නාඩුව ආදී වශයෙන් ගෙනා සියලුම බෙදුම් වාදී මනස් ගාත  මෑත කාලයේ දී ජාතික සංවිධාන විසින් එකමුතුව පරාජයට පත් කරන ලද බව අපි දනිමු.

     ගාලුමුවදොර අරගලය මෙහෙයවූයේ තරුණ අරගල කරුවන් බව සැබෑවකි. එයට අවශ්‍ය අරමුදල් පොම්ප කිරීම කරන ලද්දේ කුවුරන්ද යන්න දැන් හෙළි වී තිබේ. 

වික්ටෝරියා නූලන්ඩ් ගේ ආගමනයත් සමගම ඒ අරගලය උත්සන්න වූ අතර ජනපතිවරයාට පලා යන්නට සැලැස්වීම දක්වා ඒ ක්‍රියාදාමය හොඳින් සංවිධානය විය.නමුත් අරගලයෙන් බලයට පත් වූයේ අරගල කරුවන් හෝ මේ රටේ දූෂිත ක්‍රමයට විරුද්ධව වූ තරුණ ගාමක බලවේගයන් නොවේ. කලින් සූදානම් කරන ලද රූකඩයකි.පෙරකී බෙදුම්වාදී න්‍යාය පත්‍රය ඉදිරියට ගෙය යා හැකි දේශපාලන රූකඩයකි. පැවති යහපාලන ආණ්ඩුව සමයේ දී මේ පුද්ගලයා ගේ මග පෙන්වීම මත විදේශ විනිමය පනත වෙනස් කරන ලද්දේය.අපනයන කරුවන් උපයන ආදායම සම්පූර්ණයෙන්ම රටට ගෙන ඒම කළ යුතුය යන නීතිය රවි කරුණානායක ලවා වෙනස් කරන ලද්දේය. එතැන් සිට මෙරටට ගලා එන විදේශ විනිමය ක්‍රමානුකූලව හිඟ වී ඇත. මේ වන විට තේ පොල් රබර් ඇතුලු කෘෂීකාර්මික ක්ෂේත්‍රයේ පමණක් නොව කර්මාන්ත ක්ෂේත්‍රය විසින් උපයන ලද ආදායමින් ‌ෙඩලර් බිලියන 40 ක් විදේශ රටවල බැංකු වල තිබෙන බව අසන්නට ඇත.අරගලයෙන් පසු බලයට පත් වූවන් විසින් රටේ ආර්ථිකය ස්ථාවර කර ගැනීමට නැවත විදේශ විනිමය පනත සංශෝධනය කළ යුතුව තිබුණද  එසේ නොකරති. ඒ වෙනුවට ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙන් දෙන්නේ යැයි කියන බිලියන 03 ක මුදල් ගැන විශ්වාසය තබමින් සිටිති. එසේම ටෙලිකොම් ඇතුළු ලාභ ලබන ආයතන විකුණා ලැබිය හැකි බිලියන 03 ක මුදල ගැන විශ්වාසයෙන් පසුවෙති.විදුලි බල මණ්ඩලය පාඩු යයි කියමින් ජනතාව මත විදුලි බිල පටවමින් විදේශ සමාගමකට ඒ සම්පත් දීමට වලි කන්නේ අදාල සමාගම් වලට අධික ලාභයක් ලබා දීමේ චේතනාවෙන් ය. මේ සඳහා වන කොමිස් මුදල බලශක්ති අමාත්‍යවරයාට නොලැබෙන්නට හේතුවක් නැත.

       ආර්ථික ආපදාවන් නිර්මාණය කරලීම හිතාමතා කළ දෙයක් බව පැහැදිලිය.රාජ්‍ය සම්පත් විකිණීමේ පටන් රටේ බෙදුම්වාදය තහවුරු කිරීම දක්වා යටත් විජිත න්‍යාය පත්‍රය දැන් ක්‍රමයෙන් විවර වීමට පටන් ගෙන ඇත. මෙතෙක් කලක් බෙදුම්වාදී පැකේජයක් හෝ පනත් සංශෝධනයක් පාර්ලිමේන්තු ගැසට් ගත කිරීමට ලක් වුණු සැණින් මෙරෙට දේශප්‍රේමී නිතිඥයන් එකතු වී එම පනත‌් වල ව්‍යවස්ථාමය නොගැලපීමට විරුද්ධව ශ්‍රේෂ්ඨාධීකරණය අභිමුවෙහි නඩු දමති. ඒ නිසා 13 වන සංශෝධනයෙන් එපිට කිසිම බලය බෙදීමක් මෙතෙක් කරගන්නට නොහැකි විය. නමුත් පසුගිය දා ජනපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුවේ දී කරන ලද ප්‍රකාශයෙන් ගම්‍ය වූයේ 13 ට එහා ගිය බලය බෙදීමක් කොට රට එක්සත් කිරීමක් සඳහා සූදානම් බවයි. ඊට පොහොට්ටුවන් සහ හිටපු ජනපති මහින්ද රාජපක්ෂයන් එකඟ කරවා ගත හැකි බවද එහිදී ප්‍රකාශ විය.

          ශ්‍රැන්ග්‍රිල්ලාවට නීතිඥයන් රැස්වූයේ මේ බෙදුම්වාදී ගුනෝමය පිළිබඳ සම්මුතියකට එක් වීමටයි. ඉදිරියේ දී පළාත් සභා මැතිවරණය පවත්වා මහ ඇමතිට අවශ්‍ය ආණ්ඩුකාරවරයෙකු පත් කරවා ඉඩම් වාරිමාර්ග පුරාවිද්‍යා ආදී පළාත් සභා ප්‍රඥප්ති කීපයක් සම්මත කර ගත් විට 13 ට එහා ගිය බලය බෙදීමක් ඉබේම නිර්මාණය වනු ඇත. උතුර සහ නැගෙනහිර රාජ්‍ය බස දෙමළ වන බැවින්  සියල්ල දෙමළ බසින් මුද්‍රණය වන බැවින් නීතිය බලාත්මක වන්නේ දෙමල බසෙහි අර්ථ නිරූපනය අනුවයි. පළාත් ප්‍රඥප්ති වලට එරෙහිව ඉහළ උසාවි වලට ද යා නොහැකිය.මේ සඳහා ජනපතිවරයාට ශක්තියක් ව සිටින්නේ සංස්ථාගත නීති අධ්‍යයන සභාවයි. හිටපු අධිකරණ අමාත්‍ය අලි සබ්‍රි විසින් නීති ප්‍රවේශ විභාග වලට ලිවීම ඉංග්‍රීසි බසින් පමණක් කළ යුතු යැයි ගැසට් පත්‍රයක් පළ කලේ මේ නීති අධ්‍යන සභාව සමග එක් වී කළ කුමන්ත්‍රණයකට අනුවයි.ඒ නිසා ශ්‍රැන්ග්‍රිල්ලා ගුනෝමය යනු හුදෙක් සුභ පැතුම් උත්සවයකින් එහාට ගිය ඉංග්‍රීසියෙන් කරන ලද කුමන්ත්‍රණ සභාවකි.රට එක්සත් කරනු වස් එක්වන්නට යැයි ජනපතිවරයා එහි දී කළ ප්‍රකාශය මේ ගුනෝමයේ තරම වටහා ගැනීමට හොඳටම ප්‍රමාණවත්ය.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

කූරගලට ගියහොත් ගල්ටැම්යාය විහාරයත් දැක ගන්න

 

 

                           

