කවදා රජ වෙයිද අපෙ කුරහන් පිට්ටු

                                            

 

         ලංකාවේ ප්‍රාග් මානවයා ලෙසට සැලකෙන්නේ යක්ෂ ගොත්‍රිකයින්ය. ඔවුහු සිය ආහාර පරිභෝජනය පිණිස බත් ප්‍රධාන කොට ගත් බව නොපෙනේ. බත් යනු බත වරුන් වශයෙන් සෙල්ලිපි වල සඳහන් වන බත නම් විදේශකයින්ගේ ප්‍රධාන ආහාරයයයි මදකට සිතිය හැකිය. නමුත් ඒ පිලිබඳව වැඩිදුර ගවේශණය කළ යුතුය. නමුත් හෙළ යක්ෂ ගෝත්‍රිකයින් අතර වඩාත් ජනප්‍රියව තිබූ ආහාර වර්ග කීපයක් මෙහි සඳහන් කිරීම උචිතය . ඒ අතර කුරහන් ප්‍රධානය. එයට අමතරව තණහාල් මෙනේරි සහ අමු ද දක්වා ලිය හැකිය. හෙළ යක්ෂ රාක්ෂයින් ගේ ගොවිතැන් රටාව හේන ආශ්‍රිතව වර්ධනය වූවකි. සාමුහික ජීවන ක්‍රමයක කැඩපතක් ලෙසට හැඳින්විය හැකි හේන් ගොවිතැන යටකී මිශ්‍ර භෝග සහිත පරිසර හිතකාමී ජීවන රටාවකි.

            බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින්1840 වර්ෂයේ දී ඉදිරිපත් කරන ලද මුඩුබිම් පණත් වල ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් හේන් ගොවිතැනට අවශ්‍ය වූ මූකලාන් සහ කනතු සිංහලයින්ට අහිමි විය. ඒ ඉඩම් කෝපි වැවිල්ලට යටකරන ලදී. වන්නිය හා නැගෙනහිර ප්‍රදේශ වල පමණක් හේන් ගොවිතැනේ ශේෂ දක්නට ලැබුණි. අනතුරුව ඉඩම් භුක්ති ක්‍රමයේ විකාශනය නිසාම ගොවීහු විනාශකාරී හේන් ගෙවිතැන් ක්‍රම අනුගමනයට පටන් ගත්හ. ඉංග්‍රීසින් ඇතැම් විට මේ ක්‍රමය තහනමට ලක් කරනු ලැබූහ. එහෙත් මාස් කන්නයට පමණක් වැසි ලැබෙන පළාත් වල වැසියන් තමන්ට ආයාසයකින් තොරව ලබා ගත හැකි ධාන්‍ය වර්ග සඳහා හේන අත් නොහළහ.වී වගාවට ජලය නොලැබෙන කල්හි ගොවීහු හේන් වලට සංක්‍රමණය වෙති. මාස් කන්නයේ වුවද නියන් ලකුණු දුටු කල්හි ඔවුන් වඩාත් ප්‍රිය කරන්නේ හේන් කෙටීමටයි. කුරහන් එහි ප්‍රධාන භෝගයයි.

        කුරහන් ශක්ති ජනක ආහාරයකි. රොටි පිට්ටු හැලප හා තලප සකසා ආහාරයට ගෙන මහන්සි වී වැඩ කළ හැකි ගුණාංග අඩංගු බැවින් ගොවීන් ඊට වඩාත් ප්‍රිය කර.ති. කටුසර ධාන්‍ය වර්ගඅතර කුරහන් ඉදිරියෙන්ම සිටී. ප්‍රමේහ රෝග අතර තිබෙන දියවැඩියාව අරිශෂ් වාත රෝග ආදී රෝග ගණනාවක් සෑදීම වළක්වන ගුණදායක වූ කුරහන් රජරට රුහුණේ ගිරුවා පත්තුවේ මෙන්ම සපරගමුවේ ද එකසේ ජනප්‍රිය වූවකි. මහමොර ගල් මොර මහ කලු ආදී වැඩි වයස් කුරහන් ප්‍රභේද මෙන්ම නර මානෙල් කලු ගැටයා කිරි කුරහන් ආදී පැරණි සාම්ප්‍රදායික කුරහන් ප්‍රභේද විශාල ගණනක් විය. කුරයක හැඩය සහිතව කුරහන් කරල හටගනී. එයිනුත් නර මානෙල් කරල  මැසි පිලවුන්ට හානි කළ නොහැකි වන ලෙසට දිගඇරී හට ගන්නා ව පැරණි ගෙවීහු කියති.

       හේන් ගොවිතැන අභාවයට යත්ම කුරහන් ගොවිතැන ද අභාවයට ගියේය. වෙසෙසින්ම මහවැලි ව්‍යාපාර සංවර්ධනයත් සමග හෙනට තහංචි පැනවුණි. මෙම ආහාරයට තිබෙන ප්‍රිය මනාප භාවය නිසාම අතරින් පතර කුරහන් වගාව කළද ඒ සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමයට නොවේ. 1980 සිට 1994 දක්වා කුරහන් වගාවේ සංඛ්‍යා ලේඛන ගත හොත් මෙම වගාවේ පරිහානිය තේරුම් ගත හැකිය. 1981 වර්ෂයේ දී හෙක්ටයාර් 19600 ක මෙම වගාව පැතිර තිබුණි. 1982 දී එය හෙක්ටයාර් 20 400 විය. ඒතත්වය ක්‍රමයෙන් වෙනස් වී 1994 වන විට එය හෙක්ටයාර් 7474 ක් දක්වා  අඩුවුණි.2008 වර්ෂය වන විට මේ වගාව හෙක්ටයාර් 2000 කට පල්ලම් බැස ඇත. මේ නිසා දැන් වර්ෂ කීපයකම සිට කුරහන් ඉන්දියාවෙන් මැලේසියාවෙන් සහ වියට්නාමයෙන් ගෙන්වති.

               ගිරුවා පත්තුවේ බුද්ධියාගම විදාන ආරච්ච් ගේ පුත් දොන් මැතිව්ස් රාජපක්ෂ මහතා එදා හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ තැලුනු පෑගුණු ගොවි ජනතාවගේ නායකයා විය. ඔහු 1936 දී රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාව ට ඉදිරිපත් වූයේ එවක එම පෙදෙස පාලනය කළ මුදලි වරු කෝරාළ වරු අතරින් පැන නැගුණු රදල මාන්නාධික පාලනය බිඳ හෙලන්නටයි. ඔහු නාම යෝජනා දෙන දිනයේ තිරික්කල  පෙරහරකින් දිසාපති කන්තෝරුවට පැමිණියේ ගොවීන් පිරිවරා ගෙනයි. දිසපති වූ පී .ජේ. හඩ්සන් මහතා රාජපක්ෂ මහතාට අවශ්‍ය පාට කුමක්දැයි විමසිය. තමන් පිරිවරා සිටි ගොවි ජනතාව දෙස බැලූ විට ඔහුගේ නෙත් එක්වරම ඇදී ගියේ කුරහන් ගල් පොත්තයායේ හෙන්ද්‍රික් අප්පුහාමි මහතාගේ කුරහන් පාට තුවායයි. එම තුවාය අතට ගත් රාජපක්ෂ මහතා තමන්ගේ පාට මෙලෙස විය යුතු යයි ප්‍රකාශ කර සිටියේය. මෙයින් කිපුණු හඩ්සන් දිසපති වරයා මදක් නැමී දෙපයින් සපත්තුව ගලවා මේකත් ඔය පාටම නේදැයි උපහාසයෙන්  විමසා සිටියේලු . ඒ එදා සුද්දන් ගේ කාලයේ දේශපාලනයේ රඟ සොබාවයයි. ගොවීන් ගේකර පිටින් ගිය මේ රාපක්ෂ වරු සැබවින්ම ඔවුන් ගේ නියොජිතයින් වූහ. කුරහන් සාටකය පළඳා ගෙන ගමේ දුක් විඳින ජනතාවගේ එදිනෙදා ප්‍රශ්ණ විසඳාලන්නට ඔවුන් කළ කැපකීරීම් අනන්තය. බණ්ඩාරනායක මහතා විරුද්ධ පක්ෂයට යන විට අවදානම නොතකා ඩී.ඒ.රාජපක්ෂ මහතා ඔහු පසු පස ගියේ පොදු ජන යුගයක් උදා කිරීමේ පවිත්‍ර චේතනාවෙන් බව පැහැදිලිය.