            වසරගණනාවක් තිස්සේ බෞද්ධ ජනතාවට අහිමි වෙමින් පැවති කූරගල ‌ෙඑතිහාසික ලෙන් විහාර සංකීර්ණය යළිත් වැඳුම් පිදුම් කිරීමට විවරව තිබේ. පොහොය දිනවල පමණක් නොව සෑම දිනකම පවා කූරගල වන්දනාවට යනෙන බොහෝ පිරිස් දැන් අපට දැක ගත හැකිය.ක්‍රි.පූ.දෙවනි සියවසේ පමණ සිට රහතුන් වහන්සේලා වැඩ සිටි කූරගල තපෝ වනය ලංකාවේ දක්ෂිණ වේදිකා පර්වත මොහොරය මත පිහිටි අතිශයින් වැදගත් සිද්ධස්ථානයකි.බුදුන් වහන්සේ තෙවැනි වරට  ලංකාවට වැඩම කොට සමන් දෙවිඳු ගේ ආරාධනයෙන් සමනල ගිරි සිඛරයේ ශ්‍රී පාද සටහන තබා මදක් විවේක සුවයෙන් ගත කිරීමට වැඩමවන ලද දිවා ගුහාව පිහිටියේ කුරගල හිටුවන්ගල පාමුළ බව ජනප්‍රවාද ගතය.පණහේ දශකයේ දී මෙහි පැමිණි කෝට්ටේ රජමහා විහාරයේ සුසිලෝදයවීර පෙරමුණේ  සාමාජිකයන් පිරිස මේ බැව් මුල් වරට ලොවට හෙළිකළහ.පසුව කොට්ටේ දේවානන්ද යනුවෙන් පැවිදි භාවයට පත් වූයේ සමන් දෙවිඳුන් සමග සෘජුව සම්බන්ධ වූ කුරුවිටගේ ප්‍රීමන් සිල්වා මහතාය.ආලෝකය ඇති ගුහාවක් දැක ගන්න.ගංගාවක් තරණය කරන්න. එවිට ඔබට දිවාගුහාව දැක ගත හැකි යැයි එදා ප්‍රීමන් සිල්වා මහතාට සිහිනෙන් කී පුවත සැබෑවක් විය. බුදුන් වහන්සේ ප්‍රමුඛ පන්සීයක් රහතුන් වහන්සේලාට විවේක සුවය ලැබූ ස්ථානය හිටුවන්ගල දත්තගේ ගල්ලෙන බව තහවුරු විය. මේ පුවත පසුව පූජ්‍ය වටද්දර ඤාණිස්සර ස්වාමීන් වහන්සේ විසින් ශාස්ත්‍රීය ලිපි කීපයකින් ද තහවුරු කළහ.

          මෙම දිවාගුහාව ශත වර්ෂ ගණනාවක් තිස්සේ සමන් දෙවිඳු විසින් ආරක්ෂා කළහ.ආලෝකය විහිදෙන කූරගල ගුහාව මෙන්ම සිරිපතුල් සටහන් ආරක්ෂා කළහ.මේ සිරිපතුල් ලාංඡන දෙකක් තිබුණු බවට බුදුගල සළකුණින් කියාපායි.කූරගල ගල්ලෙන් රහතුන් වහන්සේලාට පුදා එහි සෙල් ලිපි පිහිටුවා ඇත. බුදුගල පධාන ඝරයක් නිමවා වෘක්ෂ මූල ආරණය පිහිටුවා මහ රහතුන් වහන්සේලාට පූජා කොට ඇත. ලංකා පබ්බතය යයි අද හඳුන්වන වැලිපොත යායේ ගල්ලෙන් සංකීර්ණය පිහිටා තිබෙන්නේ කූරගල ආලෝක ගුහාවට සහ තපස් පිලට එක එල්ලේ පහළින්ය. එයද මහා රහතුන් වහන්සේලාට පූජා කොට තිබුණේ ක්‍රි.වර්ෂයෙන් පෙර සියවස් වලදීය.මෙලෙස බුදුන් වහන්සේ ගේ පාද ස්පර්ශයෙන් පවිත්‍ර වූ කූරගල ට පැමිණි මහමදික සංචාරකයන් එහි තිබූ නටබුන් වූ නුවර යුගයට අයත් ලෙන් විහාරය දැක එහි නැවතී සිට සමනල කන්දට යා නොහැකිව එතැන් සිටම යාඥා කළහ. කල් යත්ම එහි පැලක් අටවා අයිතිය කියා පාන්නට විය.මහා සංඝාය වහන්සේලාට පිදූ ලෙන් ඔවුන්ගේ යයි කියාපාමින් නඩු කියන්නට වූහ.වසර සියයක පමණ කාලයක් තිස්සේ බෞද්ධයන්ට නිදහස් කරගන්නට බැරි වූ කූරගල කතාව එයයි.ඒ කතාව දැන් නිමවී ඇත. 2022 වර්ෂයේ දී පූජ්‍ය වතුරකුඹුරේ ධම්රතන හිමියන් හට කූරගල පිළිබඳ  පූජා භූමි පත්‍රය පිළිගන්වා තිබෙන්නේ මේ සටනේ උච්චතම අවස්ථාවේ දීය.

     කූරගල පර්වත මොහොරයට අතීතයේ දී චන්ද්‍රගිරියයි කීහ. අටවකසඳක් මෙන්ව වක්‍රව තිබූ පර්වතයක් බැවින් එසේ කියන්නට ඇත.අනුරාධපුර යුගයේ දෙවන පෑතිස් රජ සමයේ ශ්‍රී මහා බෝධි ශාඛා බෙදන උත්සවයට රුහුණෙන් චන්දන ග්‍රාම ක්ෂත්‍රියන් පැමිණි බව කියැවෙයි.චන්දන ග්‍රාමය නම් චන්ද්‍රගිරියෙන් විහිදුණු සඳ ගිරි රාජධානියයි.එදා රෝපණය කළ අෂ්ඨ ඵල බෝධිය අදටත් සඳ ගිරියේ නිරුපද්‍රිතව තිබේ.කූරගල වන්දනාවේ පැමිණෙන්නන් සඳගිරි බෝධිය වැඳ රජවක පාරෙන් පිටත්වන්නේ නම් වන්දනාව සම්පූර්ණ වනු නිසැකය..චන්දන ග්‍රාමය සතුරු ආක්‍රමණ නිසා වල් බිහි වන කල්හි චන්ද්‍රගිරයේ කඳු සිඛරයන්ට මුවා වුණු ක්ෂ්ත්‍රියන් වර්තමාන තංජම පදිංචි වූහ.

 තංජම යනු චන්දන ගම බිඳු ණුහැටිය.නුවර යුගයේ දී තංජම බණ්ඩාර ගමක් විය.වලව් පහකට අයත් බණ්ඩාර පංගු එහි වී යැයි කියති.මුල්ගම කෝරාළට යටත්ව පාලනය වූ මේ තංජම වසම එගම පදිංචි මුදියන්සේට දුන් බවට ලියූ තුඩපතක්ද තිබේ. බළන්ගොඩ කල්තොට මහා මාවත සෑදීමෙන් පසු තංජමෙන් තැන්නට පැමිණි මේ පරපුරු වල වැසියන් කුරගල අවට පදිංචි වූහ.ගොවිතැනෙන් ගව පාලනයෙන් සශ්‍රීකව පැවති මේ පෙදෙස තුල තවත් අපූරු පුදබිමක් වෙයි.

        ඉඩම් නිරවුල් කිරීමේ නිළධාරීන් 1949 දී තංජම් තැන්නට පැමිණෙන විට මෙ පෙදෙස ඝන කැලෑවලින් වැසී ගිය මූකලානකි.ඔවුන්ගේ සටහන් අනුව කුරුදියවල මූකලාන නමින් පෙදෙසක් වෙයි.ගල් ටැම් යාය යනුවෙන් සටහන් වූ යාබද පෙදෙසක් ද වෙයි.ගල් කණු කොරවක් ගල් සඳකඩ පහන් පමණක් නොව විශාල පොකුණු කීපය්ද මෙහි විය.ඉඩම් නිරවුල් කොට කට්ටි වෙන් කරන කල්හි. මේවා ඉඩම් හිමියන්ගේ සන්තකයට පත් විය.ගල් ටැම් සහිත මෙපෙදෙස කූරගලට අයත් පැරණි කුරුදියවල විහාරය යනුවෙන් අපට හඳුනාගත හැකිය.ගල් ටැම් යායේ සිට පැවතී පැරණි කූරගල මාර්ගය අද වල්බිව ගොසින්ය.

     අනුරාධපුර විහාර සංකීර්ණ අතර පංචාවාස විහාර සම්ප්‍රදාය බෙහෙවින්ම ප්‍රකට වෙයි. වාස්තු විද්‍යා ශාස්ත්‍රය අනුව රහතුන් වහන්සේලා ගේ විවිධ අවස්ථාවන් සඳහා යෝග්‍ය ලෙසින් තනවන ලද පංචාවාසයක් කූරගලටත් හිමි විය. අනුරාධපුර යුගයේ පසු භාගයේ ඉඳි කරන ලද මේ පංචාවාස ගොඩ නැගිලි කාලයක් වනගතව තිබී අක්කර දෙකක පමණ පුරාවිද්‍යෘ රකෂිතයක් බවට පත් විය.1960 ගණන් වලදී පූජ්‍ය බද්දෙගම විමලවංශ නාහිමියන්ගේ මූලිකත්වයෙන් මෙහි විහාරස්ථානයක්ද ඉඳි විය.මේ කාලයේ පංචාවාසයට නුදුරින් පිහිටි ඉපැරණි බෝධීන් වහන්සේ වන්දනාමාන කරමින් විහාරස්ථානයේ කටයුතු සිදු වුනද 1971 දී කූරගල පුරාවිද්‍යා රක්ෂිතයක් බවට පත් වීමෙන් පසු ගල්ටැම් යායත් බුදුගලත් රක්ෂිත බවට පත් කිරීමට කටයුතු යෙදී තිබේ.

            කූරගල ප්‍රාග් මානවයාගේ වාසස්ථානයක් වුවද ක්‍රි.ව. 1-6 අතර කාලයේ දී ගිරිගුහා පබ්බත ආරණ්‍ය සේනාසනයක් වෙයි.අචාර්ය දයානන්ද බිනරගම මහතා සඳහන් කරන පරිදි ආරණ්‍ය සේනාසන හඳුන්වන ලද්දේ නගරද්වාරයෙන් හා ග්‍රාමයෙන් පිටත වූ වන ගත පෙදෙස් විලසය.සූත්‍ර පිටකයෙහි සඳහන් පරිදි ග්‍රාමයෙන් පිටත දුණු පන්සීයක් ගිය තැන ආරණ්‍ය සේනාසන වූ බව දක්වයි. ක්‍රි.ව. 7-10 සියවස් අතර කාලයේ දී වර්ධනය වූ පංචායතන පිරිවෙන් හා පධාන ඝර පිරිවෙන් යනුවෙන් තවත් ආරණ්‍ය සේනාසන දෙවර්ගයක් වෙයි. ගල්ටැම් යායත් බුදුගලත් මේ ආරණ්‍ය සේනාසන දෙවර්ගයට අයත් වේ.

         ගල් ටැම් යාය නටබුන් ස්ථානය 2006 වසරේ දී පමණ කැණීමකට ලක් කරන ලද අතර මෙහි ස්ථූපය තුළ කළ කැණීමෙන් සුවිශේෂ ගල් පෙට්ටියක් හමු වූ බව එහි සේවය කළ පිරිස් දක්වා ඇත.මේ සථානය තවමත් කැණීම් අවසන් නැත. අක්කර දෙකක භූමිය ඉක්මවා විශාල නටබුන් කොටසක් විහිදී පවතින බව දැක්විය හැකිය. ගල් ටැම් යාය වැඳ පුදා ගත් කල්හි බුදුගල පධාන ඝරයත් බුදුගල රජමහ විහාරයත් දැක බලා ගැනීමට ළගා විය හැකිය. එතැන් සිට කොට්ටිඹුල් වල රජමහා විහාරය දක්වා දිවෙන මහා මාර්ග පද්ධතිය දෙපස පිහිටි බොහෝ පුරාවිද්‍යෘ ස්ථාන වන්දනා කරුවන්ට මග හැරෙයි.පබ්බත ලෙන ශොණ ගල්ගේ කිරිමකුල් ගොල්ල දියවින්න දේවගිරිලෙන යටිමල් කඩුව ලෙන කෙවලගල ගල්ගේ ලගිනගල ගල්ගේ නූල් කටින ගල ලෙන්දොර විහාර ලෙන වෙහෙර ගල ලෙන ඉන් කීපයකි. කූරගලින් පිටත් වන වන්දනා කරුවන් හට දවසක් නොව දවස් කීපයක්ම ගත කර නරඹන්නට මෙන්ම බණ භාවානාදියෙන් ගත කරන්නටද මේ රමණීය බිම් පෙදෙස ඉවහල් කර ගැනීම වටනේය.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

       