                   දශක ගණනාවක් ගෙවී ගොස් දැන් ගිරුවායට නව ප්‍රවේශයක් ලැබී ඇත. හම්බන්තොට වරාය මත්තල ගුවන් තොටුපළ අධවේගී මාර්ග වලින් ළඟා වීම ඇරුණු කොට කාපට් කරන ලද ග්‍රාමීය පාරවල් නිසා ගිරුවායේ ජනතාවට කුරහන් පාට දැන් අමතකව ගොසිනි. ඒ නිසා කුරහන් දැන් විදේශවලින් මෙරටට ගෙන්වති. බුද්ධියාගම විදානේ ආරච්චිගේ මී මුණුපුරා දැන් මේ රටේ ජනාධිපතිවරයා වෙයි. කුරහන් පාට අමතක කළ ජනතාව අතර දැන් ප්‍රධානත්වය ගෙන තිබෙන්නේ බඩ ඉරිඟුය. පැසිපික් රම්බෝ වැනි දෙමුහුන් බඩ ඉරිඟුය. මේවායේ බීජ ගොවීන්ට නිපදවා ගත නොහැකිය. සෑම කන්නයක් පාසාම සමාගම් වලින් මේ දෙමුහුන් බීජ මිලදී ගත යුතුය. බඩ ඉරිඟු පැළ කල දා පටන් එයට රසායනික පොහොර දැමිය යුතුය. පණුවන්ගෙන් හා පලිබෝධ වලින් ආරක්ෂා කර ගැනීමට කුරේටර් නම් උග්‍ර විස රසායනිකය ඉරිඟු ගසේ මුදුනටම දමති.පිළිකා කාරක වකුගඩු ආසාදනය කරන මේ ඉරිඟු තම්බා බස් වල පාරවල් ගානේ තබා ගෙන විකුණති. කුරහන් පාට සාටකයේ පමණක් තබා ගෙන ඉරිඟු වලට සමාගම් වලට රටේ ගොවි ජනතාව බැඳ ඇත්තේ එසේය. ඒ අතින් බලන කල්හි ගිරුවායේ මුදලි මුහන්දිරම් ලා මෙලෙස ගෙවීන් සූරා කෑවේ නැත. වස විස ලබා දී මිනිසුන් මිය පරලොව ඇරියේ  ද නැත.

         කුරහන් ලංකාවට පිරිමහින ආහාරයකි. ගොවිතැනකි. ඉතා අඩු වියදමින් යෙදවුම් නොමැතිව කළ හැකි මේ භෝගය සරල පහසු ක්‍රමයන් මගින් ආහාරයට සකස් කර ගත හැකිය. අවුරුද්දක් පමණ බීජ කල් තබා ගත් හැකි වන අතර වසර තුනත් පහත් අතර කාලයක් වුවද කරල් පිටින් අටුවේ කල් තබා ගෙන ආහාරයට ගත හැකිය. ඒ අතින් බලන කල්හි ආහාර සුරක්ෂිතතාවයට කුරහන් වැනි ශක්ති ජනක ආහාරයක තිබෙන වටිනාකම් වඩාත් ඉහළය.ස්ළුාධින ලංකාවකට අවශ්‍ය වන්නේ මේ සරල සංකල්ප හා වයටිනාකම්ය. නමුත් මේ වටිනාකම දිවිනැගුම සංලකල්පයන්ට අයත් නොමැති බවද මෙහිදී පෙන්වා දිය යුතුය. එම නිසා කුරහන් සාටකයෙන් වසා සිටින දේශපාලන රඟපෑම් ඉවරකරන්නට දැන් කාලය පැමිණ ඇති බවද මෙහිදී මතක් කළ යුතුය.