ජල බහිරවයින්ගේ ජල හිමිකම් පනත යලිත් කරළියට ජල සම්පත මහා වැව් ඉඳි කොට දී කුඩා වැව් ද පෝෂණය කතක කර ලීමට ඉඩ පහසුකම් සැලසූ අතර ජනතාව එම උරුමයන් තමන් ගේ පණ සේ ආරක්ෂා කළහ. වැව් නඩත්තු කරලීමට ගමේ පැවති එකමුතුවද වැව් ගැන දත් දැනුමැත්තන්ගේ අත්දැකුම්ද ඉතා වැදගත් විය. බ්රිමතාන්යව පාලකයන් විසින් මෙම වැව් කඩා බිඳ දැමීමත් රාජකාරිය තහනම් කිරීම නිසා ඇතිවූ සෝදා පාලුව නිසාත් වැව් වල පාලනය මුලුමනින්ම බිඳ වැටුණි. එහි ප්ර්තිඵලය වූයේ මහා ජල ගැලුම් වලින් වැව් කැඩී බිඳී විනාශව යෑමයි.වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව පිහිටුවන ලද්දේ බ්රිඵතාන්යමයයන් විසින් කරන ලද ඒ වැරැද්ද නිවරදි කිරීමටයි. නමුත් වැව් ගැන වැවේ සොරෙව්ව ගැන නොදත් ඉංජිනේරුවන් නිසා වැවේ පුරාණ ස්වරූපයට වූ විනාශය අති මහත්ය.කෙසේ වෙතත් වර්තමානය වන විට වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව බල ගන්වන පනතට අමතරව මහවැලි අධිකාරි පනත ජල සම්පත් පනත ආදී පනත් වලින් ආවරණය වෙමින් මේ රටේ ජලය බෙදා හැරීම සහ නීතිරීති ක්රිලයාත්මක වෙයි. රටේ දේශපාලන අධිකාරිය ක්රියයාත්මක කරන රජයයන් අළුතින් පත් වූ සෑම අවස්ථාවකදීම ජලය පිළිබදව ප්රරතිපත්ති අලුත් වටයකින් ඉදිරිපත් කර තිබේ. මේ ප්ර්තිපත්ති සම්පාදනයේදී ලංකාවේ විද්යාවඥයන් ගේ අදහස් සෘජුවම භාවිතා කර නැත. ඒ වෙනුවට විදේශ වල අත්දැකීම් සංවර්ධන ක්රියයාදාමයන් ආදිය සැලකිල්ලට ගෙන සකස් කරන ලද සංකල්ප මත එම ප්රවතිපත්ති සකස් කර තිබේ.ලංකාවේ රජය ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව සමග 2000 වසරේ දී ලෝන් ශ්රීස 1575 යනුවෙන් ගිවිසුමකට එළඹීම නිසා කැබිනට් අනුමැතිය සහිතව ජාතික ජල සම්පත් කවුන්සලයක් පිහිටුවීමට අනුමැතිය හිමි විය.මෙම යෝජනාවට අනුමැකිය හිමි වූයේ 2000 මාර්තු මාසයේදීය. මුල් වරට ජල හිමිකම් බලපත්රස සංකල්පය මෙහිදී ඉදිරිපත් විය.නමුත් ඇතිවූ මහජන විරෝධය හේතුවෙන් එය ක්රි යාවට නැගීම අසීරු විය. පසුව ජලය විකිණීම සඳහා ප්රේතිපත්තිමය වශයෙන් එකඟව විදේශ මුදල් ලබා ගත් නිළධාරීන් ගේ පෙළඹවීම මත 2004 වසරේදී ද මෙම ක්රිපයාවලිය නව මුහුණවරකින් එළියට පැමිණියේය.එවක ඉදිරිපත් වූ රට පෙරට ප්රදතිපත්ති ප්රවකාශනයේ නැති දෙයක් ක්රිියාත්මක කිරීම සඳහා ක්රිණයාත්මක සැලැස්ම නමින් වූ තවත් පත්රි කාවක් මුද්රලණය විය. එහි සඳහන් වූයේ පොදු ජන එක්සත් පෙරමුණ ආණ්ඩුව ආරම්භ කරන ලද ජාතික ජල කළමනාකරණ වැඩපිළිවෙල සම්පූර්ණ කර ක්රි‍යාත්මක කෙරේ යන්නයි. අංක 1349/3 සහ 12.07.2004 දිනැති රට පෙරට ප්රිතිපත්තිය අනුව අහෝසි කිරීමට පොරොන්දු වූ අන්තර්වාර ජල සම්පත් අධිකාරිය අහෝසි නොකර එවක තිබූ ගංගාධාර හා මහවැලි සංවර්ධන හා රජරට සංවර්ධන අමාත්යං ශය යටතේ පිහිටුවීමට යෝජනා කර ගන්නාලදී. එහිදී බලාපොරොත්තු වූයේ ජල සම්පත් කළමනාකරණ සභාව හා ජාතික ජල සම්පත් කළමණාකරන අධිකාරිය පිහිටුවීමයි.එවක සිටි නිළධාරීන් බොහොමයක්ම ජාත්යසන්තර වාරි කළමනාකරණ ආයතනවලට සෘජුවම බැඳී සිටි හෙයින් මේ ප්රිතිපත්ති සකස් කිරීමට විදේශගත ධනය කෙතරම් යෙදවන්නට ඇත්දැයි සිතා ගත හැකිය. මෙහි අරමුණ වූයේ ජල දූෂණය කළමනාකරණය කර ගැනීම පිණිස සියළුම ගංගා ද්රෝගණි ආවරණ කරමින් අධිකාරියක් පිහිටුවීමයි.නමුත් මේ ක්රැමය යටතේ වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව අහෝසී වී යෑමේ තර්ජනය මතුව ආ හෙයින් වෘත්තීය සමිති විසි නවයක් පෙරමුණු ගෙන ඉදිරි පත්වූ එම යෝජනාව පරාජය කරන ලදී.මෙවැනි ප්රයතිපත්ති ගණනාවක්ම 2008 වසරේ 2014 වසරේ සහ 2019 වසරේ ඉදිරිපත් කර තිබේ.නුමුත් ඒ අරමුණූ පරාජයට පත් විය.එයට හේතුවූයේ මේ ප්රරතිපත්තීන් තුළ පැහැදිලිව රටේ ජල අයිතිය අන්සතු කිරීමට දරණ ලද වෑයමයි. . වාර ගණනාවකදී මෙලෙස පරාජයට පත් කරන ලද ජල සම්පත් අධීකාරිය පිහිටුවීමේ යෝජනාව දැන් නැවතත් කරළියට පැමිණ තිබේ.මේ සම්බන්ධව වන ජල සම්පත් ප්රාතිපත්තිමය කොටුම්පතක් සකස් කර 2021 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී ඉදිරිපත් කර තිබෙන්නේ රටේ වාරිමාර්ග ක්ෂේත්ර යන්හි සිටි දැනට විශ්රා ම ගැන්වී සිටින විද්වතුන්ගේ සාභාගිත්වයෙනි.මෙයට සෘජුව සම්බන්ධීකරණය ලබා දෙන්නේ ලංකා ජලනී නම් රාජ්යට නොවන සංවිධානය බව ආරංචි මාර්ග දක්වයි.. මෙහි නිරතව සිටින බොහෝ ඉංජිනේරුවන් ජාත්යාන්තර වාරි කළමනාකරණ ආයතනය සමග කාලයක් තිස්සේ බැඳී සිටින රටේ ජල සම්පත් විකිණිම සදහා සෑම විටම මැදිහත් වූ පිරිසකි. එහි සිටින ඇතැමුන් වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ හිටපු අධ්ය‍ක්ෂ වරුන්ය.ඔවුන් විසින් සකස් කරන ලද මේ නව ප්රසතිපත්ති කෙටුම් පත රනිල් වික්රේමසිංහ රජය යටතේ කැබිනට්ටුවට ඉදිරිපත් කරලීමට දැන් සියලුම කටයුතු සූදානම් කර තිබේ යැයි දැන ගන්නට තිබේ..මෙම කෙටුම්පනතේ තිබෙන භයානක ප්රටවේශයන් දෙකක් පිළිබඳ මේ අවස්ථාවේ දී මතක් කළ යුතුය. එකක් නම් ගංගා දෑලේ ජීවත්වන ජනතාව සතු ජල හිමිකම් බලපත්රගය අන්සතු කිරීමට නැතිනම් විකිණිමට හැකියාව ලැබීමයි.මහවැලි අධිකාරිය සතු ඉඩම් බලතල ප්රාිදේශිය ලේකම් වරුන්ට පවාරා ( විධිමත් සැලැස්මකින් තොරව ) බෙදුම්වාදී න්යසයා පත්ර යට අවශ්යා පසුබිම සකස් කරලීමට අයවැය යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කර ඇති මොහොතක නිදහස් කරන ලද ඉඩම් වල සිටින ගොවියන් තමන්ට හිමිවන ජල හිමිකම්ද අන්සතු නොකර සිටීවි යැයි කියන්නට නොහැකිය.එසේම මහාපරිමාණ ජල පාරි‌භෝකියන් ලෙසට සැලකෙන විශාල සමාගම් ගැනද මෙම කෙටුම්පතේ සඳහන්ව තිබෙන්නේ සුළු ජල අයිතිය රකින්නට නම් සමාගම් වල ජල අයිතියද පාලනය කළ යුතු බවයි. මෙයින් හැඟවෙන්නේ විශාල සමාගම් වලට පවරන්ට නියමිත ජල කළමනාකරණය පිළිබඳ පණිවුඩයයි. අනෙක් භයානක කරුණ නම් ගංගාද්රෝාණියක තිබෙන ජල හිමිකම් සම්බන්ධ යම් ගැටුමක් නිරාකරණය කිරීමට ගැටුම් නිරාකරණ ආයතනයක් පිහිටුවීමට යෝජනා කිරීමයි. මේ කියන්නේ මහවැලි ගඟට බව පැහැදිලිය. එය ආරම්භ වනුයේ මධ්යහම කඳුකරයෙනි. එහි දැන් ඉන්දීය බෙදුම්වාදී වුවමනාව මත වතු දෙමළ දේශපාලන නායකයන් ගේ කඳවුරක් බවට පත්ව තිබේ. මහවැලි ගඟ අවසාන වශයෙන් මුහුදට එක්වන්නේ ත්රියකුණාමලයෙනි. එහිද ඩයස්පෝරා බලය ස්ථාපිත කරන්නට වත්මන් ආණ්ඩුව කැස කවමින් ඇත. අතරමගදී ජලය පරිහරණය කරනු ලබන්නේ මෙරට පාර්ම්පරික ගොවි ජනතාවයි.මේ පාර්ශවයන් අතර ගැටුම් කාරී වාතාවරණයක් ඇති කරනුයේ බෙදුම්වාදී වුවමනාවන් සඳහාය.එවිට ජල හිමිකම් සම්බන්ධව ගැටුම් ඇති වීම සුලභ දෙයක් වනු ඇත. ලංකා ජලනී නම් සංවිධානය මේ ඩයස්පෝරාවේ බළල් අතක්ද යන පැනය මතුවන්නේ මේ කරුණු නිසාය. ජල පරිහරණය සහ කළමනාකරණය උදෙසා සිය ඉතිහාසයේ යුගණනාවකම අත්දැකීම් හිමි රටක් වශයෙන් ලෝකයේ කීර්තියක් දිනා සිටියද වර්තමානය වන විට මෙම දැනුම යොදා නොගැනෙන තරම්ය. ඒ වෙනුවට විදේශ ආධාර මුදල් මත යැපෙන නිළධාරීන් සහ දේශපාලනඥයන් විදේශ රටක ක්රියයාත්මක කරන ලද ජල කළමනාකරණ මූලධර්ම ලංකාවට ආදේශ කරයි. 1985 වැනි ඈතකාලයකදී පිහිටවූ ජාත්යින්තර වාරි කළමණාකරණ ආයතනය මත යෑපීම ආරම්භ වූ දා පටන්ම එය එසේ වෙයි. දැනට රටේ වාරි ජලය සහ පානීය ජලය පාලනය කරන ආයතන වසා දමා එක් අයතනයක් තුළටද ඒ ආයතන තුළ තවත් අනු ආයතන බිහි කිරීමට කරනු ලබන තැත අපි දකින්නේ විශ්රා ම ගොස් සිටින විශ්රාඈම යන්නට සිටින නිළධාරීන්ට තවත් රැකියාවකට යෑමට මග පාදා දීමකි.එසේම එක් අයනයකින් සි

 

                           

                ජල සම්පත මෙරට ජාතික උරුමයකි. පැරණි රජවරුන් විසින් මහා වැව් ඉඳි කොට දී කුඩා වැව් ද පෝෂණය කරමින් රට සශ්‍රීක කර ලීමට ඉඩ පහසුකම් සැලසූ අතර ජනතාව එම උරුමයන් තමන් ගේ පණ සේ ආරක්ෂා කළහ. වැව් නඩත්තු කරලීමට ගමේ පැවති එකමුතුවද වැව් ගැන දත් දැනුමැත්තන්ගේ අත්දැකුම්ද ඉතා වැදගත් විය. බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයන් විසින් මෙම වැව් කඩා බිඳ දැමීමත් රාජකාරිය තහනම් කිරීම නිසා ඇතිවූ සෝදා පාලුව නිසාත් වැව් වල පාලනය මුලුමනින්ම බිඳ වැටුණි. එහි ප්‍රතිඵලය වූයේ මහා ජල ගැලුම් වලින් වැව් කැඩී බිඳී විනාශව යෑමයි.වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව පිහිටුවන ලද්දේ බ්‍රිතාන්‍යයයන් විසින් කරන ලද ඒ වැරැද්ද  නිවරදි කිරීමටයි. නමුත් වැව් ගැන වැවේ සොරෙව්ව ගැන නොදත් ඉංජිනේරුවන් නිසා වැවේ පුරාණ ස්වරූපයට වූ විනාශය අති මහත්ය.කෙසේ වෙතත් වර්තමානය වන විට වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව බල ගන්වන පනතට අමතරව මහවැලි අධිකාරි පනත ජල සම්පත් පනත ආදී පනත් වලින් ආවරණය වෙමින් මේ රටේ ජලය බෙදා හැරීම සහ නීතිරීති ක්‍රියාත්මක වෙයි.

         රටේ දේශපාලන අධිකාරිය ක්‍රියාත්මක කරන රජයයන් අළුතින් පත් වූ සෑම අවස්ථාවකදීම ජලය පිළිබදව ප්‍රතිපත්ති අලුත් වටයකින් ඉදිරිපත් කර තිබේ. මේ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයේදී ලංකාවේ විද්‍යාඥයන් ගේ අදහස් සෘජුවම භාවිතා කර නැත. ඒ වෙනුවට විදේශ වල අත්දැකීම් සංවර්ධන ක්‍රියාදාමයන් ආදිය සැලකිල්ලට ගෙන සකස් කරන ලද සංකල්ප මත එම ප්‍රතිපත්ති සකස් කර තිබේ.ලංකාවේ රජය ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව  සමග 2000 වසරේ දී ලෝන් ශ්‍රී  1575 යනුවෙන් ගිවිසුමකට එළඹීම නිසා  කැබිනට් අනුමැතිය සහිතව ජාතික ජල සම්පත් කවුන්සලයක් පිහිටුවීමට අනුමැතිය හිමි විය.මෙම යෝජනාවට අනුමැකිය හිමි වූයේ 2000 මාර්තු මාසයේදීය. මුල් වරට ජල හිමිකම් බලපත්‍ර සංකල්පය මෙහිදී ඉදිරිපත් විය.නමුත් ඇතිවූ මහජන විරෝධය හේතුවෙන් එය ක්‍රියාවට නැගීම අසීරු විය. පසුව ජලය විකිණීම සඳහා ප්‍රතිපත්තිමය වශයෙන් එකඟව විදේශ මුදල් ලබා ගත් නිළධාරීන් ගේ පෙළඹවීම මත 2004 වසරේදී ද මෙම ක්‍රියාවලිය නව මුහුණවරකින් එළියට පැමිණියේය.එවක ඉදිරිපත් වූ රට පෙරට ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනයේ නැති දෙයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා ක්‍රියාත්මක සැලැස්ම නමින් වූ තවත් පත්‍රිකාවක් මුද්‍රණය විය. එහි සඳහන් වූයේ පොදු ජන එක්සත් පෙරමුණ ආණ්ඩුව ආරම්භ කරන ලද ජාතික ජල කළමනාකරණ වැඩපිළිවෙල සම්පූර්ණ කර ක්‍රියාත්මක කෙරේ යන්නයි. අංක 1349/3 සහ 12.07.2004 දිනැති රට පෙරට ප්‍රතිපත්තිය අනුව අහෝසි කිරීමට පොරොන්දු වූ අන්තර්වාර ජල සම්පත් අධිකාරිය අහෝසි නොකර එවක තිබූ ගංගාධාර හා මහවැලි සංවර්ධන හා රජරට සංවර්ධන අමාත්‍යංශය යටතේ පිහිටුවීමට යෝජනා කර ගන්නාලදී.  එහිදී බලාපොරොත්තු වූයේ ජල සම්පත් කළමනාකරණ සභාව හා ජාතික ජල සම්පත් කළමණාකරන අධිකාරිය පිහිටුවීමයි.එවක සිටි නිළධාරීන් බොහොමයක්ම ජාත්‍යන්තර වාරි කළමනාකරණ ආයතනවලට සෘජුවම බැඳී සිටි හෙයින් මේ ප්‍රතිපත්ති සකස් කිරීමට විදේශගත ධනය කෙතරම් යෙදවන්නට ඇත්දැයි සිතා ගත හැකිය. මෙහි අරමුණ වූයේ ජල දූෂණය කළමනාකරණය කර ගැනීම පිණිස සියළුම ගංගා ද්‍රෝණි ආවරණ කරමින් අධිකාරියක් පිහිටුවීමයි.නමුත් මේ ක්‍රමය යටතේ වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව අහෝසී වී යෑමේ තර්ජනය මතුව ආ හෙයින් වෘත්තීය සමිති විසි නවයක් පෙරමුණු ගෙන ඉදිරි පත්වූ එම යෝජනාව පරාජය කරන ලදී.මෙවැනි ප්‍රතිපත්ති ගණනාවක්ම 2008  වසරේ 2014 වසරේ සහ 2019 වසරේ ඉදිරිපත් කර තිබේ.නුමුත් ඒ අරමුණූ පරාජයට පත් විය.එයට හේතුවූයේ මේ ප්‍රතිපත්තීන් තුළ පැහැදිලිව රටේ ජල අයිතිය අන්සතු කිරීමට දරණ ලද වෑයමයි. .  

    වාර ගණනාවකදී මෙලෙස පරාජයට පත් කරන ලද ජල සම්පත් අධීකාරිය පිහිටුවීමේ යෝජනාව දැන් නැවතත් කරළියට පැමිණ තිබේ.මේ සම්බන්ධව වන ජල සම්පත් ප්‍රතිපත්තිමය කොටුම්පතක් සකස් කර 2021 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී ඉදිරිපත් කර තිබෙන්නේ රටේ වාරිමාර්ග ක්ෂේත්‍රයන්හි සිටි දැනට විශ්‍රාම ගැන්වී සිටින විද්වතුන්ගේ සාභාගිත්වයෙනි.මෙයට සෘජුව සම්බන්ධීකරණය ලබා දෙන්නේ ලංකා ජලනී නම් රාජ්‍ය නොවන සංවිධානය බව ආරංචි මාර්ග දක්වයි.. මෙහි නිරතව සිටින බොහෝ ඉංජිනේරුවන් ජාත්‍යන්තර වාරි කළමනාකරණ ආයතනය සමග කාලයක් තිස්සේ බැඳී සිටින රටේ ජල සම්පත් විකිණිම සදහා සෑම විටම මැදිහත් වූ පිරිසකි. එහි සිටින ඇතැමුන් වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ හිටපු අධ්‍යක්ෂ වරුන්ය.ඔවුන් විසින් සකස් කරන ලද මේ නව ප්‍රතිපත්ති කෙටුම් පත රනිල් වික්‍රමසිංහ රජය යටතේ කැබිනට්ටුවට ඉදිරිපත් කරලීමට දැන් සියලුම කටයුතු සූදානම් කර තිබේ යැයි දැන ගන්නට තිබේ..මෙම කෙටුම්පනතේ තිබෙන භයානක ප්‍රවේශයන් දෙකක් පිළිබඳ මේ අවස්ථාවේ දී මතක් කළ යුතුය. එකක් නම් ගංගා දෑලේ ජීවත්වන ජනතාව සතු ජල හිමිකම් බලපත්‍රය අන්සතු කිරීමට නැතිනම් විකිණිමට හැකියාව ලැබීමයි.මහවැලි අධිකාරිය සතු ඉඩම් බලතල ප්‍රාදේශිය ලේකම් වරුන්ට පවාරා ( විධිමත් සැලැස්මකින් තොරව ) බෙදුම්වාදී න්‍යයා පත්‍රයට අවශ්‍ය පසුබිම සකස් කරලීමට අයවැය යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කර ඇති මොහොතක නිදහස් කරන ලද ඉඩම් වල සිටින ගොවියන් තමන්ට හිමිවන ජල හිමිකම්ද අන්සතු නොකර සිටීවි යැයි  කියන්නට නොහැකිය.එසේම මහාපරිමාණ ජල පාරි‌භෝකියන් ලෙසට සැලකෙන විශාල සමාගම් ගැනද මෙම කෙටුම්පතේ සඳහන්ව තිබෙන්නේ සුළු ජල අයිතිය රකින්නට නම් සමාගම් වල ජල අයිතියද පාලනය කළ යුතු බවයි. මෙයින් හැඟවෙන්නේ විශාල සමාගම් වලට පවරන්ට නියමිත ජල කළමනාකරණය පිළිබඳ පණිවුඩයයි. අනෙක් භයානක කරුණ නම් ගංගාද්‍රෝණියක තිබෙන ජල හිමිකම් සම්බන්ධ යම් ගැටුමක් නිරාකරණය කිරීමට ගැටුම් නිරාකරණ ආයතනයක් පිහිටුවීමට යෝජනා කිරීමයි. මේ කියන්නේ මහවැලි ගඟට බව පැහැදිලිය. එය ආරම්භ වනුයේ මධ්‍යම කඳුකරයෙනි. එහි දැන් ඉන්දීය බෙදුම්වාදී වුවමනාව මත වතු දෙමළ දේශපාලන නායකයන් ගේ කඳවුරක් බවට පත්ව තිබේ. මහවැලි ගඟ අවසාන වශයෙන්  මුහුදට එක්වන්නේ ත්‍රිකුණාමලයෙනි. එහිද ඩයස්පෝරා බලය ස්ථාපිත කරන්නට වත්මන් ආණ්ඩුව කැස කවමින් ඇත. අතරමගදී ජලය පරිහරණය කරනු ලබන්නේ මෙරට පාර්ම්පරික ගොවි ජනතාවයි.මේ පාර්ශවයන් අතර ගැටුම් කාරී වාතාවරණයක් ඇති කරනුයේ බෙදුම්වාදී වුවමනාවන් සඳහාය.එවිට ජල හිමිකම් සම්බන්ධව ගැටුම් ඇති වීම සුලභ දෙයක් වනු ඇත. ලංකා ජලනී නම් සංවිධානය මේ ඩයස්පෝරාවේ බළල් අතක්ද යන පැනය මතුවන්නේ මේ කරුණු නිසාය.

            ජල පරිහරණය සහ කළමනාකරණය උදෙසා සිය ඉතිහාසයේ යුගණනාවකම අත්දැකීම් හිමි රටක් වශයෙන්  ලෝකයේ කීර්තියක් දිනා සිටියද වර්තමානය වන විට මෙම දැනුම යොදා නොගැනෙන තරම්ය. ඒ වෙනුවට විදේශ ආධාර මුදල් මත යැපෙන නිළධාරීන් සහ දේශපාලනඥයන් විදේශ රටක ක්‍රියාත්මක කරන ලද ජල කළමනාකරණ මූලධර්ම ලංකාවට ආදේශ කරයි. 1985 වැනි ඈතකාලයකදී පිහිටවූ ජාත්‍යන්තර වාරි කළමණාකරණ ආයතනය  මත යෑපීම ආරම්භ වූ දා පටන්ම එය එසේ වෙයි. දැනට රටේ වාරි ජලය සහ පානීය ජලය පාලනය කරන ආයතන වසා දමා එක් අයතනයක් තුළටද ඒ ආයතන තුළ තවත් අනු ආයතන බිහි කිරීමට කරනු ලබන තැත අපි දකින්නේ විශ්‍රාම ගොස් සිටින විශ්‍රාම යන්නට සිටින නිළධාරීන්ට තවත් රැකියාවකට යෑමට මග පාදා දීමකි.එසේම එක් අයනයකින් සියල්ල හසුරුවන කල්හි ගෙඩිය පිටින් විකිණීමට තිබෙන වුවමනාව ප්‍රබලව මතුවන බවද මෙහිදී සඳහන් කළ යුතුය.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්

 

 

ලංකාවේ චෞර රාජ්‍යය තුළ එක් හෙරකගේ කතාවක්

 

                  රත්නපුරයේ සිට පාණදුර දක්වා ධාවනය වන පුද්ගලික බස් රථයක ගමන් ගන්නා විට මුහුණ දුන් අත්දැකීමක් මෙලෙස විස්තර කර සිටිමි.මේ බස් රථයේ මගීන් සිටියේ කීප දෙනෙකි.මදක් දුර ධාවනය වන විට බසයට නැග ගත් තරුණයෙකු මා අසල හිස්ව තිබෙන අසුනේ වාඩි විය. හීන් වැසි පොද ඇද හැලෙන බව කවුළුවෙන් බැලූ විට පෙනේ.කවුළු වීදුරුව මදක් වසා මා අසළ වාඩි වූ තරුණයා දෙස බැලූවෙමි. ටී ෂර්ටයකින් සැරසුණු ඔහු ගේ පෙනුම දුක්මුසු යයි මට හැඟුණි.සුපුරුදු ලෙස කවුළුවෙන් පිටත බලමින් සිටින අතර ඔහු තම කටහඬ  අවදි කලේ වැස්සේ චුරු චුරුව ගැන කණස්සල්ලෙනි. වැස්ස නිසා රැකියාවට නිතිපතා යෑම අසීරු බවත් වැඩ පාඩු වෙන බවත් ඔහු කියා ගෙන ගියේය .නිහඬව ඔහුට සවන් දුන්නෙමි. මගෙන් අනුබලයක් නැතත් ඔහු දිගටම කතා කරයි.වඩා දුක්මුසුව කතාව ඇරඹුවේ මද වේලාවක් මේ අතුරු කතා දිගහැරීමෙන් පසුවය. ඔහුට වූ ඇබැද්දියක් ඔහු විස්තර කරයි. රත්නපුරයේ සිට හොරණ නගරයට ඔහු ගමන් කරමින් සිටී. ඒ මන්දැයි මම නොදනිමි. ඔහු එයද විස්තර කරන්නට පටන් ගත්තේය.

   මේ තරුණයාගේ නම මම නොදනිමි සාගර යනනාමයෙන් දැක්වුවහොත් ඔහු පෙදරේරුවෙකි. නැතිනම් මේසන් කෙනෙකි.පැල්මඩුල්ල අසල පනාවැන්න ඔහුගේ ගමයි.මහ මාවත අසල නිවස තනාගෙන බිරිඳත් දරුවන් දෙදෙනාත් සමග දිවි ගෙවන  මේ තරුණායා නිතිපතා සිය රැකියාවට පිටත්ව යයි. විවිධ ඉඳිකිරීම් වැඩබිම් වල වැඩ ලැබෙන ආකාරයට සේවය කරයි. වැස්සොත් රැකියාව නැත. කොරෝනා කාලයේ ඔහුට මෙන්ම සියලුම පෙදරේරුවන්ට රැකියාව අහිමි වුණි.ඉන්ධන හිඟය පැමිණි විට ප්‍රවාහන පහසුකම් දුර්වල වීම නිසා වැඩ බිම් වසා දැමුණි. ඒ කාලයේ දිවි රැක ගත්තේ විවිධ පුද්ගලයන්ගෙන් ලැබුණු ආධාර උපකාර නිසාවෙනි.ඒ අතරවාරයේ මහ ගංවතරුකට නිවසද කඩා වැටුණි.මීට දින කීපයකට ප්‍රථම සිය ඉදි කිරීම් වැඩබිමෙන් මාසික වේතනය අතට ලැබුණි. දිනකට තුන්දහස ගණනේ අතට ලැබුණු පඩියෙන් විවිධ කාර්යන් කළ යුතු විය.සිය දුවණියගේ සපත්තු දෙක ගැලවී තිබෙන බව ඔහුට මතක් විය. සපත්තු දෙකක් ගැනීම පිණිස පාණදුර නගරයට පැමිණීම ඔහුගේ බලාපොරොත්තුව විය.බස් රථයේ මදක් දුර ගමන් කරන විට වයස්ගත කාන්තාවක් ඔහුගේ අසුන ළඟින් වාඩි විය. ටික දුරක් ගමන් කරන විට මේ කාන්තාව තම අසරණ කම කියා පා මුදලක් බලාපොරොත්තු විය. සාගර රුපියල් දෙසීයක් ඇය අත තැබීය.

    ඊට පෙර දිනයේ දවස පුරාවටම මහන්සි වී සිටි  සාගර  ට ටික වේලාවකින් නිදිමත ඇති විය. මුදල් සහිත බෑගය ඔහුගේ ඔඩොක්කුවේය. හොරණ ආසන්නය දක්වාම ඔහුට දැඩිව නින්ද ගිය අතර ක්ෂණිකව අවදි වූයේ මගියෙකුගේ උස් හඬින් කල ඇමතීමකිනි.කලවා මත තිබූ බෑගය විවෘත කර තිබුණි. මුදල් මිටි අතුරුදහන් වී ඇත. ඔහු කලබල වී වට පිට බැලීය.පෙර සඳහන් කළ කාන්තාව ඉදිරි දොර ළඟ බැසීමට සූදානම් වනු දකින්නට ලැබුණි. සාගර වහා නැගිට පිටිපස දොරින් බැස අර කාන්තාව පසුපස හඹා ගියේය. හොරණ නගරයේ ත්‍රි රෝද රියැදුරන්ද සමග එකතු වූ සාගර මේ කාන්තාව අල්වා ගත්තේ වැඩි වෙහෙසක් නොගෙනය. ඇය වහා පොලිසියට භාර දුන් අතර තම පඩිපත මේ කාන්තව හොරා ගත් බව පැවසීය. නෝට්ටු වල තිබූ පන්දාහේ කොළ කීපය ඔහුට හොඳට මතක තිබුණි. මේ බැව් කියා කැට තැබූ සාගර කාන්තාවගේ සොරකම ගැන සහතික විය. නුමුත් කාන්තාව මේ බැව් පිළි නොගත් අතර ඇය ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් පොලිස් නිළධාරීන් අමතමින් නිදොස් වන්නට තැත් කළේය.අවසානයේ ඇයගේ පසුම්බිය විවෘත කළ විට සාගර කිවූ පරිදිම පන්දාහේ කොළ පහක් සහ දාහේ කොළ තුනක් දක්නට ලැබුණි.

    

    මෙම ගැටළුව පොලිසියේම බේරා ගන්නට සාගරට අවශ්‍ය විය. නුමුත් පොලිසිය එයට ඉඩ නොදුණි.උසාවියට දැමිය යුතු බව දක්වා ස්වල්ප වේලාවකින් මේ කාන්තාව උසාවිය වෙත කැඳවා ගෙන ගියේය. විනිසුරු තුමා නඩු අසා ඇය වැරදි කාරිය කරමින් තීන්දුව දුන් අතර සාගර ගේ ඉල්ලීම නිසා ඇප පිට නිදහස් කිරීමට ඉඩ දුනි. මුදල් සාගරට යලි ලබා දීමට අණ කලේය. ඇබැද්දිය දෙගුණ තෙගුණ වූයේ ඉන් පසුවය. මෙම කාන්තාව සාගරගේ බෑගයේ තිබුණු හැඳුනුම්පතද රියදුරු බලපතද රැගෙන තිබුණි. මුදල් ගෙන බැසීමෙන් පසු ඒ හැඳුනුම්පත් දෙකම වීසි කර තිබුණි.පොලිසිය කීවේ හැඳුනුම්පත ඉදිරිපත් කොට මුදල් ලබා ගත හැකි බවයි. නුමුත් හැඳුනුම් පත නැත. විදෙශ ගමන් බලපත වහා ඔහුට සිහි විය. එහි කොපියක් වට්ස්ඇප් හරහා ගෙන්වා දීම ප්‍රමණවත් දැයි ඔහු විමසීය. පොලිසියේ මහත්වරුන් ඒ කීම භාරගත්තේ නැත. විදේශ ගමන් බලපත්‍රය අතට රැගෙන ගෙන ඒමට නම් ඔහු නැවත ගමට යා යුතුය. ගමට යෑමට හෝ නැවත පැමිණීමට මුදල් නැත. දිනක් දෙකක් වැඩ කළහොත් මුදල් ලබා ගත හැකිය. පොලිසියේ රාළහාමිලාගේ දෙනෙත් වලින් කියැවුණේ සැලකීමක් අවශ්‍ය  බවයි. හිඟන්නාගේ පාත්‍රයට හෙණ ගැසුවා සේ සාගර අසරණ වී සිටියේය.බලවත් වේදනාවෙන් යුතුව ඔහු පොලිසියෙන් පිට වූයේ දින කීපයකින් නැවත පැමිණෙන බව දක්වමිනි. කුමක් කරන්නද දුවගේ සපත්තු දෙක ඔහුට සිහි විය පඩිපත රැගෙන ගෙදර එන සැමියා ගැන සිහි කරමින් බලා සිටින බිරිඳ ඔහුට සිහි විය. දින කීපයක් වැඩ කොට මුදල් ලබා ගත හැකි වුවත් ගෙදර කෑම වියදමට සහ රැකියාවට පිටත් ව ගිය පසු දෛනික කෑම වියදමට ඒවා ප්‍රමාණවත් නැත. දරුවන් ගේ ටියුෂන් ගාස්තු තවත් ගැටළුවක්ය.පාසලේ දී කල් මරමින් සිටින ගරුවරිය ළමුන්ට තමන්ගේ සවස පන්තියට පැමිණෙන ලෙස බල කරන හැටි ඔහුට මතකයට ආයේය.සිතේ දුක තවත් දැඩි විය නොදැනීම ඔහුට ඉකි ගැසුණි.

           දින කීපයක්ම වෙහෙස මහන්සි වී අන්තිම දිනයේ රෑ එළි වෙන තුරු ගොඩ නැගිල්ලක ඉහළ මහලේ කාන්ක්‍රීට් තට්ටුවක් නිම කොට උදේ පාන්දර ඉසිඹුවක් ලබා බැංකුවට ගොස් බිරිඳ ගේ කණ කර කීපයක්ද උගසට තබා ගත් මුදල ගෙන රත්නපුර සිට පාණදුර බසයට නැගි විටයි ඔහු මට මුණ ගැසුණේ. මේ කතාව ශ්‍රවණය කළ කල්හි මෙතෙක් නිෂ්ශබ්දව සිටි නමුත් කටහඩ අවදි කරන්නට සිදු විය. අප දෙදෙන මේ ගැටළුවට හේතු කතා කරමින් හොරණ දෙසට පැමිණුනේ රාජ්‍ය යන්ත්‍රණය තුළ පවතින මේ බරපතල දෝෂ නිවැරදි නොකරන්නේ ඇයි ද යන්න සාකච්ඡා කරමිනි.සියලුම දේ ඩිජිටල් කළ ලෝකයක හැඳුනුම්පතක අන්තර්ජාලය හරහා ළඟා කර ගැනීමට පොලිසිය ඉඩ නොදෙයි.ඒ කිසිවක් නොමැතිව මුදල් ලබා ගැනීමට කප්පමක්ද බලාපොරොත්තු වෙයි.

   හොරණ උසාවිය ළගින් බැස උසාවියෙන් ලියුමක් රැගෙන සාගර පොලිසියට යා යුතු විය.වැඩපලෙන් පිටත්ව ටී ෂර්ටයක් ඇද ගෙන පැමිණි බැවින් උසාවි ගේට්ටුවෙන් ඇතුලට නොගනී. ඒ ගැටළුවද ඔහු මට කීවේය. ඉතින් ඔහු කොලරය සහිත කමිසයක් අලුතෙන් මිලට ගත යුතුය.මේ ගමන පිටත් වීමට පෙර දිනයේ පොලිසියේ රාළහාමි කෙනෙක් ඔහුට කතා කර ඇත. වහාපැමිණ මුදල් රැගෙන යන්නටයි ප්‍රකාශ කර ඇත. ඒ සමගම තමන්ටද සළකන ලෙස වාචිකව පැවසූ බව සාගර කියයි. අසරණ වු පුද්ගලයෙකු ගෙන්ද කප්පම් ඉල්ලන පොලිසියේ මහත්වරු සිටින  ශ්‍රී ලංකාව සැබවින්ම චෞර රාජ්‍යයක් නොවේද.

   සාගරගේ කතාවත් සමග තවත් සිද්දි දෙකක් මෙහි ලියා තබමි. එකක් සමූපකාරයක සිදු වූ දෙයකි.ජනතාව  සමූපකාර බැංකු වල සිය කණකර උගස් තබන අතර ඇතැම් ඒවා කලකදී සින්න වෙයි. අවසානයේ සියලුම් බැංකු කරන ලෙසම ඒ රත්තරන් වෙන්දේසීයේ විකුණන අතර මුදල් සමූපකාර අරමුදලට ලැබේ.

 දිවයිනේ නම ගිය සමූපකාරයක රන්පවුම් තිස් දෙකක් සින්න වී තිබුණි. සුපුරුදු පරිදි මේ රත්තරන් වෙන්දෙසි කෙරුණි.රන් පවුම වර්තමානය වන විට ඒක් ලක්ෂ හතළිස් දාහ ඉක්මවා යන අතර මේ රන් භාණ්ඩ වෙන්දෙසි කරන ලදුයේ පවුම හැත්තෑහතරදහස බැගිනි.අඩු තක්ස්රුවකින් රන්භාණ්ඩ වෙන්දේසි කළ සමූපකාරයට  ලක්ෂ දොළහක ණය තුරුස්ද තිබේ. ඒ ණය තුරුස් වලින් කොටසක් හෝ ගෙවා දමා ගන්නට තිබූ අවස්ථාව මග හැර නිළධාරීන්ගේ සාක්කු වලට මුදල් ලැබෙන පරිදි කළ ගණු දෙනුව සාර්ථක වී ඇත. ජනතාව විසින් පාලනය කරන සමූපකාර වල තත්වය එයයි. චෞර රාජ්‍යය කෙතරම් ශක්තිමත් වී තිබේද.

        ඊ ළඟ සිද්දිය සොරකමක් ගැන නොවේ. උතුරු පළාතේ උසාවියක  සිදු වීමකි. ‌ෙඑතිහාසික කුරුන්දි විහාරයේ සංරක්ෂණ කටයුතු නවත්වන ලෙසට එනම් දාගැබේ හතරැස් කොටුවේ ඉඳි කිරීම් නවත්වන ලෙසට මුලතිවු මහොස්ත්‍රාත් අධිකරණය පසුගිය දා වාරණයක් නිකුත් කරතිබුණි. දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ මන්ත්‍රීවරු කීප දෙනෙකු සහ අන්තවාදීන් පිරිසක් කුරුන්දි විහාර භූමියට පැමිණ උද්ඝෝෂණයක නිරත වූයෙන් මුලතිවු පොලිසිය මෙම වාරණය ගෙන තිබුණි. පසුව ඔක්තොබර් 1 3 දින මුලතිවු උසාවියට ගිය නීතිඥ නුවන් බෙල්ලන්තුඩාව ප්‍රේමසිරි පොරේරා සහ නීතිඥ ටිරොන් සිල්වා යන මහත්වරුන් මුලතිවු මහේස්ත්‍රාත් වරයාට කරණු පැහැදිලි කිරීමට උත්සාහ දැරීය. මේ අවස්ථවේ දී තමන් ගේ උසාවියේ භාෂා පරිවර්තකයන් නොමැති බැවින් දෙමළ බාෂාවෙන් පමණක් කරුණු ඉදිරිපත් කළ යුතු බවට ප්‍රකාශ විය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 16 වන සංශෝධනය අනුව උතුර සහ නැගනහිර පළාත් වල අධිකරණ බස දෙමළ වෙයි. නුමුත් සිංහල බසින් සහ ඉංග්‍රසි බසින් පර්වර්තන ලබා දිය යූතුය. කිලෝමීටර් තුන් හාරසීයක් මග ගෙවා මුලතිවු උසාවියට පැමිණ කරුණු  කියන්නට ඉඩ නොලැබුණු නීතිඥ මහතුන් සිය උසාවි වල අඩු ලුහුඩුකම්  කියන්නට ඉදිරිපත් වන්නේ නැත. නුමුත් රටේ ප්‍රධාන රාජ්‍ය භාෂාව වන සිංහල බසින් හෝ ජගත් භාෂාවක් වන ඉංග්‍රීසි බසින් රටේ තවත් පළාතක කතා කළ නොහැකිය.ඒ තරමටම සිංහලයා අසරණ වී තිබේ.ඒ සමගම ඉංග්‍රීසියෙන් කතා කරන කාන්තාවක් හොරකමේ යෙදෙයි.රටේ වැඩිපුරම හොරකමට සහ වංචාවට පෙළඹී සිටින්නේ ඉංග්‍රීසි කතා කරන පංතියේ අයයි.ඒ අපගේ චෞර රාජ්‍යයේ හැටිය. චෞර රාජ්‍යක් නිර්මාණය කලේ දේශපාලනඥයන් බව සැබෑය. එහෙත් ඒ රාජ්‍යය නඩත්තු කරනුයේ ජනතාව සහ නිළධාරීන් විසින් බව ලියා තැබිය යුතුය.

මතුගම සෙනෙවිරුවන්